Po grunwaldzkiej wiktorii król Władysław Jagiełło nakazał, jak napisał Jan Długosz, aby "ojcowie uczyli swoich synów, wnuków i prawnuków oraz następców, żeby po wieczne czasy zachowali w pamięci ten dzień, w którym łaska Boża okazała swe miłosierdzie wobec narodu i ludu polskiego". Jak czytamy dalej w "Kronice" Długosza "wszystkie kościoły w całym Królestwie Polskim tak miejskie, jak i wiejskie czciły ze swym ludem szczególnie uroczyście mszami i procesjami dzień tak wielkiego triumfu i by składały Bogu ogromne dzięki za dobrodziejstwo udzielone narodowi polskiemu".
Święto nabrało szczególnego znaczenia w okresie zaborów, a najbardziej spektakularne obchody miały miejsce w 500. rocznicę bitwy. W całym zniewolonym kraju organizowano demonstracje patriotyczne, odsłaniano tablice pamiątkowe i pomniki w tym najokazalszy - Pomnik Grunwaldzki w Krakowie, a Maria Konopnicka napisała "Rotę" nazwaną "Hymnem Grunwaldzkim", do której Feliks Nowowiejski skomponował muzykę.
Odsłonięcie Pomnika Grunwaldzkiego w Krakowie, 15 lipca 1910
7, 10, a może 11
Po odzyskaniu niepodległości kultywowano tę tradycję, jednak 15 lipca nie był wpisany do oficjalnego kalendarza państwowego. Po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku uchwałą Sejmu Ustawodawczego z 29 kwietnia 1919 świętem narodowym ustanowiono 3 maja – rocznicę uchwalenia konstytucji 1791 roku. Niektóre siły polityczne na własną rękę organizowały obchody rocznicy odzyskania niepodległości, np. do 1937 roku Polska Partia Socjalistyczna świętowała 7 listopada, na pamiątkę utworzenia Tymczasowego Rządu Ludowego Republiki Polskiej. Dzień 11 listopada ustanowiono Świętem Niepodległości dopiero ustawą z 23 kwietnia 1937 roku, czyli prawie 20 lat po odzyskaniu niepodległości. Co do daty były kontrowersje – część posłów uważała, że świętem powinien być 10 listopada – dzień przybycia Józefa Piłsudskiego do Warszawy, ostatecznie jednak za istotniejszą uznano datę przekazania marszałkowi przez Radę Regencyjną władzy wojskowej, czyli 11 listopada. Do czasu wybuchu II wojny światowej święto obchodzono tylko dwa razy – w roku 1937 i 1938.
W czasie okupacji niemieckiej dzień ten był okazją do manifestacji oporu przeciwko okupantowi. Jakiekolwiek obchody były zakazane pod groźbą najsurowszych kar ze śmiercią włącznie.
Zakazane święta
W 1945 roku listopadowe święto zostało zniesione, majowe zaprzestano oficjalnie obchodzić rok później, a w 1951 roku zniesiono zupełnie. W ich miejsce komunistyczne władze wprowadziły święta 1 maja i 22 lipca. Wraz z narastaniem opozycji wobec PRL, dzień 11 listopada stawał się coraz częściej okazją do demonstrowania społecznego oporu.
11 listopada 1981 roku po raz pierwszy w historii PRL władze państwowe złożyły wieńce przed Grobem Nieznanego Żołnierza, a data została wpisana w kalendarz oficjalnie obchodzonych rocznic. W 1989 roku 11 listopada został przywrócony jako święto państwowe. Obchodzimy je co roku, jako Narodowe Święto Niepodległości. Święto Narodowe Trzeciego Maja przywrócono do kalendarza świąt państwowych w kwietniu 1990 roku. 15 lipca nigdy do tego kalendarza nie trafił.
