Logo Polskiego Radia
Jedynka
Katarzyna Karaś 01.12.2020

Piastowie śląscy i ich wielkie marzenie o zjednoczeniu ziem polskich podczas rozbicia dzielnicowego

Henryk I Brodaty i Henryk II Pobożny, ojciec i syn, książęta śląscy, wnuk i prawnuk Władysława Wygnańca, to bohaterowie audycji "Historia żywa". Uczestnicy bratobójczej walki o władzę podczas rozbicia dzielnicowego monarchii piastowskiej. Jak zapisali się w historii? Jaka była ich wizja historii Polski?

Posłuchaj
39:46 2020_11_30 21_07_56_PR1_Historia_Zywa.mp3 Piastowie śląscy i ich marzenie o zjednoczeniu ziem polskich (Historia żywa/Jedynka)

 

800px-Prima_Pagina_Chronicae_Galli_Anonymi_Polona.jpg
Nowy cykl: "Poczet – odnowa: od Leszka do Leszka"

Zdaniem prof. Jerzego Strzelczyka, cała linia Piastów śląskich żyła w poczuciu krzywdy, jaką wyrządzono Władysławowi Wygnańcowi. To właśnie jego Bolesław Krzywousty, twórca ustawy sukcesyjnej, zwanej testamentem, wyznaczył na prawowitego princepsa, seniora z władzą zwierzchnią nad pozostałymi książętami. Władysław został jednak pozbawiony tego przywileju przez młodszych braci.

Stąd wynikły ambicje zjednoczeniowe jego wnuka - Henryka Brodatego. 

Henryk był uczestnikiem zjazdu książąt piastowskich w Gąsawie w 1227 roku, gdzie omal nie stał się ofiarą bratobójczego zamachu. Wcześniej z księciem zwierzchnim Polski Leszkiem Białym i księciem Wielkopolski Władysławem Laskonogim zawarł sojusz, który umożliwił podejmowanie ogólnopolskich akcji politycznych. Czy był bliski zjednoczenia Polski, skoro scalił znaczną jej część? 

- Sądzę, że Henryk Brodaty wykazał tyle umiejętności, zdolności, zapobiegliwości jako gospodarz swojej dzielnicy na Śląsku i jednocześnie realizator pewnego programu, który wydaje się spójny - stopniowo, konsekwentnie powiększać panowanie swojego rodu, najstarszej linii dziedziców Bolesława Krzywoustego, by przywrócić to, co Krzywousty w istocie zamierzył, a więc tę senioralną pozycję najstarszej gałęzi jego spadkobierców, a więc rodowi Władysława Wygnańca, którego wnukiem był właśnie Henryk Brodaty - powiedział prof. Andrzej Nowak.

Czytaj także:

Henryk Brodaty z Jadwigą, księżniczką niemiecką, późniejszą świętą, miał kilku synów. Jego jedynym dziedzicem - po śmierci starszych braci - był Henryk II Pobożny. Jak on sobie radził z piastowskimi konkurentami? Czy jego poparcie opozycji przeciwko cesarzowi niemieckiemu Fryderykowi II mogło ściągnąć na Polskę najazd Mongołów? 

Henryk II Pobożny zginął w bitwie pod Legnicą, w kwietniu 1241 roku, co odbiło się echem w całej Europie i zapewniło mu pośmiertną sławę tego, który zginął męczeńską śmiercią w walce z poganami.

Dlaczego marzenie Henryka I Brodatego i jego syna, Henryka II Pobożnego, o zjednoczeniu państwa nie ziściło się? Zapraszamy do wysłuchania całej audycji.

***

Tytuł audycji: Historia żywa

Prowadzi: Dorota Truszczak 

Gość: prof. Andrzej Nowak (historyk, publicysta, nauczyciel akademicki, sowietolog, autor "Dziejów Polski")

Data emisji: 30.11.2020 

Godzina emisji: 21.07

kk