Polska potęgą naftową? Tak było pod koniec XIX wieku

Był pionierem przemysłu naftowego i człowiekiem, który podarował ludzkości lampę naftową. Ignacy Łukasiewicz to jeden z patronów mijającego roku. W marcu obchodziliśmy dwusetną rocznicę jego urodzin.

Muzeum Przemysłu Naftowego i Gazowniczego im. Ignacego Łukasiewicza w Bóbrce znajduje się na terenie kopalni w Bóbrce - najstarszego zakładu wydobywającego ropę naftową na świecie.

Foto: PAP/Paweł Pawłowski

Naftowy omnibus

Polski badacz stał się pionierem petrochemii. Jego najbardziej znanym wynalazkiem była lampa naftowa, którą później zastąpiła żarówka Edisona. Ale Łukasiewicz był także współzałożycielem pierwszej kopalni ropy naftowej na świecie. Mieściła się one w miejscowości Bóbrka na Podkarpaciu. - Tytus Trzecieski - ziemianin i inicjator tego pomysłu - interesował się ropą naftową, której wycieki pojawiały się w pobliskim lesie. Postanowił sprowadzić na te tereny człowieka, który w połowie XIX wieku zasłynął z tego, że o czarnym złocie wiedział wszystko. Był to Ignacy Łukasiewicz. Trzecielski zapoznał go z Karolem Klobassą, który wyraził zgodę na to, by w 1854 roku w Bóbrce rozpocząć pierwsze prace górnicze mające na celu poszukiwanie złóż ropy naftowej - opowiada Barbara Olejarz, dyrektor Muzeum Przemysłu Naftowego i Gazowniczego.

Kilofy i łopaty do wydobycia ropy

To były pionierskie działania - odbywały się bez wzorców i instrukcji. - Dziś możemy wyobrażać sobie wydobycie ropy z bardzo głębokimi odwiertami, sięgającymi nawet kilku kilometrów. W drugiej połowie XIX wieku to były kopanki, czyli studnie kopane ręcznie za pomocą najprostszych narzędzi: łopat, kilofów i sztang - opowiadają Karolina Miller i Piotr Andruszko, autorzy bloga podróżniczego "Rude i Czarne". Prace zakończyły się sukcesem. W 1854 roku w Bóbrce zaczyna działać przemysłowa kopalnia, a w 1872 roku Ignacy Łukasiewicz funduje i ustawia kamienny obelisk na pamiątkę jej założenia.

Bóbrka. Początki przemysłu naftowego na świecie | Podkarpackie przestrzeń otwarta

- Mamy do czynienia ze zwartym przedsiębiorstwem trudniącym się poszukiwaniem, wydobyciem i przetwórstwem ropy naftowej - tłumaczy Barbara Olejarz. - Należy też nadmienić, że z początkiem XX wieku na ziemiach polskich wydobywano tyle ropy, że plasowało to nasz kraj w absolutnej światowej czołówce. Byliśmy na trzecim miejscu - po takich potentatach jak Rosja i Stany Zjednoczone.  

Zobacz także:

• Zużyty olej jadalny. Czy jest szansa, by stał się źródłem energii?
• Na czym polega krionika?

W Muzeum Przemysłu Naftowego i Gazowniczego im. Ignacego Łukasiewicza zachowały się dwa oryginalne szyby naftowe z XIX wieku

Rockefeller uczył się od Łukasiewicza?

Dziś na terenie kopalni znajduje się Muzeum Przemysłu Naftowego i Gazowniczego imienia Ignacego Łukasiewicza, ale eksploatacja złóż trwa do dziś. - Cały czas działa pierwszy szyb naftowy, który nazywa się „Franek” i który powstał w 1860 roku - dodaje Piotr Andruszko. Jedna z anegdot mówi, że kopalnię w Bóbrce miał odwiedzić sam Rockefeller - przyszły magnat naftowy i jeden z najbogatszych ludzi na świecie. Niewykluczone, że to dzięki wskazówkom i wiedzy Łukasiewicza zbudował swoje imperium. 

Posłuchaj

04:48 CZWÓRKA Czat Czwórki - nafta 23.11.2022.mp3 Z wizytą w Bóbrce, w Muzeum Przemysłu Naftowego i Gazowniczego (Czat Czwórki/Czwórka) 

***

Tytuł audycji: Czat Czwórki

Prowadzi: Piotr Firan

Materiał przygotował: Jędrzej Rosiewicz

Data emisji: 23.11.2022

Godzina emisji: 15.43

kul/kor