Historia powstańczej radiostacji

Ostatnia aktualizacja: 01.08.2011 09:06
"Halo, tu mówi "Błyskawica"! Stacja Nadawcza Armii Krajowej w Warszawie, na fali 32,8 oraz 52,1 m" – tak brzmiał pierwszy komunikat nadany na falach powstańczej radiostacji "Błyskawica", która zaczęła działać 8 sierpnia 1944 roku.
Audio

Na pomysł stworzenia radiostacji wpadło Dowództwo Wojsk Łączności Związku Walk Zbrojnych ZWZ. Z taką prośbą zwróciło się ono do swoich techników w 1943 roku. Budowę nadajnika niezwłocznie rozpoczęto w Częstochowie pod kierownictwem Antoniego Zębika, ps. "Biegły".

Zgodnie z założeniem radiostacja "Błyskawica" miała zacząć działać 1 sierpnia, wraz z wybuchem walk. Niestety żołnierz, który dowoził ukrytą w walizce radiostację do Warszawy, został zastrzelony. Samo urządzenie wylądowało w kałuży i zmoczyło się, co wymusiło tygodniową opóźnienie w nadawaniu. Całe jednak szczęście, że nadajnik nie wpadł w ręce wroga.

Do czasu naprawy "Błyskawic"”, czyli do 8 sierpnia, w rejonach walk działała, stworzona w ciągu 36 godzin radiostacja "Burza". Później, gdy już "Błyskawica" zaczęła nadawać, "Burza" retransmitowała jej komunikaty. Szybko jednak została zniszczona przez Niemców. Z kolei "Błyskawica" nadawała do końca walk i została zniszczona przez samych powstańców 4 października, by nie wpadła w ręce wroga.

Początkowo siedziba powstańczej radiostacji "Błyskawica" mieściła się w budynku PKO (Pocztowa Kasa Oszczędności) przy ul. Jasnej 9. Później sprzęt został przeniesiony do kawiarni "Adria" (ul. Moniuszki 10), a następnie do byłej ambasady ZSRR (ul. Poznańska 15). Pod koniec walk "Błyskawica" nadawała z Biblioteki Publicznej (ul. Koszykowa 26).

Dzięki komunikatom nadawanym przez radiostację powstańcy, ale i cały świat, mogli wysłuchać relacji z frontu, czy dowiedzieć się, jakie warunki panują w rejonach walk. "Błyskawica" miała, bowiem bardzo duży zasięg. Była słyszana zarówno w Warszawie, jak i innych polskich miastach, a także za granicą.

/

Replikę radiostacji "Błyskawica", wykonaną przez zespół krótkofalowców pod kierunkiem współtwórcy oryginału Antoniego Zębika, można zobaczyć w Muzeum Powstania Warszawskiego w Warszawie.

Więcej w "Poranku" Czwórki.

ap (fot. Replika radiostacji "Błyskawica", źr. Wikipedia, lic. CC)

Czytaj także

Powstańcze klimaty w Czwórce

Ostatnia aktualizacja: 31.07.2011 16:00
"Poległym chwała, wolność żywym, Niech płynie w niebo dumny śpiew, Wierzymy, że nam Sprawiedliwy, Odpłaci za przelaną krew". Przez kilka dni na antenie Czwórki można było wysłuchać audycji poruszających tematykę Powstania Warszawskiego.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Niezwykłe historie kobiet, które walczyły w powstaniu

Ostatnia aktualizacja: 30.07.2011 22:03
W tym roku obchodzimy bowiem 67. rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego. Choć w szkole uczymy się głównie o żołnierzach – bohaterach powstania, nie zapominajmy o kobietach, które walczyły równie heroicznie.
rozwiń zwiń
Czytaj także

"Pod względem uzbrojenia powstanie było nieprzygotowane"

Ostatnia aktualizacja: 31.07.2011 12:00
Zdaniem historyków warszawscy powstańcy byli za słabo uzbrojeni, by móc wygrać. Radzili sobie więc improwizując i budując broń. W Czwórce rozmowa o tym, z czym wyszliśmy na Niemców i czym oni odpierali ataki.
rozwiń zwiń