- Przemysław Gawęda został laureatem nagrody Architect of the Year 2023.
- Polski architekt został doceniony przede wszystkim za projekt Stadionu Biathlonowego, który ma powstać w Beskidzie Śląskim oraz pomysł inteligentnego tunelu osłonowego skoczni narciarskiej Wielka Krokiew w Zakopanem.
- Jest duże prawdopodobieństwo, że oba projekty zostaną zrealizowane.
- Każdy z nich podporządkowany jest najwyższym światowym standardom i wytycznym.
Przemysław Gawęda - Architect of the Year 2023
Międzynarodowe jury doceniło prace polskiego architekta Przemysława Gawędy przyznając mu prestiżowy tytuł Architect of the Year 2023. Zwrócono uwagę na projekt Stadionu Biathlonowego, który ma powstać w Beskidzie Śląskim, oraz pomysł inteligentnego tunelu osłonowego skoczni narciarskiej Wielka Krokiew w Zakopanem, który rozwiązuje problem oblodzenia i zasypania śniegiem toru dla skoczków.
Stadion Biathlonowy na Kubalonce - prace nad projektem
Każdy z tych projektów to duże przedsięwzięcie wymagające pracy, wyjazdów, myślenia koncepcyjnego i konieczności dostosowania do przepisów międzynarodowych.
- Przede wszystkim do takiego projektu trzeba podejść w sposób pragmatyczny i rzeczowy - mówi Przemysław Gawęda w Czwórce. - Nim zabraliśmy się za kompleks Stadionu Biathlonowego na Kubalonce, odbyliśmy podróże po tego typu obiektach. Skupiliśmy się na Nowym Mieście w Czechach i kilku obiektach we Włoszech. Musieliśmy poznać specyfikę takiego stadionu, porozmawiać z właścicielami tych obiektów, również o ich problemach.
Niezbędne było też zaznajomienie się z szeregiem wytycznych i międzynarodowych przepisów, by projektowany obiekt był zgodny z obowiązującymi standardami. - Dopiero to wszystko pozwoliło nam rzeczowo przygotować koncept, ideę obiektu - przyznaje architekt. - Zawsze też trzeba brać pod uwagę lokalne warunki, potrzeby naszego inwestora.
12:53 czwórka pierwsze słyszę 13.12.2023 architekt 9.15.mp3 Przemysław Gawęda opowiada o swoich projektach (Pierwsze słyszę/Czwórka)
Stadion biathlonowy to infrastruktura dla sportów zimowych, dla narciarstwa. Pierwszymi jego adresatami są biathloniści, ale też dzieci i młodzież. Przemysław Gawęda podkreśla konieczność dostosowania projektowanego obiektu do potrzeb społeczeństwa. - Kubalonka ma fantastyczne uwarunkowania terenowe, żeby taki obiekt tam powstał - ocenia. - Skupiliśmy się na zapleczu i infrastrukturze stadionu. Uwzględniliśmy funkcje, które wspomagają sport, odnowy biologiczne.
Stadion Biathlonowy na międzynarodowe wydarzenia i mniejsze inicjatywy
Przemysław Gawęda i jego zespół nie boją się wyzwań. Pracując nad projektem Stadionu Biathlonowego, uwzględnili wytyczne Międzynarodowej Unii Biathlonu dotyczące takich obiektów. - Chodzi o to, by w przyszłości móc zorganizować na tym obiekcie zawody na wysokim poziomie, poziomie międzynarodowym - podkreśla. - Wyzwaniem jest tu infrastruktura i zaplecze dla sędziów, by im zapewnić odpowiednią komunikację - tu wiele elementów musi między sobą dobrze funkcjonować.
Czytaj także: Drapacze chmur. Architektura przekracza granice.
Pracowania Reżyserii Architektury Archigeum nie zapomniała również o kibicach i fanach zimowych sportów. Stadion Biathlonowy zapewnia dla nich 2000 miejsc i baza ta może być zwiększona o trybuny mobilne. - Chcieliśmy tę pojemność wypośrodkować. Zależało nam na tym, by obiekt w skali roku nie kosztował zbyt dużo, nie generował kosztów - zdradza gość Kamila Jasieńskiego. - Takie zawody jak puchar świata odbywają się raz do roku, dlatego zadbaliśmy o to, żeby ten obiekt można było też wykorzystywać na cele kulturalne.
Centralny Ośrodek Sportu w Szczyrku jest zdeterminowany, by obiekt powstał. Nie jest wykluczone, że będziemy się nim cieszyć już na przełomie 2027 i 2028 roku. Z pewnością na to czekają sportowcy.
Wielofunkcyjny Stadion Biathlonowy na Kubalonce ( Wisła / Istebna )/Pracownia Reżyserii Architektury ARCHIGEUM
Inteligentny tunel dla skoczni narciarskiej
Innym niespotykanym, niezwykłym w skali świata projektem Przemysława Gawędy i Pracowni Reżyserii Architektury Archigeum jest inteligentny osłonowy tunel skoczni narciarskiej Wielka Krokiew w Zakopanem.
- Zanim podjęliśmy się pracy nad tym projektem, pojechaliśmy do Szwajcarii, gdzie spotkaliśmy się z przedstawicielami Międzynarodowej Federacji Narciarskiej (FIS). Opowiadaliśmy o naszym pomyśle. Sam dyrektor Pucharu Świata Walter Hofer powiedział, że tego typu instalacja rozwiązuje 90-95 procent wszystkich problemów, jakie mamy na rozbiegu podczas skoków narciarskich - opowiada gość Czwórki. - Naszym punktem wyjścia do prac było wyeliminowanie zjawiska przetrzymywania zawodnika, gdy następuje zmiana pogody, opad deszczu, śniegu.
Inteligentny tunel osłonowy - projekt. Pracownia Reżyserii Architektury ARCHIGEUM
Międzynarodowe zawody skoków narciarskich to zwykle impreza wielogodzinna. Przez czas jej trwania pogoda potrafi zmienić się wielokrotnie, co nie raz obserwowaliśmy. - Te zmiany wpływają na parametry ślizgu na styku tor lodowy - narta. To chcieliśmy wyeliminować - opisuje architekt. - Nasza instalacja pełni również formę osłony samego zawodnika, w momencie, gdy on siada na belce i oczekuje na swój skok. Inteligentny osłonowy tunel skoczni może utrzymać higienę torów najazdowych dla wszystkich zawodników w jednej sesji.
Tunel osłonowy na rozbiegu skoczni narciarskiej - Wielka Krokiew - Official Animation/Pracownia Reżyserii Architektury ARCHIGEUM
Gość Kamila Jasieńskiego podkreśla, że tunel osłania jedynie rozbieg. Zdradza również, że architekci zadbali też o bezpieczeństwo skoczków. Instytut Lotnictwa w Warszawie na zlecenie pracowni wykonał badania aerodynamiczne. - Eksperci wykluczyli niebezpieczeństwo, że zawodnik po wyjściu z progu zostanie zdmuchnięty - zaznacza.
Czytaj więcej o skokach narciarskich >>>
Taki inteligentny tunel to innowacja na skalę światową. Sam Walter Hofer nigdzie nie widział realizacji takiego pomysłu. Projekt Pawła Gawędy zyskał wstępną aprobatę Międzynarodowej Federacji Narciarskiej (FIS). Dziś wszelkie badania nad tunelem dobiegają końca, a polski architekt ma nadzieję, że prototyp tego rozwiązania powstanie jeszcze w przyszłym roku.
***
Tytuł audycji: Pierwsze słyszę
Prowadzi: Kamil Jasieński
Gość: Przemysław Gawęda (architekt)
Data emisji: 13.12.2023
Godzina emisji: 9.15
pj
