Choroba stylu życia
Jak wynika z danych Krajowego Rejestru Nowotworów, czerniak to najczęściej występujący nowotwór u osób w wieku 24-40 lat. W Polsce wciąż rozpoznaje się go zbyt późno, a umiera na niego aż co trzeci chory. Objawami mogą być znamiona na skórze, czyli popularne pieprzyki. - Dysponujemy badaniami, z których wynika, że do 2030 roku czerniak będzie w trójce najczęstszych nowotworów na świecie. To ważna informacja, bo wzrost zachorowalności na niektóre nowotwory w dużej mierze wiąże się z naszym stylem życia - wyjaśnia rozmówczyni Marty Hoppe. - Oczywiście jest niewielki odsetek osób, u których nowotwory skóry mają podłoże genetyczne, ale to jest stosunkowo mała część chorych.
Raki skóry i czerniak - czym się różnią?
Najczęstszymi nowotworami skóry są raki skóry: płaskonabłonkowy i kolczystokomórkowy. - To nowotwory, które rzadko dają przerzuty, ale wymagają leczenia, zwykle miejscowego - zaznacza onkolog. - Natomiast to, przed czym głównie przestrzegamy, i to, czego najbardziej się boimy, to jest czerniak. Nowotwór złośliwy, który jeśli nie zostanie wykryty w odpowiednim stadium, może wymagać leczenia systemowego, bo samo wycięcie zmiany może być niewystarczające.
Filtr 30 SPF - niezbędne minimum
Dorosły człowiek ma około 20 znamion barwnikowych. Niewielki ich odsetek jest obecny już w chwili urodzenia, większość z nich rozwija się jednak w wieku późniejszym, najczęściej w okresie dojrzewania płciowego i we wczesnym wieku dorosłym. Znamiona mogą być różnej wielkości, najczęściej powstają w miejscach poddawanych przewlekłej ekspozycji na światło słoneczne, co może prowadzić do czerniaka skóry. - Do grona osób najbardziej narażonych należą te z jasną karnacją oraz osoby z dużą liczba znamion. Jednak najważniejszym czynnikiem, który determinuje rozwój czerniaka, jest nasze zachowanie, czyli opalanie - mówi gość Czwórki. - Wychodząc na słońce, używajmy kremów z filtrem i to minimum 30 SPF, a kiedy w planach mamy plażowanie - 50 SPF. Powtarzajmy smarowanie po każdej kąpieli, bo krem wodoodporny nie jest odporny na ręcznik, i pamiętajmy o ochronie głowy.
Czytaj także:
Jakie zmiany powinny niepokoić?
Oczywiście nie każda zmiana skórna na naszym ciele i nie każdy pieprzyk oznaczają raka. Dlatego warto obserwować swoje ciało, bo najważniejsze jest to, czy dana zmiana się... zmienia. - Jeśli rośnie, poszerza się, pogrubia, zaczyna swędzieć albo boleć, lub jeśli zmienia się jej kolor, to znak, by wybrać się do lekarza - dodaje dr Kopeć. Czerniak najczęściej pojawia się na tułowiu i kończynach. Jak podkreślają specjaliści, ważne, by czerniaka wykryć odpowiednio wcześnie. Jeśli dostrzeżemy podejrzane zmiany zawczasu, choroba może być nawet w stu procentach wyleczalna.
18:00 CZWÓRKA Dajesz Rade - rak skory 14.06.2023.mp3 Rak skóry po opalaniu - kiedy to zagrożenie staje się realne? (Dajesz radę/Czwórka)
Jeśli nie słońce, to co?
Rozsądne korzystanie ze słońca nie polega na całkowitym unikaniu go - uspokaja gość Czwórki. - Każdy lubi przebywać na świeżym powietrzu, zwłaszcza kiedy pogoda sprzyja. Powinniśmy jednak mieć świadomość, że każda ekspozycja na słońce niesie ryzyko powstania zmian, które nie do końca są prawidłowe. Nie chodzi o to, żeby się bać, tylko żeby wiedzieć, jak tego uniknąć - mówi dr Sylwia Kopeć. - Jeśli chodzi o nowotwory skóry, to w większości to my mamy na to wpływ. To, jak się będziemy zachowywać, i to, jak będziemy się chronić, odniesie skutki w przyszłości.
Audycja jest zrealizowana we współpracy z Ministerstwem Zdrowia w ramach kampanii społecznej "Planuję długie życie".
***
Tytuł audycji: Dajesz radę
Prowadzi: Marta Hoppe
Gość: dr Sylwia Kopeć (onkolog, Klinika Nowotworów Tkanek Miękkich, Kości i Czerniaków Narodowego Instytutu Onkologii)
Data emisji: 14.06.2023
Godzina emisji: 14.15
kul
