Annie Ernaux laureatką literackiej Nagrody Nobla

Ostatnia aktualizacja: 06.10.2022 15:30
Kapituła Nagrody Nobla w dziedzinie literatury 2022 zdecydowała o przyznaniu wyróżnienia francuskiej autorce Annie Ernaux "za odwagę i ostrość kliniczną, z jaką odkrywa korzenie, separacje i zbiorowe ograniczenia pamięci osobistej".
Annie Ernaux laureatką Nagrody Nobla 2022 w dziedzinie literatury
Annie Ernaux laureatką Nagrody Nobla 2022 w dziedzinie literaturyFoto: PAP/EPA CATI CLADERA

Nagroda Nobla w dziedzinie literatury rokrocznie wyczekiwana jest przez krytyków literackich, pisarzy, ale także wydawców i księgarzy. W tym roku to prestiżowe wyróżnienie powędrowało w ręce Francuzki Annie Ernaux - pisarki, feministki, nauczycielki.

Annie Ernaux wychowała się w robotniczej dzielnicy normandzkiego miasteczka Yvetot, co znacząco wpłynęło na jej twórczość. Studiowała literaturę współczesną na uniwersytetach w Rouen i Bordeaux. Jest autorką ponad 20 książek, m.in. wydanej po polsku mikropowieści "Miejsce". 

Debiut Annie Ernaux to "Les armoires vides" (1974) - już w tym dziele rozpoczęła śledztwo dotyczące swojego normańskiego pochodzenia, ale to w swojej czwartej książce, "La place" (1983), na zaledwie stu stronach pokazała portret ojca i całego środowiska, które zasadniczo go uformowało.

"(...) Annie Ernaux wierzy w wyzwalającą siłę pisania. Jej prace są bezkompromisowe i pisane prostym językiem, wyczyszczone. Z wielką odwagą i kliniczną ostrością ujawnia udrękę doświadczenia klasy, opisując wstyd, upokorzenie, zazdrość lub nieumiejętność zobaczenia, kim się jest, czy osiągnęło się coś godnego podziwu i trwałego" - napisał Anders Olsson, przewodniczący Komitetu Nagrody Nobla Akademii Szwedzkiej. 


W Centrum Współpracy i Dialogu Uniwersytetu Warszawskiego codziennie w Tygodniu Noblowskim trwają specjalne transmisje z przyznania nagród. W dniu ogłoszenia literackiego Nobla wybrała się tam Oliwia Krettek, która rozmawiała m.in. z Adamem Szają - blogerem, autorem portalu Smakksiazki.pl.

Posłuchaj
05:00 Czwórka/Czat Czwórki literacka Nagrody Nobla 06.10.2022.mp3 Laureatką tegorocznej Nagrody Nobla w dziedzinie literatury została francuska pisarka Annie Ernaux (Czat Czwórki/Czwórka)

- W końcu mamy noblistkę, której książki możemy kupić w księgarniach. Oprócz dotychczas przetłumaczonej mikropowieści "Miejsce" i książki "Lata" wydawnictwo Czarne zapowiada, że już niedługo pojawi się kolejna jej książka - mówi Adam Szaja. - W przypadku dotychczasowych laureatów literackiej Nagrody Nobla nie było to takie oczywiste. W zeszłym roku, kiedy Abdulrazak Gurnah otrzymał nagrodę, na tłumaczenie jego książki czekaliśmy rok.

Jak podkreśla rozmówca Oliwii Krettek, twórczość Ernaux to literatura, w której czytelnicy dobrze się odnajdą. - Nie jest to poezja i duże tomy - mówi. - "Lata" to książka, którą każdy może przyswoić.

Źródło: serwis YouTube.com / oficjalny kanał Komitetu Noblowskiego 

Hasłem, które się przewijało po ogłoszeniu werdyktu, było "literatura przemiany". - Pod tym pojęciem można rozumieć, że Annie Ernaux jest "nosicielką" dwóch kodów kultury. Jednego konserwatywnego i drugiego już bardziej wyzwolonego, liberalnego, w którym tożsamość człowieka jest kwestią wyboru, a nie tego, z czym się człowiek rodzi - tłumaczy dr hab. Żaneta Nalewajk-Turecka z Instytutu Literatury Polskiej. - Może to za sobą nieść istotne walory pisarstwa, jakkolwiek nie jest to literatura rewolucyjna pod względem formalnym.


***

Tytuł audycji: Czat Czwórki

Prowadzi: Piotr Firan

Materiał: Oliwia Krettek

Data emisji: 6.10.2022

Godzina emisji: 15.15

pj/aw/kor

Czytaj także

Literaccy nobliści z Europy Środkowej. Tokarczuk i Handke

Ostatnia aktualizacja: 11.10.2019 14:15
Olga Tokarczuk i Peter Handke zostali ogłoszeni laureatami literackiej nagrody Nobla. Te dwa szczególne wyróżnienia powędrowały w ręce autorów środkowoeuropejskich. 
rozwiń zwiń
Czytaj także

Francuzka Annie Ernaux z literacką Nagrodą Nobla 2022

Ostatnia aktualizacja: 06.10.2022 13:15
Francuska autorka Annie Ernaux została laureatką tegorocznej Nagrody Nobla w dziedzinie literatury. Szwedzka Akademia nagrodziła ją za "odwagę i chirurgiczną precyzję, z jaką odkrywa korzenie wyobcowania oraz społecznych ograniczeń, jakim podlega jednostkowa pamięć". 
rozwiń zwiń