Anna Walentynowicz zginęła w katastrofie smoleńskiej 10 kwietnia 2010 roku. I dopiero kiedy odeszła, na jaw zaczęły wychodzić nieznane dotąd fakty z jej życia. - Przez ten cały czas Anna Walentynowicz ukrywała prawdę o swoim pochodzeniu, nie opowiadała ani o tym, dlaczego uciekła od rodziny, która zabrała ją z Wołynia, ani co przeżyła w czasie wojny - opowiada Dorota Karaś - Więcej mówiło się o tym na Ukrainie niż w Polsce. Owszem, pojawiały się jakieś artykuły w gazetach, ale tak naprawdę po raz pierwszy na poważnie tym tematem zajął się profesor Igor Hałagida. Pisząc naszą książkę razem z Markiem Sterlingowem podążyliśmy tropem tego, co odkrył profesor - mówi.
16:28 [CZWORKA]Klucz Kulturowy 29 sierpień 2020 walentynowicz.mp3 Anna Walentynowicz - prawdziwa historia kobiety legendy (Klucz kulturowy/Czwórka)
Anna Walentynowicz urodziła się 15 sierpnia 1929 we wsi Sienne, niedaleko Równego na Wołyniu. W trakcie rzezi wołyńskiej w 1943 roku była na służbie u Polaków. Kiedy okazało się, że wszyscy jej najbliżsi zginęli, postanowiła uciec i w nowej rzeczywistości ukryć swoją tożsamość: zdobyła fałszywą metrykę, zmieniła wyznanie i liczyła, że prawdy o niej nikt nie odkryje. - Walentynowicz była trochę jak studnia. Kiedy coś postanowiła i nie chciała o tym mówić, konsekwentnie trzymała się tej decyzji. Każde zadane jej "niewygodne" pytanie odbijało się echem - opowiada gość Czwórki. - Nikomu, nawet jedynemu synowi, nie zdradziła tożsamości jego biologicznego ojca.
Posłuchaj także:
Sierpień 80 - zobacz serwis specjalny
W 1950 roku Anna zgłosiła się do Stoczni Gdańskiej na kurs dla spawaczy. Wkrótce o jej wzorowej pracy dla Polski Ludowej pisano w gazetach. A w 1980 roku, kiedy została zwolniona z pracy na pięć miesięcy przed emeryturą, w stoczni rozpoczął się strajk, do którego dołączyły się setki zakładów pracy. - Do dziś postać Anny Walentynowicz wzbudza dużo różnych emocji - od zachwytów nad jej odwagą czy niezłomną postawą po zarzuty o to, że była konfliktowa, skłócała ludzi czy oczerniała Lecha Wałęsę - przyznaje rozmówczyni Justyny Majchrzak. - Jeśli sobie ją wyobrażamy, widzimy działaczkę. W naszej książce jest taka jak na okładce: zamyślona, nostalgiczna, zmęczona. Kobieta, która ciągle ma nadzieję, że gdzieś jest inny, lepszy świat, o który będzie mogła powalczyć.
***
Tytuł audycji: Klucz Kulturowy
Prowadzi: Justyna Majchrzak
Gość: Dorota Karaś (współautorka książki "Walentynowicz. Anna szuka raju", wyd. Znak)
Data emisji: 30.08.2020
Godzina emisji: 15.15
kul