- Cały czas tony śmieci trafiają do oceanów. Dużym problemem są tu kraje biedniejsze, bez odpowiedniej infrastruktury do ich przetwarzania.
- Plastik to tworzywo użyteczne, ale starajmy się ograniczać korzystanie z niego.
- Plastikowa dyrektywa wejdzie w życie 1 lipca 2024. Już dziś widzimy sztućce zero waste w natarciu - to dobry znak.
- Jak prawidłowo wyrzucać śmieci. Korzystajmy z PSZOK-ów.
Szacuje się, że co minutę w wodach oceanicznych ląduje tyle śmieci, ile mieści cała ciężarówka. To 1440 ciężarówek dziennie. Plastik jest wszechobecny, a pod wpływem wody, warunków atmosferycznych rozpada się na mikro- i nanocząsteczki, które trafiają do brzuchów morskich stworzeń, bo przypominają plankton. Taka ryba, złowiona przez rybaków, trafia później do restauracji czy sklepu, a zjadając ją, zjadamy cały ten plastik. Dane są przerażające, mówią, że za 30 lat w oceanach będzie więcej plastiku niż ryb.
Śmieci - problem globalny
- To jest bardzo złożona kwestia, ale zapobiec temu mogą wielkie firmy, ale i każdy z nas. Możemy coś zrobić - mówi Monika Michalska, odpadowa edukatorka, "Pani od odpadów". - Polska i Unia Europejska działają też prawnie. Wdrażamy pewne rozwiązania, które mają ograniczać i ilość plastiku wprowadzaną na rynek i staramy się recyklingować odpady, czyli przetwarzać je.
15:13 czwórka pierwsze słyszę 10.07.2023 śmiecie.mp3 Jak segregować śmieci. Jak radzić sobie z plastikiem? (Pierwsze słyszę/Czwórka)
Czwórkowy gość wyjaśnia, że dużym problemem jest sytuacja w krajach biednych, gdzie infrastruktura do przetwarzania odpadów, zbiórki odpadów, nie istnieje. - Odpady z takiego kraju np. lądują na jakieś wyspie, a podczas sztormu wpadają do oceanu, albo są nawet wprost wysypywane do wody - opisuje. - Wpływ mają na to duże korporacje, bo to opakowania po ich produktach znajdujemy w tych oceanach. Ich stać na działanie, mogą więcej, powinni poczuć odpowiedzialność.
Plastik nie jest zły, ale ograniczmy jego użycie
Sam plastik nie jest złym tworzywem. W wielu przypadkach jest bardzo przydatny, co mogliśmy obserwować w czasie pandemii, gdy był niezbędny w medycynie. - Trochę jednak w tym używaniu plastiku się zatraciliśmy. Idziemy do sklepu i jedno jabłko pakujemy w "zrywkę", a przecież wcale nie musimy z niej korzystać - zauważa ekspertka. - Taka plastikowa torebka "żyje" tylko kilkanaście minut - używamy jej tylko podczas drogi ze sklepu do domu.
Tzw. dyrektywa plastikowa, mówiąca o ograniczeniu sprzedaży i użycia jednorazowego plastiku, wejdzie w życie już 1 lipca 2024 roku. Sklepy już jednak wycofują się z jednorazowych przedmiotów:
- plastikowych patyczków
- słomek
- mieszadełek
- Te przedmioty będą jeszcze przez jakiś czas dostępne, bo sprzedawcy mają zapasy, które wciąż mogą sprzedawać - wyjaśnia gość "Pierwsze słyszę". - Ale mamy już w natarciu sztućce zero waste.
"Sztućce zero waste w natarciu"
Latem chętnie korzystamy z pogody, decydujemy się na zakup posiłków w food truckach, na wynos, by zjeść je na świeżym powietrzu. - Już widać coraz więcej sztućców drewnianych, wytwarzanych z kompozytów, pszenicy, naturalnych surowców - wymienia Monika Michalska. - Zwróćmy też uwagę na to, że czasem i tych nie potrzebujemy - co to za frajda jeść frytki widelcem. Redukujmy to. Do drinka też wystarczy nam jedna słomka, na co nam dwie.
"Pani od odpadów" od lat edukuje polskie społeczeństwo. Często dostaje zapytania o to, gdzie wyrzucić daną rzecz albo co się z nią później dzieje. - Moją rolą jest pokazywać drugą stronę kosza, nie tylko podpowiadać, gdzie coś wyrzucić - zdradza edukatorka. - Pokazuję jakiemu procesowi poddawane są nasze odpady.
Śmieciarka mieszka śmieci - to mit. Śmieciarka wielokomorowa
Jest taka legenda, że my segregujemy śmieci w domach, a potem śmieciarka to miesza - to mit. - Jeśli jednak zobaczymy taką sytuację, to warto ją udokumentować i zgłosić do gminy, do firmy odbierającej odpady - podkreśla gość Jakuba Jamrozka. - Są już dziś też śmieciarki z wieloma komorami na różne frakcje odpadów. Czasem zdarzają się błędy, ale możemy na to reagować.
Firma odbierająca odpady, a nie zachowująca podziału na frakcje może zostać ukarana mandatem.
Jak poprawnie segregować?
Niestety cały czas zdarza nam się wyrzucać jedzenie. Powinniśmy temu zapobiegać, ale gdy już mierzymy się z potrzebą wyrzucenia produktów spożywczych, to zadbajmy o to, by trafiły w odpowiednie miejsca. - Jedzenia przywożonego przez firmę cateringową nie wyrzucamy do "bio" wraz z plastikową tacką - radzi specjalistka. - Nie wyrzucajmy papierowych ręczników kuchennych do papieru, ona muszą trafić do śmieci zmieszanych. Ubrania, baterie, sprzęt elektroniczny oddajmy do PSZOK-u, czyli Punktu Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych. Dostarczmy nasze odpady tam, ponieśmy ten wysiłek - poleca.
Punkty Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych istnieją w każdej gminie.
Niedawno Monika Michalska odwiedziła spalarnię śmieci w Berlinie. Zwróciła uwagę, że mimo że Niemcy są przykładem dobrego gospodarowania odpadami, to też popełniają błędy. - Do spalarni trafia tylko frakcja śmieci zmieszanych. W Berlinie widać było, że jeszcze dużo plastiku tam trafia. Oni też popełniają błędy - zaznaczyła i dodała, że segregacja śmieci opłaca się każdemu z nas, a naszymi codziennymi wyborami wpływamy na to, co pojawia się na półkach sklepowych.
***
Tytuł audycji: Pierwsze słyszę
Prowadzi: Jakub Jamrozek
Gość: Monika Michalska (Pani od odpadów)
Data emisji: 10.07.2023
Godzina emisji: 9.29
pj