Krzemieniec - enklawa Juliusza Słowackiego
W audycji "Spotkania po zmroku" rozmawialiśmy o losach przywróconego do życia rozkazem Marszałka Piłsudskiego słynnego Liceum Krzemienieckiego. Polska szkoła w Krzemieńcu na Wołyniu istniała w latach 1805–1831. Została powołana do życia przez Tadeusza Czackiego i Hugo Kołłątaja. W tamtym okresie była to naukowa i kulturalna stolica Wołynia. W odrodzonej Polsce Liceum Krzemienieckie zostało powołane do życia rozkazem nr 162 z 27 maja 1920 roku, przez samego Marszałka.
- Od chwili założenia była szkołą demokratyczną. Uczęszczali do niej uczniowie wszystkich stanów, a warunkiem przyjęcia były zdolności. Ich kształcenie umożliwiały stypendia. Tak jak biblioteka i wydawnictwo Ossolineum czy muzeum Czartoryskiej, szkoła w Krzemieńcu miało służyć zachowaniu ciągłości narodowej. I w tym duchu została odbudowana po odzyskaniu przez Polskę niepodległości - mówiła autorka książki "Rzeczpospolita Krzemieniecka albo Nowe Ateny Wołyńskie".
Rozkazowi nr 162 towarzyszył rozkaz nr 163 przekazujący majętności, które do upadku powstania listopadowego pracowały na rzecz Liceum Wołyńskiego - Liceum Krzemienieckiemu. Dzięki temu potężnemu oparciu finansowemu nawet Wielki Kryzys nie doprowadził do upadku szkoły.
- Odrodzone liceum posiadające ogromne zaplecze materialne miało też niezwykłe prawa – nie podlegało kuratorium oświaty tylko bezpośrednio ministrowi edukacji. Dzięki temu możliwe było wprowadzanie wszelkich innowacji i liceum prowadziło zajęcia według własnych, autorskich programów – przypomniała Bożena Gorska dodając, że dzięki liceum, Krzemieniec liczący niespełna 40 tysięcy mieszkańców, stał się centrum kulturalnym całego Wołynia.
W jaki sposób organizowano pracę odrodzonej szkoły? Jak i dzięki komu powstała bogata biblioteka naukowa liceum i dla kogo była dostępna? Jakie miasto było głównym rywalem Krzemieńca w walce o palmę pierwszeństwa? O tym w nagraniu audycji.
***
Tytuł audycji: Spotkania po zmroku
Prowadzi: Anna Lisiecka
Gość: Bożena Gorska (autorka książki "Rzeczpospolita Krzemieniecka albo Nowe Ateny Wołyńskie")
Data emisji: 4.04.2018
Godzina emisji: 21.30
mko/pg
