Wszystko o wodzie z okazji jej święta
Woda jest podstawą życia i wszelkich procesów zachodzących w organizmach człowieka oraz zwierząt. Z okazji obchodzonego 22 marca Światowego Dnia Wody, czwartkowa (02.04) „Eureka” będzie poświęcona właśnie wodzie. W ciele dorosłego mężczyzny znajduje się jej około 60 proc., w ciele dorosłej kobiety około 50–55 proc. W organizmie spełnia ona wiele ważnych biologicznie i fizjologicznie funkcji.
O znaczeniu wody dla rolnictwa i o nowych odmianach roślin, które rosną i owocują nawet na pustyni opowie dr n. rolniczych Michał Krysiak, autor prac popularno - naukowych dotyczących bioróżnorodności. Dr socjologii Izabella Anuszewska wyjaśni natomiast czy posiadanie źródeł wody to gwarancja społecznego prestiżu i władzy nad innymi ludźmi. O pływie wody na poprawę odporności na zakażenia bakteryjne oraz wirusowe a także i na utrzymanie dobrego stanu zdrowia opowie lekarz, prof. Józef Haczyński - internista i seksuolog. Po godz. 19.00 zaprasza Artur Wolski.
Judasz Iskariota – zdrajca czy pomocnik?
Tuż przed Wielkim Tygodniem w piątek (3 kwietnia) przypomnimy w „Eurece” mroczną i niezwykle tajemniczą postać Triduum Paschalnego - Judasza Iskariotę. W Nowym Testamencie znajdują się jedynie okruchy informacji na jego temat. W grupie Dwunastu Apostołów pełnił rolę skarbnika i uchodził za zaufanego ucznia Jezusa. Rozczarowany i rozgoryczony - zdradził swego Mistrza. A potem - zrozpaczony swym występkiem - popełnił samobójstwo. W 1978 r odnaleziono w Egipcie kopię gnostyckiego apokryfu z II w n.e. Tekst, który ma formę rozmowy Judasza z Jezusem, sugeruje, że Iskariota nie zdradził, ale wydał Chrystusa na jego życzenie, tak by mógł dopełnić się plan zbawienia. Ta ewangelia - zwana Ewangelią Judasza - nie znalazła się w kanonie Pisma Świętego.
Co zatem wiemy o człowieka, który stał się synonimem zdrady i zaprzedania? O tej intrygującej postaci opowie prof. Robert Wiśniewski - historyk wczesnego chrześcijaństwa z Instytutu Historycznego UW. Po godz. 19.00 zaprasza Katarzyna Kobylecka.
Fotochemia cząstek a początki życia na Ziemi
Paleobiolodzy uważają, że pierwsza żywa cząsteczka powstała na Ziemi już 4 miliardy lat temu. W poniedziałek 6 kwietnia w Wieczorze odkrywców dowiemy się, że warunki panujące na naszej planecie nie sprzyjały życiu - nie było tlenu i warstwy ozonowej, a na jego powstanie ogromny wpływ miało promieniowanie ultrafioletowe. Naukowcy w wielu ośrodkach odtwarzają te pierwotne warunki, które decydowały o początkach życia i mają nadzieję, że ich poznanie pomoże nam ratować życie w przyszłości.
Gościem programu będzie dr inż. Rafał Szabla z Uniwersytetu Edynburskiego i Instytutu Fizyki Polskiej Akademii Nauk w Warszawie - biochemik, który zajmuje się fotochemią cząstek. Uczony symuluje reakcje, jakie mogłyby zachodzić u zarania życia, szczególnie zmiany, jakie zachodzą w DNA i RNA pod wpływem promieniowania ultrafioletowego. Gość Wieczoru opowie także o tym, jak tę wiedzę można wykorzystać w medycynie - np. w terapii fotodynamicznej nowotworów. Po godz. 19.00 zaprasza Krzysztof Michalski.
Lata 1977-78 w Polsce
W sobotnim (11 kwietnia) cyklu „Historia Żywa” będzie mowa o wszystkich istotnych wydarzeniach końca lat 70. W lutym 1977 była premiera „Człowieka z marmuru” Andrzeja Wajdy a w maju tragiczna śmierć studenta UJ Stanisława Pyjasa. Ukazała się także wstrząsająca książka Kazimierza Moczarskiego „Rozmowy z katem”, której bohaterem był jeden z likwidatorów powstania w getcie warszawskim hitlerowski zbrodniach Jurgen Stroop. Wrzesień przyniósł przekształcenie KOR w Komitet Samoobrony Społecznej KSS KOR i działalnością Biura Interwencji pod kierunkiem Zofii i Zbigniewa Romaszewskich. W Paryżu ukazała się książka „Kościół, lewica, dialog” Adama Michnika.
W lutym 1978 r. powstały Komitety Założycielskie Wolnych Związków Zawodowych na Śląsku i Wybrzeżu. Ukazała się książka Hanny Krall „Zdążyć przed Panem Bogiem” – zapis rozmów z Markiem Edelmanem jednym z dowódców powstania w getcie warszawskim. Na kwietniowym XX Zjeździe Związku Literatów Polskich głosy krytyki o sytuacji w kulturze i postulat o historii bez zafałszowań i przemilczeń na przykładzie Katynia. 16 października 1978 roku wydarzenie na skalę światową: arcybiskup-metropolita krakowski Karol Wojtyła został papieżem. O tych i wielu innych wydarzeniach tamtych lat usłyszymy w sobotniej audycji. Na cykl po godz. 15.00 zapraszają Dorota Truszczak i Andrzej Nowak.
Wielkanocne tradycje chrześcijańskie
Wtorkowa (7 kwietnia) „Eureka” poświęcona będzie tradycjom Wielkiego Tygodnia i Świąt Wielkiej Nocy. Święcenie palm w Niedzielę Palmową, mycie nóg wiernym przez kapłana w Wielki Czwartek czy poświęcenie ognia i wody w Wielką Sobotę - dowiemy się skąd pochodzą te tradycje i czy mają swoje źródło tylko w chrześcijaństwie. W audycji powiemy o tradycji chrześcijańskiej wywodzącej się wprost z Ewangelii oraz włączonych przez chrześcijaństwo tradycji innych kultur. O tym opowie dr Andrzej Krasnowolski – antropolog kultury. Po godz. 19.00 zaprasza Dorota Truszczak.
Piotr Abelard - odważny filozof XII wieku?
W środę ( 8 kwietnia), w tym szczególnym czasie Wielkiego Tygodnia zachęcimy Państwa w „Eurece” do refleksji nad myślę francuskiego filozofa, teologa i poety Piotra Abelarda, który był jednym z czołowych intelektualistów rozkwitu średniowiecza. Uważał on, że rozum jest przewodnikiem służącym do odkrywania wartości wiary i chrześcijaństwa. Dlaczego niektóre z jego poglądów wzbudzały kontrowersje, jakim był człowiekiem i w jaki sposób związek z Heloizą wpisał się w poczet historii miłosnych przywoływanych do czasów współczesnych opowie gość programu dr Tomasz Tiuryn z Instytutu Filozofii UW. Po godz. 19.00 zaprasza Katarzyna Jankowska.
rm
