W ciągu sekundy dociera do nas 100 mld bitów informacji
Naukowcom z uniwersytetu w Hagen udało się zmanipulować pamięć krótko- i długotrwałą na grupie 52 osób. Średnia wieku biorących udział w eksperymencie wynosiła 22 lata i większości z nich udało się wmówić fałszywe wspomnienia.
05:28 Czwórka/Stacja Nauka - efekt Mandeli 08.04.2021.mp3 Czy można zmanipulować wspomnienia i jak działa efekt Mandeli? (Stacja Nauka/Czwórka)
- Efekt Mandeli został zauważony w USA, gdzie odkryto, że wiele osób było przekonanych, że Nelson Mandela umarł w latach 80. w więzieniu. Wiadomo, że w rzeczywistości Mandela zmarł w 2013 roku - mówi psycholog Dagmara Seliga. - Ponieważ duża część społeczeństwa miała takie przekonanie, wręcz pamiętała wydarzenia związane z pogrzebem południowoafrykańskiego polityka, stąd powstała nazwa. Jednak jest sporo kontrowersji wokół tego zjawiska. Między innymi mówi się, że ten efekt wynika z luk w pamięci, czy w ogóle problemów z pamięcią.
Okazuje się, że niektóre zdarzenia zapamiętujemy inaczej niż miały miejsce, lub pamiętamy rzeczy, które się nie wydarzyły. - Nasza głowa, mimo że porównywana do komputera, komputerem nie jest. Nie odtwarzamy wspomnień z jakiegoś folderu jak plik dźwiękowy czy plik wideo, który dokładnie przekazuje nam informacje tak, jak je zapamiętaliśmy - tłumaczy psycholog Stefan Sawicki. - Jest to bardziej rekonstrukcja, mamy pewne dane, jak klocki, i budujemy nasze wspomnienie. Wszystko, co jest pomiędzy tymi klockami o wspomnieniu, to jest bardziej nasza wyobraźnia niż zapamiętana informacja.
Czy można żyć bez wspomnień? Podróż do zakamarków pamięci
Czytaj także:
Naukowcy próbują sprawdzić, na ile nasza pamięć jest elastyczna i na ile jesteśmy w stanie uwierzyć w rzeczy, które nie miały miejsca. Dochodzi nawet do wszczepiania wspomnień. - Są badania, które pokazują, że przedstawianie zdarzeń, które nie miały miejsca, przy szczegółowym ich opisie, z detalami i ujęciem emocji powoduje, że osoby są w stanie uwierzyć w tę wersję - opowiada Dagmara Seliga. - Co więcej, gdy informacja jest kilka razy powtarzana, to w pewnym momencie niektórzy traktują ją jako fakt, coś, co naprawdę się wydarzyło. Takie osoby są tak przekonane o prawdziwości wydarzenia, że są w stanie za nią stanąć, mimo że nie ma ona pokrycia w rzeczywistości.
***
Tytuł audycji: Stacja Nauka
Prowadzi: Oliwia Krettek
Materiał przygotowała: Weronika Puszkar
Data emisji: 08.04.2021
Godzina emisji: 12.43
aw
