Jan Mencwel. Jak mądrze myśleć o drzewach, zanim zaleje nas betonoza
Okładkę "Klimatycznego ABC" zdobi znana grafika prezentująca, jak na przestrzeni lat, od 1850 do 2019 roku zmieniała się temperatura na naszej planecie.
- To rozpoznawana już teraz wizualizacja, pokazująca, w formie kolorowych pasków, przypominających łowickie wzory, to jak zmieniała się średnia temperatura - mówi dr Aleksandra Kardaś, Wydział Fizyki UW, współautorka podręcznika. - Widzimy, że temperaturom zimniejszym odpowiadają paski niebieskie, cieplejszym czerwone. Im bardziej intensywny kolor tym wyższa temperatura. Na grafice widzimy, jak te paski z biegiem lat robią się coraz bardziej czerwone - dodaje.
10:53 czwórka pierwsze słyszę 18.01.2021.mp3 O podręczniku "Klimatyczne ABC" opowiada dr Aleksandra Kardaś, Wydział Fizyki UW (Pierwsze słyszę/Czwórka)
Jak zmiana klimatu wpływa na przyrodę, gospodarkę i człowieka oraz jak jej przeciwdziałać? 🌳 Na te i więcej pytań...
Opublikowany przez Uniwersytet Warszawski Wtorek, 12 stycznia 2021
Książka "Klimatyczne ABC" zawiera 13 lekcji lekcji przygotowanych przez 16 naukowców z kilku ośrodków akademickich w kraju, którzy reprezentują różne dziedziny wiedzy: biologię, ekologię, geografię, fizykę, chemię, ekonomię czy psychologię. Wiele aspektów składa się na katastrofę klimatyczną.
- Staraliśmy się wytłumaczyć, jak dochodzi do tego, że występują teraz zmiany klimatu, od strony fizycznej pokazując, jak działa efekt cieplarniany, jak go obecnie wzmacniamy - mówi dr Aleksandra Kardaś. - Pokazujemy, jak węgiel krąży w przyrodzie, jak wygląda wymiana dwutlenku węgla i co się dzieje, gdy zaburzymy ten proces - dodaje. - Spojrzeliśmy też na powody ludzkich zachowań, dlaczego emitujemy gazy cieplarniane, dlaczego ludzie to robią, jak to jest związane z naszą gospodarką, dlaczego trudno jest nam przerwać ten proces - dodaje.
Szerszy kontekst
Dziś osób negujących fakt istnienia ocieplenia klimatu jest coraz mniej. Wciąż jednak brakuje wiedzy i materiałów edukacyjnych. - Potrzeba takiego podręcznika była widoczna od dawna. Wielu nauczycieli czy wykładowców chce uwzględnić wątek zmiany klimatu w swoich zajęciach - mówi naukowczyni. - Ktoś może go poruszyć np. ze strony ekonomii, ale potrzebny jest szerszy kontekst, łączący różne wątki - dodaje.
Wiedza
Dziś Polacy o zmianach klimatu wiedzą coraz więcej. Wielu zdaje sobie sprawę, że jest to coś, co nas dotyczy np. problemy związane z suszą. - Jednak część osób nie rozróżnia problemu ocieplenia klimatu od problemu smogu czy ochrony środowiska, a to nie są te same problemy - mówi specjalistka.
Część z nas decyduje się na oszczędzanie wody czy rezygnację z plastiku. Gość Kamila Jasieńskiego podkreśla, że nie są to zmiany na rzecz zatrzymania ocieplenia klimatu, a reakcja na inne problemy.
Jeśli chcemy przeciwdziałać zmianom klimatu, to musimy ograniczać zużycie gazów cieplarnianych: dwutlenku węgla, metanu, tlenku azotu Aleksandra Kardaś
Do wali z ociepleniem klimatu przyczynia się zwiększanie efektywności energetycznej czyli np. ocieplanie budynków, wymiana źródeł energii czyli np. postawienie baterii słonecznych.
Posłuchaj także:
Niektóre ze zmian, spowodowanych ociepleniem klimatu, na naszej planecie już są nieodwracalne. Z czasem będzie ich coraz więcej. Należy się starać, by ten proces zatrzymać Aleksandra Kardaś
Psychika
Okazuje się, że zmiany klimatyczne wpływają na naszą psychikę. - Powodowane przez nie ekstremalne zjawiska, jak wichury, powodzie powodują, że wzrasta nasz stres. Czujemy rosnące, zbliżające się zagrożenie. Martwimy się - wyjaśnia gość Czwórki. - To wszystko budzi w nas pytania o utrzymanie się, przeżycie, przetrwanie.
***
Tytuł audycji: Pierwsze słyszę
Prowadzi: Kamil Jasieński
Gość: dr Aleksandra Kardaś z Wydziału Fizyki UW
Data emisji: 18.01.2021
Godzina emisji: 8.14
pj