Wieża Eiffla jako stelaż dla windy. Z dziejów wystaw światowych

- Na tych wystawach ludzie mieli być nie tylko edukowani czy indoktrynowani, ale i bawieni – podkreślała Izabela Sykta w audycji poświęconej wpływowi wystaw światowych na architekturę.

Wieża Eiffla z nieco mniej znanej strony...

Foto: Alessandro Caproni/Flickr/lic. CC BY 2.0

- W końcu wieża Eiffla nie była niczym jak tylko urządzaniem rozrywkowym, do wywożenia ludzi windą na zawrotną wysokość - przypominała dr Sykta o funkcji jednej z najsłynniejszych budowli w historii wystaw światowych.

Paryska wieża powstała na Wystawę Powszechną w 1889 r. (i budziła wówczas ogromny sprzeciw Paryżan). Jej konstruktor być może inspirował się stalowym ażurowym słupem, który z kolei wybudowano (wraz z dwiema piramidami) na wystawę w Filadelfii w 1876 r. Warto również przypomnieć, że na pierwszą wielką wystawę, która odbyła się w Londynie w 1851 r., postawiono Pałac Kryształowy. Z 293 665 tafli szkła i 4500 ton żelaza.

Na ile wielkie wystawy były obłożone ideologią wymiany cywilizacyjnych idei, a na ile - właśnie - służyły szeroko pojętej rozrywce, "hipnotyzowaniu osiągnięciami technologicznymi"? Jak wyglądała amerykańska odpowiedź na wieżę Eiffla? I jak Polakom pozbawionym swojego państwa udało się w 1851 r. wziąć udział w londyńskiej wystawie?

***

Tytuł audycji: Klub Ludzi Ciekawych Wszystkiego 

Prowadzi: Hanna Maria Giza

Goście: dr Izabela Sykta (Instytut Architektury Krajobrazu w Krakowie), Anna Maria Drexlerowa (historyk sztuki) i Maria Wojtysiak (architekt inżynier)

Data emisji: 23.07.2016

Godzina emisji: 16.00

Anna Maria Drexlerowa. Fot. Michał Leśniewski

Maria Wojtysiak. Fot. Michał Leśniewski

jp/kul