Ich najbardziej znany cykl płócien – gigantyczna historia Polski w siedmiu obrazach – powstał na zamówienie MSZ z okazji Wystawy Światowej w Nowym Jorku w 1939 roku. Nie wrócił już do kraju z powodu wybuchu wojny. Do dziś trwają starania naszej dyplomacji, by odzyskać te dzieła.
– Każde z państw, które prezentowały się w Nowym Jorku, chciało ukazać swoją historię. Polacy chcieli wskazać, że po stu dwudziestu trzech latach powrócili na mapę świata. Dla wielu osób w Stanach Zjednoczonych istnienie Polski było czymś nowym. Chodziło o pokazanie naszej wielkiej historii – mówi o powstaniu obrazów Bractwa św. Łukasza dr Adam Michalak, wnuk jednego z malarzy.
Wspomniane obrazy przedstawiały: przywitanie przez Bolesława Chrobrego Ottona III przy grobie św. Wojciecha, Chrzest Litwy, nadanie przywileju jedlneńsko-krakowskiego, Unię Lubelską, Konfederację Warszawską, Odsiecz Wiedeńską i nadanie Konstytucji 3 Maja. Czy istnieje szansa, by dzieła wróciły do kraju?
– Próby odzyskania dzieł były podejmowane, ale dopiero po zmianie ustroju. Wcześniej nie wolno było nic mówić na temat wystawy w Nowym Jorku – zaznacza dr Izabela Galicka, historyk sztuki. – W ostatnim czasie zostały podjęte pewne próby. Minister Piotr Gliński wystosował pismo między innymi z podziękowaniem za przechowanie i konserwację obrazów, ale również z zapytaniem o powrót dzieł do ojczyzny. Odpowiedź przyszła po roku i niestety była negatywna – dodaje.
Kim byli twórcy obrazów? W jakich okolicznościach stworzyli te niesamowite dzieła? Zapraszamy do wysłuchania dołączonej audycji.
***
Tytuł audycji: Klub Trójki
Prowadzi: Grzegorz Górny
Goście: dr Izabela Galicka (historyk sztuki), dr Adam Michalak (wnuk jednego z członków Bractwa św. Łukasza)
Data emisji: 17.01.2018
Godzina emisji: 21.08
kw/mk