Słowo "wola" w staropolszczyźnie odnosiło się do wolności. Pustą ziemię, oddaną osadnikom na kilka lat, wolną od wszelkich służb, powinności, czynszów dla dziedziców, nazywano wolą. Po raz pierwszy taką nazwę odnotowano w XIII wieku. Jednak Stalowa Wola to wyjątek od tej reguły, jej nazwa nie ma nic wspólnego ze staropolszczyzną.
Stalowa Wola to jedno z najmłodszych miast Polski. Leży między Lublinem a Rzeszowem i między Kielcami a Zamościem. Większości kojarzy się z hutą.
- Stalowa Wola jest wyjątkowym miastem, powstała jako osiedle mieszkaniowe dla pracowników Zakładów Południowych, huty, w ramach wielkiego gospodarczego przedsięwzięcia - Centralnego Okręgu Przemysłowego - mówi Brata Trybuła z Muzeum Regionalnego w Stalowej Woli. - Cała ta inwestycja powstała w środku Puszczy Sandomierskiej. Pierwszą sosnę pod budowę osiedla wycięto 20 marca 1937 roku, a już w grudniu do mieszkań wprowadzili się pierwsi lokatorzy - dodaje.
Osiedle oficjalną nazwę otrzymało 31 stycznia 1838 roku. Czwórkowa słuchaczka, Anna, zdradziła Oliwii Krettek legendę z tą nazwą związaną, a potwierdziła ją redaktorka z Muzeum w Stalowej Woli. - Jak głosi miejska legenda nazwę "Stalowa Wola" zaczerpnięto z wypowiedzi gen. Tadeusza Kasprzyckiego, który o planie budowy COP-u mówił, że jest to stalowa wola narodu polskiego wybicia się na nowoczesność". COP był postrzegany jako wyjątkowe dzieło - wyjaśnia. - Na początku Stalowa Wola była małym osiedlem, ale ekspresowa rozbudowa sprawiła, że osiedle szybko zyskało prawa miejskie - dodaje.
05:16 czwórka stacja nauka 23.06.2022.mp3 Skąd się wzięła nazwa Stalowa Wola? (Stacja nauka/Czwórka)
Zakłady Południowe budowane w ramach COP działają do dziś pod nazwą Huta Stalowa Wola. Produkowany jest tam sprzęt artyleryjski dla polskiej armii.
Od powstania miasta minęło już 85 lat, jednak wciąż nie jest jasne, dlaczego zdecydowano się budować zakłady przemysłowe, ogromny przemysłowy kombinat, w środku puszczy, w środku niczego. Do dziś 60 procent terenów Stalowej Woli stanowią lasy. Miasto bogate jest w ścieżki rowerowe i rekreacyjne, pływalnie, jest tu park linowy, korty. Szczególnie przyciągają nadsańskie błonia.
Stalowa Wola rozbudowuje się i powiększa. Najstarszym jej zabytkiem dziś jest kompleks klasztorny z połowy XVIII wieku. Jest tu też kościół neogotycki, ale uwagę przyciąga również architektura modernistyczna, przemysłowa.
***
Tytuł audycji: Stacja Nauka
Prowadzi: Weronika Puszkar
Materiał: Oliwia Krettek
Data emisji: 23.06.2021
Godzina emisji: 12.38
pj
