Polskie Radio
Section05

Mariana Kril

Pieśni z babki, prababki z Zespołem Śpiewaczym z Dobrowody

O tym, że śpiew to zdrowie, o przekazie międzypokoleniowym i ponad 50 latach historii Zespołu Śpiewaczego z Dobrowody opowiadały w "Kiermaszu pod kogutkiem" Nina Jawdosiuk i Barbara Jakimiuk - najstarsze członkinie grupy. W audycji rozmawialiśmy także z Darią Kosiek o intensywnym czasie w życiu zespołu Wernyhora oraz odwiedziliśmy Łemkowski Kermesz w Olechowcu.
Zobacz więcej na temat:  kultura ludowa folklor tradycja muzyka ludowa muzyka tradycyjna Podlasie

Słowacy

- Dziadziuś opowiadał, że w szkole uczyli się i modlili po węgiersku. Pamiętam, że jak byłam dzieckiem, to dziadkowie próbowali mnie uczyć po węgiersku. Ale dla mnie to był zupełnie niezrozumiały język! I dla nich też był dość niezrozumiały, ponieważ na co dzień posługiwali się nie językiem węgierskim, słowackim czy polskim, tylko gwarą spiską! Gadało się „po nasymu” i do dziś się tak gada – mówi rozmówczyni Mariany Kril folklorystka, choreografka Maria Wnęk z Krempach, opowiadając o mniejszości słowackiej, ale czy aby na pewno słowackiej…?
Zobacz więcej na temat:  folk folklor kultura ludowa mniejszości narodowe Słowacja

W żydowskim domu znów się rozmawia

W kolejnym odcinku cyklu "Mikrozbliżenia" poznamy mniejszość żydowską w Polsce. Według ostatniego spisu powszechnego przynależność do niej zadeklarowało 7 tysięcy 353 obywateli polskich. Pierwsze wzmianki o Żydach na terenach polskich pochodzą z X wieku, a pierwszym oficjalnym polskim dokumentem nadającym Żydom przywileje i autonomię był statut kaliski z XIII wieku.
Zobacz więcej na temat:  folk folklor kultura ludowa Kresy mniejszości narodowe

Mniejszość ukraińska

„Kiedy przyjechałam do Warszawy na studia, musiałam na nowo się określić, wiele osób w akademiku pytało mnie, jak to możliwe, że jestem Ukrainką, a nie przyjechałam zza granicy. Nie mogli sobie tego ułożyć w głowie! Może teraz się to zmienia, ale mam wrażenie, że w Polsce świadomość istnienia mniejszości narodowych jest niewielka”. Mariana Kril spotkała się z małżeństwem Olgi Ryżyk-Czyżewskiej i Łukasza Czyżewskiego, którzy obecnie mieszkają w Warszawie, a pochodzą z Podlasia. Dla nich jednym z najważniejszych elementów tożsamości jest język ukraiński, którym się posługują na co dzień i który starają się przekazać swoim dzieciom.
Zobacz więcej na temat:  folk folklor kultura ludowa mniejszości narodowe Ukraina

Mniejszość niemiecka

- Śląsk to jest ciekawa historia. Śląsk był niemiecki. A granice Polski i Niemiec były momentami tak ostro podzielone, że np. linia tramwajowa była przecięta granicą polsko-niemiecką. Ciężko powiedzieć, kiedy Śląsk był polski, a w którym momencie był niemiecki. Trzeba by się mocno zagłębić w historię. Te granice Ślązacy codziennie przekraczali, idąc do pracy, wracając do domu po stronie niemieckiej. – Z Anną Nazaruk, reprezentantką mniejszości niemieckiej rozmawiała Mariana Kril.
Zobacz więcej na temat:  folk folklor kultura ludowa Kresy mniejszości narodowe Niemcy

Łemko czyli "swój"

„W rodzinie zawsze mówiło się o «naszych świętach», «naszym języku», «naszej wsi». Nie nazywało się tego: «ukraińskie», «łemkowskie». Stosowało się pojęcie «nasze»”. W kolejnym odcinku cyklu "Mikrozbliżenia" spotkaliśmy się ze światem Łemków. Jest to grupa etniczna górali karpackich, zamieszkujących obszary wzdłuż głównej linii Karpat Wschodnich. Po stronie polskiej to Beskid Niski, częściowo Beskid Sądecki i Bieszczady, a po stronie słowackiej tereny aż do Tatr.
Zobacz więcej na temat:  folk folklor kultura ludowa Kresy mniejszości narodowe Łemkowie