"Niechciany prezent" ma 69 lat. Urodziny Pałacu Kultury i Nauki

Ostatnia aktualizacja: 22.07.2024 19:00
Pałac Kultury i Nauki w Warszawie kończy 69 lat. Z tej okazji reporterka Czwórki Weronika Puszkar odwiedziła to miejsce, a jej przewodnikiem był miejski przewodnik i varsavianista Adrian Sobieszczański.
Pałac Kultury i Nauki jest drugim pod względem wysokości całkowitej budynkiem w Polsce
Pałac Kultury i Nauki jest drugim pod względem wysokości całkowitej budynkiem w PolsceFoto: Shutterstock.com/ArtMediaFactory
  • Pałac Kultury i Nauki w Warszawie ma 69 lat.
  • Mierzy 237 metrów, zajmuje powierzchnię 50 hektarów i został zbudowany z 40 mln cegieł.
  • PKiN był planowany jako budynek, w którym będzie kwitło życie naukowe, artystyczne i kulturalne.
  • Do dziś jest miejscem pełnym legend i tajemnic, a z drugiej strony bohaterem filmów i świadkiem historii - mówi varsavianista Adrian Sobieszczański.

Świadek historii

21 lipca 1955 roku został oddany do użytku niechciany dar narodu radzieckiego dla Warszawy, czyli Pałac Kultury i Nauki. Dzień później odbyła się w nim pierwsze oficjalna akademia z udziałem "ludu pracującego miast i wsi". Od tego czasu popularny "Pekin" na dobre wzrósł w tkankę miejską stolicy stając się z jednej strony miejscem pełnym legend i tajemnic, a z drugiej bohaterem filmów i świadkiem historii.

"Pekin" w Warszawie

- PKiN powstał na terenie silnie zurbanizowanym przed drugą wojną światową i "kosztował" Warszawę 170 przedwojennych kamienic i całkowitą zmianę układu architektonicznego miasta - opowiada miejski przewodnik i varsavianista Adrian Sobieszczański. - Ale początkowo brano pod uwagę także inne lokalizacje - rozważano tereny portu praskiego albo tereny znajdujące się bliżej Nowego Światu. Wybrano zachodnią pierzeję ulicy Marszałkowskiej miejsce, która miała stać się forum nowoczesnej Warszawy.

"Smukła sylwetka to zasługa polskich architektów"

Pałac zajmuje powierzchnię 50 hektarów, a do jego budowy zużyto 40 mln cegieł. Mierzący 237 metrów wieżowiec w momencie otwarcia był drugim najwyższym drapaczem chmur w Europie. Przewyższał go tylko gmach Uniwersytetu Moskiewskiego. Oba bliźniacze budynki zaprojektował ten sam radziecki architekt - Lew Rudniew. - Początkowo skłaniał się on ku nieco niższej wieży, natomiast wywyższenie i wysmuklenie trzonu pałacu było już pomysłem polskich architektów - dodaje rozmówca Weroniki Puszkar.

Ile kosztował PKiN?

Do dziś tak dokładnie nie wiemy, ile kosztował Pałac Kultury i Nauki. To nie był dar, tylko wybieg natury propagandowej. Stalin chciał go wykorzystać do partykularnych celów, czyli pokazania siebie jako "dobrego ojca", który będzie gwarantem niepodległości Polski – wyjaśnia przewodnik.

Posłuchaj
15:21 CZWÓRKA Swiat 40 - pkin 22.07.2024.mp3 Tajemnice Pałacu Kultury i Nauki w Warszawie (Świat 4.0/Czwórka)

Pałac Kultury i Nauki był planowany jako budynek, w którym będzie kwitło życie naukowe, artystyczne i kulturalne. Pomieszczenia miały tu znaleźć m.in. Polska Akademia Nauk, a także teatry i muzea. Dużą rolę przywiązywano do działalności Pałacu Młodzieży.


Panorama Warszawy z Pałacu Kultury i Nauki w Warszawie. Panorama Warszawy z Pałacu Kultury i Nauki w Warszawie.

Filmowe życie Pałacu Kultury

- Jeśli chodzi o filmową historię Pekinu, to zaczyna się ona w latach 60. XX wieku na tarasie budynku. Był to film "Mąż swojej żony" w reżyserii Stanisława Barei, w którym Wiesław Gołas pokazuje Elżbiecie Czyżewskiej w ekspresowym tempie panoramę Warszawy. W latach 90. we wnętrzach Pałacu Kultury i Nauki Agnieszka Holland nakręciła obraz "Europa, Europa". W filmie zagrał basen, który mieści się w Pałacu Młodzieży - wymienia Adrian Sobieszczański.

***

Tytuł audycji: Świat 4.0

Prowadzi: Piotr Firan

Materiał przygotowała: Weronika Puszkar

Data emisji: 22.07.2024

Godzina emisji: 18.30

kul

Czytaj także

Prywatki i bale w PRL-u. "Huczne i do białego rana"

Ostatnia aktualizacja: 31.12.2023 15:20
Bale w PRL-u miały być huczne, radosne i do białego rana. Nie zawsze udało się na nie dotrzeć z powodu nagłego ataku zimy, ale zawsze trzeba było się dobrze bawić. 
rozwiń zwiń
Czytaj także

Jak zmieniała się Warszawa? Od "ogórka" do metra, z przystankiem na Centralnym

Ostatnia aktualizacja: 24.03.2024 15:30
Warszawa zawsze przyciągała. Niektórzy szukali tu lepszej pracy, inni - większych możliwości. Każdy z przyjezdnych miał własną historię. A każda z tych historii miała wpływ na życie miasta. - Warszawa ciągle się zmieniała i to dużo szybciej od innych miast. Teraz wypiękniała. Odzyskała blask - mówi Ryszard Kluge z Muzeum życia w PRL.
rozwiń zwiń