W przestrzeni publicznej i internetowej spotykamy osoby, które po kilkugodzinnym szkoleniu z e-marketingu, decydują się doradzać w prowadzeniu kampanii w mediach społecznościowych. Raz skręcili łóżko i doradzają w zakresie sztuki meblarstwa. Brzmi niewiarygodnie, jednak takie przypadki się zdarzają. Wiedząc niewiele na jakiś temat, często nie zdajemy sobie sprawy, jak wiele można się jeszcze dowiedzieć. To sprawia, że niektórzy ludzie mają tendencję do przeceniania swojej wiedzy, umiejętności i zdolności. Okazuje się, że to wszystko wiąże się z pewnym zjawiskiem znanym jako efekt Dunninga-Krugera.
Eksperyment psychologiczny
- Badanie zostało przeprowadzone w roku 1999 przez dwóch psychologów Dunninga i Krugera. Uczeni postanowili się przyjrzeć kilku obszarom, w którym można ocenić własne zdolności, takim jak logiczne myślenie czy zdolności językowe. Każdą z tych zdolności zestawiali z obiektywnymi kryteriami pozwalającymi na ich ocenę - opowiada Marcin Zajenkowski z Wydziału Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego. - Psychologowie zbadali grupę studentów, którzy wykonywali zadania, a następnie opisywali i sami oceniali swoje własne zdolności.
Analiza wyników wykazała, że osoby, które mają niskie zdolności dużo bardziej przeceniali swoje możliwości. Natomiast ci, którzy mieli większą wiedzę i umiejętności oceniali je adekwatnie, często jednak będąc bardziej krytycznymi wobec siebie.
Zobacz także:
Złudzenie ponadprzeciętności
- Zjawisko, po polsku, jest tłumaczone jako złudzenie ponadprzeciętności. W mojej opinii to złudzenie jest naturalnym zjawiskiem dla człowieka - wyjaśnia specjalista. - Ja i australijski badacz Gilles Gignac przeprowadziliśmy swoje własne badania, które pokazały, że Dunning i Kruger mogli w nieadekwatny sposób przeanalizować swoje dane. My wykazaliśmy, że bez względu na zasób wiedzy po prostu większość ludzi widzi siebie jako ponadprzeciętnych. I jest to zjawisko właściwe dla osób zarówno o niskich jak i wysokich zdolnościach.
Jak podkreśla Marcin Zajenkowski, pozytywne widzenie siebie jest czymś niezbędnym dla zachowania dobrostanu psychicznego. Chcemy widzieć siebie w pozytywny sposób, żeby czuć się lepiej.
04:44 Czwórka/Stacja Nauka - o efekt Dunninga-Krugera 19.05.2023.mp3 Marcin Zajenkowski z Wydziału Psychologii UW o efekcie Dunninga-Krugera (Stacja Nauka/Czwórka)
***
Tytuł audycji: Stacja Nauka
Prowadzi: Weronika Puszkar
Materiał: Jędrzej Rosiewicz
Data emisji: 19.05.2023
Godzina emisji: 12.43
aw
