- Polski taniec narodowy polonez został wpisany na Listę Reprezentatywną Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego Ludzkości UNESCO.
- Wpis na listę zapewnia polskiemu tańcowi ochronę przed modyfikacjami w warstwie rytmicznej, która decyduje o charakterze poloneza.
- W historii muzyki motyw poloneza był wykorzystywany przez takich kompozytorów jak Jan Sebastian Bach, Fryderyk Chopin, a współcześnie - Wojciech Kilar.
Międzyrządowy Komitet ds. Ochrony Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO zaakceptował wniosek Polski o wpisanie poloneza na Listę Reprezentatywną Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego Ludzkości UNESCO.
Polonez - charakterystyczne akcenty
Jak wyjaśnia Sylwia Błażej, taki wpis zapewnia tańcowi ochronę przed modyfikacjami.
- Nie będzie można ingerować w warstwę rytmiczną, czyli te akcenty, które bardzo mocno wskazują, jak mamy wykonać te kroki, gdzie leży środek ciężkości, gdzie należy wydłużyć ten krok. W tej niezmienionej formie polonez będzie szedł w świat. Bo interpretacji poloneza przecież jest wiele - wyjaśniała.
Polonez u Bacha, Chopina i Kilara
Polonez to taniec grupowy o podniosłym, a jednocześnie radosnym charakterze. Grupa tańcząca poloneza może liczyć od kilku do nawet kilkuset osób. Uczestnicy tańczą w parach, które jedna za drugą maszerują w rytmie, tworząc korowód. Rodowód poloneza sięga XVI wieku - był wówczas zwany "chodzonym", a także "tańcem polskim", pod nazwą "polonez" występuje zaś od wieku XVIII.
- Przed wejściem na antenę słuchaliśmy muzyki Jana Sebastiana Bacha, a przecież ten kompozytor również w swoich suitach francuskich wykorzystywał poloneza. Nie był może to ten polonez, z którym nam się teraz kojarzy, ale jednak ta nazwa "taniec polski" funkcjonowała, a później przez lata polonez pojawiał się w literaturze muzycznej choćby u Fryderyka Chopina czy Wojciecha Kilara - przypomniała Sylwia Błażej.
Jak Kilar wyparł Ogińskiego
Polonez to taniec, który większość Polaków wykonuje przynajmniej raz w życiu przy okazji studniówki. Kiedyś najpopularniejszą melodią, do której tańczyła młodzież, był polonez Ogińskiego, dziś - Wojciecha Kilara, z filmu "Pan Tadeusz".
- Ja pamiętam, że to był chyba rok 2000, kiedy był wielki szał, i wtedy właśnie polonez Kilara zastąpił poloneza Ogińskiego na balach studniówkowych. Byłam jednym z tych pierwszych roczników, które już sięgały po tę muzykę. Myślę, że do dziś to jest chyba najbardziej popularny polonez, ale nie ukrywam, że w Narodowym Centrum Kultury mamy nadzieję, iż polonez, który został skomponowany na potrzeby konkursu "Piątka z narodowych", również może gdzieś chwyci za serce i będzie równie często wykonywany - mówiła Sylwia Błażej.
Konkurs ten skierowany jest do uczniów szkół podstawowych i ponadpodstawowych i polega na przygotowaniu układu tanecznego i zarejestrowaniu wykonania w formie wideo.
10:10 Dwojka_Poranek_Dwojki_2023_12_20-09-39-29.mp3 Polonez pod ochroną. Polski taniec na liście niematerialnego dziedzictwa UNESCO (Poranek Dwójki)
***
Tytuł audycji: Poranek Dwójki
Prowadził: Paweł Siwek
Gość: Sylwia Błażej (koordynatorka Konkursu NCK - "Piątka z narodowych")
Data emisji: 20.12.2023
Godzina emisji: 9.40
mgc