Starachowice leżą tuż obok gór Świętokrzyskich nad rzeką Kamienną. Miasto otoczone jest rozległymi lasami, pozostałością po Puszczy Świętokrzyskiej. O nazwie Starachowic mówią legendy, ale też pisane źródła historyczne.
Legenda i historia
- Ze Starachowicami było trochę jak z Krakowem. W Krakowie mają Kraka, a w Starachowicach Starzecha - mówi Paweł Kołodziejski, dyrektor Ekomuzeum w Starachowicach. - Wiele lat temu niektórzy regionaliści uważali, że był taki kuźnik, Starzech, który założył kuźnicę. Była ona dziedziczona przez jego potomków, a jego potomkowie to młodzi Starzechowice. Ta osada, która rosła wokół kuźnicy została nazwana Starzechowicami, a potem, może przez błąd przepisującego dokumenty kopisy, Starachowicami. Tak mówi legenda - dodaje.
Legendarna postać Starzecha jest rok rocznie upamiętniana na corocznym Jarmarku Starzecha. W zeszłym roku podczas tego wydarzenia symbolicznie odpalono wielki piec, który wygasł pół wieku temu.
- W rzeczywistości było tak, że jedną z tych kuźni nie przejął żaden Starzech, tylko szlachecka rodzinna Starzechowskich. Szlachata raczej nie zajmowała się produkcją żelaza, ale Starzechowcy byli wyjątkiem. Parali się hutnictwem i rozwijali je pod koniec XVI i na początku XVII wieku - mówi rozmówca Oliwii Krettek. - Starzechowscy dzierżawili swoją kuźnicę od wąchockich cystersów - dodaje. - W późniejszym czasie w okolicy kuźnicy, nad rzeką Kamienną powstał folwark i gród, który nazwano Starachowicami - dodaje.
06:06 czwórka stacja nauka 02.06.2022.mp3 Tajemnice nazwy Starachowice zdradza Paweł Kołodziejski dyrektor Ekomuzeum w Starachowicach (Stacja Nauka/Czwórka)
Hutnictwo i Star
Dla wielu pierwszym skojarzeniem z tym miastem jest samochód ciężarowy o nazwie Star. Wziął on swoją nazwę od miasta w którym był produkowany. - Starachowice głównie kojarzone są z przemysłem, z hutnictwem, które było tam obecne już 2000 lat temu, wtedy powstawały pierwsze kuźnice, a później zakłady hutnicze. W 1920 roku powstały Zakłady Przemysłu Zbrojeniowego - jedne z pierwszych w Polsce - mówi znawca Starachowic. - To one zostały po wojnie przekształcone zostały w fabrykę samochodów Star. - Nazwa Star jest genialna, najlepsza na świecie. To było genialne posunięcie nazwać samochód "gwiazda"- podkreśla. - Star jest produktem polskiej myśli inżynieryjnej. To jest symbol polskiej motoryzacji - dodaje.
W Starachowicach, mimo otaczającego nas przemysłu, znajdziemy też Muzeum Przyrody i Techniki, a w nim wystawę paleontologiczną, która zdradza tajemnice okolicznej przyrody, złoży rud żelaza, minerałów.
Sprawdź także:
***
Tytuł audycji: Stacja Nauka
Prowadzi: Weronika Puszkar
Materiał: Oliwia Krettek
Data emisji: 02.06.2021
Godzina emisji: 12.47
pj
