Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
Jedynka
Anna Kłys 19.06.2020

Mieszko I - skąd się wywodził i kim byli jego przodkowie?

Początek dynastii piastowskiej to jedna z najbardziej frapujących zagadek naszej historiografii. Mieszko I pojawia się na arenie dziejów jak "deus ex machina". Nie wiemy, skąd się wywodził i kim byli jego przodkowie. Istnieje kilka hipotez próbujących wyjaśnić jego pochodzenie.

Brak źródeł pisanych i niezmiernie lakoniczne wzmianki zachodnich kronikarzy nie ułatwiają rozwiązania tej zagadki. Ale naukowcy nie składają broni. Istnieje kilka hipotez próbujących wyjaśnić pochodzenie Piastów. Jedna z nich widzi Mieszka jako potomka Wikingów, inna wskazuje na miejscowe, wielkopolskie pochodzenie, jeszcze inna mówi, że protoplaści Piastów wywodzili się z Wielkich Moraw.

Prof. Władysław Duczko, archeolog, bada teorię, zgodnie z którą Mieszko I wywodzi się ze Słowian Łużyckich, zwanych dawniej Serbami. To jedyny odłam Słowian, który przetrwał do dziś od czasów wczesnego średniowiecza. - Kultura materialna na terenie południowo-zachodniej Wielkopolski jest taka sama, jaka jest na Łużycach - wyjaśnia. Zwraca uwagę, że to co jest w centralnej Wielkopolsce, tam gdzie jest Gniezno, czyli centrum piastowskie, ma bardzo wyraźne nawiązania do terenów północnopołabskich, czyli tam, gdzie są ludy wieleckie, obecne niemieckie Vorpommern. Podkreśla, że we wczesnym średniowieczu nie istniało żadne plemię Polan, które miało jedną kulturę, która jest z nim identyfikowana.

Według profesora, w ówczesnych kronikach nie wspomina się o ludach zamieszkujących na wschód od Odry. Dopiero w jednej z kronik jest wzmianka o księciu Mieszku I, który przegrał dwie bitwy, a rządził plemieniem Licikavików. - Do dziś nie wiadomo, kto to są ci Licikaviki - mówi archeolog. Zwraca uwagę, że brat Mieszka I Czcibor miał takie samo imię jak książęta łużyccy. Przypomina też, że Bolesław Chrobry bardzo zabiegał u cesarza, aby ten uznał jego zwierzchność nad Łużycami. - Musi być związek o wiele wcześniejszy z tym. Czy część Piastów pochodziła stamtąd? Bardzo możliwe - zastanawia się prof. Duczko. Wyjaśnia, że do dziś nie wiadomo, kim byli Piastowie, choć zdecydowanie wyglądają na Słowian i wszelkie próby robienia z nich Skandynawów gość Programu 1 Polskiego Radia uważa za wielką pomyłkę. Nie wyklucza zaś początków państwa polskiego w państwie wielkomorawskim.

Posłuchaj
19:06 2020_06_19 19_07_42_PR1_EUREKA.mp3 Skąd się wywodził Mieszko I? (Eureka/Jedynka)

 

***

Tytuł audycji: Eureka

Prowadziła: Katarzyna Kobylecka

Gość: prof. Władysław Duczko (archeolog z Akademii Humanistycznej w Pułtusku)

Data emisji: 19.06.2020 r. 

Godzina emisji: 19.07

ag