- Na 8 marca planowane jest otwarcie Muzeum Palace - nowej filii Muzeum Tatrzańskiego w Zakopanem.
- Placówka przybliży skomplikowane losy Podtatrza podczas II wojny światowej.
- Podczas okupacji w willi Palace mieściły się m.in. pokoje przesłuchań i cele więzienne, które zachowały się do dziś.
Willa Palace zyskała miano "katowni Podhala". W czasie II wojny światowej funkcjonowało tam więzienie, a cele i pokoje przesłuchań zachowały się do dziś.
Willa Palace - powrót do dawnej świetności
O utworzenie w tym budynku izby pamięci zabiegano już od zakończenia wojny. Jednak w latach powojennych willa pełniła różne inne funkcje i była wielokrotnie przekształcana. Nowi gospodarze obiektu podczas remontu starali się zachować jak najwięcej elementów oryginalnych, pochodzących z lat 30.
- W środku nie było wyburzeń, usuwaliśmy tylko płyty gipsowo-kartonowe. Był tutaj pensjonat, było sanatorium, było przedszkole, a także szkoła. Każdy adaptował ten budynek na swoje potrzeby, a naszym celem było znaleźć jak najwięcej tych oryginalnych, historycznych fragmentów - mówił Michał Murzyn.
Minimalistycznie o wojnie
Celem nowej filii Muzeum Tatrzańskiego w Zakopanem jest przybliżenie trudnych losów Podtatrza podczas II wojny światowej. Ekspozycja - choć mówi o historii - została przygotowana w nowoczesny sposób.
- Dzisiaj o wojnie mówi się zupełnie inaczej - jako o procesie, o przyczynach. Ta ekspozycja jest jasna, minimalistyczna, jest purystyczna właśnie dlatego, żeby nasuwała refleksje na temat postaw, zjawisk i tego, czym jest wojna, nie budząc agresji czy negatywnych emocji - mówił dyrektor Muzeum Tatrzańskiego.
Podróż, w którą zapraszają zwiedzających twórcy wystawy, rozpoczyna się jeszcze w latach 20. - Chcemy opowiedzieć, czym było Zakopane, czym było Podhale, Podtatrze przed wybuchem II wojny światowej, pokazać ten skok modernistyczny, pokazać, kim byli mieszkańcy Podhala, jak rozwijała się turystyka i co straciliśmy 1 września 1939 roku - przekonywał nasz rozmówca.
Różne postawy w obliczu wojny
Michał Murzyn stwierdził, że wystawa pokazuje także różne postawy, jakie przyjęli mieszkańcy Podhala w obliczu II wojny światowej.
- Musimy też pamiętać, że część osób była bohaterami, miała szlachetną postawę, którą dzisiaj stawiamy jako wzór. Była część ludzi, która kolaborowała, współpracowała z wrogiem, ale też próbowała przeżyć w różny sposób. Ale chyba większość osób chciała przetrwać okres wojny, chciała mieć spokój - zaznaczył.
29:53 Dwojka_Poranek_Dwojki_Zakopane_2024_03_05-21-29-57.mp3 Palace w Zakopanem. Nowa filia Muzeum Tatrzańskiego w dawnej katowni (Poranek Dwójki)
Historia złożona z puzzli
Michał Murzyn podkreślał też, że nowe muzeum będzie strażnikiem pamięci - przede wszystkim wspólnej, tej, która składa się z pojedynczych losów.
- Dzisiaj historie, które mamy w Palace, składamy z puzzli. Mamy fragmenty, nie mamy całego obrazu, bo mamy tych puzzli za mało - przyznał.
O planach Muzeum Palace i o nowej ekspozycji, którą już wkrótce będzie można oglądać przy ul. Chałubińskiego w Zakopanem, opowiedział także Wojciech Szatkowski - historyk z tej zakopiańskiej instytucji.
Otwarcie Muzeum Palace - nowej filii Muzeum Tatrzańskiego w Zakopanem - planowane jest na 8 marca.
***
Tytuł audycji: Rozmowy po zmroku
Prowadziła: Aldona Łaniewska-Wołłk
Data emisji: 5.03.2024
Godzina emisji: 21.30
mgc/mo/wmkor
