Pytania o samoocenę, czynniki, które na nią wpływają, zadaje w swojej książce "Kogo widzisz w lustrze?" psycholożka i psychoterapeutka Nesibe Özdemir. Autorka zachęca do życzliwego spojrzenia na siebie i innych podczas odkrywania własnych przekonań oraz pracy nad nimi. Pomaga poczuć empatię wobec samego siebie, podpowiada też, jak ją ćwiczyć.
Poczucie siły i lęki wynosimy z domu
Pewne przekonania o sobie wynosimy z domu. Rodzina naładowuje nas poczuciem siły i sprawczości, ale nie zawsze jest tak kolorowo. Czasem dom rodzinny opuszczamy pełni lęku, z przeświadczeniem, że do niczego się nie nadajemy. Nie najlepsze myślenie o sobie zaczyna się więc już na etapie wczesnego dzieciństwa, gdzie raczej pokazuje się, gdzie jest błąd, wytyka to, co złe, a nie wskazuje tego, co zrobiliśmy dobrze.
- To, w jaki sposób podchodzą rodzice do błędów swoich dzieci, sprawia, że one same później w taki właśnie sposób też myślą o sobie. To jest też podejście szkoły, ale także to, gdy jako dzieci widzimy, jak rodzice radzą sobie sami z własnymi błędami i z własnymi kompleksami - tłumaczy rozmówczyni Marty Hoppe. - Jeżeli mama ciągle siebie krytykuje, swój intelekt, swoje zdolności czy swoje zarobki, to uczy dziecko też, że to krytykowanie i atakowanie siebie jest pewną normą w sposobie myślenia na własny temat.
Nowe technologie i samoocena
We współczesnym świecie oprócz presji środowiska dochodzą nowe technologie. Autorka książki "Kogo widzisz w lustrze" zwraca uwagę na media społecznościowe, w których "zanurzenie się" sprawia, że wiecznie się porównujemy. Szczególnie wpływa to na osoby młode: dzieci i nastolatków. Czasem prowadzi do zazdrości, czasem do zaburzenia naszej samooceny.
- Media społecznościowe są rzeczywiście siedliskiem bardzo wielu negatywnych zachowań. Z jednej strony mamy hejt i to, jak łatwo jest paść jego ofiarą, z drugiej strony - nierealistyczne instagramowe filtry, które wyznaczają dziwne standardy - wyjaśnia specjalistka. - Ta presja społeczna, która za tymi mediami idzie, też sprawia, że jesteśmy dla siebie bardzo surowi.
Stałe poczucie własnej wartości
Poczucie własnej wartości to przekonanie o swojej godności i wartości. Mamy prawo do akceptacji siebie takimi, jakimi jesteśmy, niezależnie od naszych sukcesów i porażek, z plusami i minusami naszego charakteru. - Ważne, żeby starać się jednak, pomimo różnych przekonań dotyczących siebie, budować swoją wartość na własnych warunkach i na własnych zasadach - tłumaczy Katarzyna Kucewicz. - Stabilna samoocena jest oparta na tym, że bez względu na to, czy słońce czy deszcz, czy ktoś się mną zachwyca, czy ktoś mnie hejtuje - ja mam względnie stałe poczucie własnej wartości. To nie znaczy, że mnie emocjonalnie nie obchodzą informacje zwrotne od ludzi, ale moje poczucie własnej wartości nie jest zachwiane tym, co inni o mnie myślą.
14:54 Czwórka/Czat Czwórki - poczucie własnej wartości 15.05.2023.mp3 O samoocenie, poczuciu własnej wartości i emocjach opowiada Katarzyna Kucewicz, psycholog (Czat Czwórki/Czwórka)
Według gościa Czwórki budowaniu pewności siebie sprzyja poczucie wdzięczności. Specjalistka zachęca do wieczornego przeglądu myśli i przypominania sobie trzech rzeczy, z których w danym dniu jesteśmy zadowoleni.
- Są liczne badania, które pokazują, że ludzie, którzy potrafią być wdzięczni za małe, drobne rzeczy, wprowadzają się w pozytywny nastrój. Budują też pozytywną aurę, która sprzyja pewności siebie i temu, że będziemy o sobie myśleli dobrze - zauważa psycholog. - Można się tego nauczyć, natomiast to wymaga otwarcia i pracy nad sobą. Gdy staje się to nawykiem, można zauważyć, że stajemy się dla siebie lepsi i zaczynamy traktować siebie jak przyjaciela.
***
Tytuł audycji: Czat Czwórki
Prowadzi: Marta Hoppe
Gość: Katarzyna Kucewicz (psycholog)
Data emisji: 15.05.2023
Godzina emisji: 15.15
aw/pj
