Sowiecka napaść na Polskę była realizacją układu podpisanego w Moskwie 23 sierpnia 1939 roku przez ministra spraw zagranicznych III Rzeszy Joachima von Ribbentropa oraz ludowego komisarza spraw zagranicznych Związku Radzieckiego Wiaczesława Mołotowa, pełniącego jednocześnie funkcję przewodniczącego Rady Komisarzy Ludowych (premiera) ZSRS.
W sobotę (16.09) w "Wolnej sobocie z Jedynką" w godz. 6.00-9.00 rozmowa z Markiem Matułą, komendantem głównym Związku Strzeleckiego "Strzelec" Józefa Piłsudskiego. "Warta Pamięci - hołd bohaterom w obronie Ojczyzny" to projekt społeczny realizowany 16 września na terenie czterech województw: podlaskiego, mazowieckiego, lubelskiego i podkarpackiego przez Związek Strzelecki im. Józefa Piłsudskiego "Strzelec" oraz Fundację Rekonstruktorzy.pl pod patronatem marszałek Sejmu Elżbiety Witek, ministra Obrony Narodowej Mariusza Błaszczaka, ministra aktywów państwowych Jacka Sasina oraz IPN reprezentowanego przez prezesa Karola Nawrockiego.
W niedzielę (17.09) Małgorzata Raczyńska-Weinsberg po godz. 15.00 audycja "Gdzie jest Pan Cogito?". A w niej o 17 września 1939 roku, polityce Niemiec i Rosji. Naszymi gośćmi będą: dr Karol Nawrocki - szef IPN, prof. Włodzimierz Marciniak - specjalista ds. Rosji i prof. Marek Kornat - historyk.
Słuchowisko "Zorza czerwona" w Jedynce
W niedzielę (17.09) po godz. 21.00 wyemitujemy słuchowisko Tomasza Skilera pt. "Zorza czerwona". 17 września 1939 roku to ważna data w kalendarzu polskich dziejów. Zbrodniczy atak ZSRR na Polskę - sowiecka propaganda starała się przedstawić od początku jako akt wyzwolenia, akt braterskiej pomocy i "samo dobro", jak to określił podczas przemówienia w Moskwie Wiaczesław Mołotow, minister spraw zagranicznych ZSRR, którego podpis widniał pod tajnym protokołem w sprawie rozbioru Polski. Kilka tygodni później odbył się słynny wiec we Lwowie, nadzorowany przez Nikitę Chruszczowa i NKWD, podczas którego rzekomi przedstawiciele ludu Zachodniej Ukrainy i Białorusi zanosili błagalne prośby do członków biura politycznego WKP(b), ze Stalinem na czele, o przyłączenie ziem polskich, zagarniętych w wyniku agresji militarnej 17 września 1939, do ZSRR.
Słuchowisko "Czerwona zorza" jest wierną rekonstrukcją tych autentycznych wydarzeń. Powstało w oparciu o zachowane materiały archiwalne, między innymi w postaci ścieżki dźwiękowej z kroniki, zrealizowanej w Moskowskoj Studii Kinochroniki. Materiał ten utrwalono pod kierunkiem Aleksandra Dowżenki, laureata Nagrody Leninowskiej, podczas wiecu zorganizowanego pod nadzorem NKWD 26 października 1939 roku w Teatrze Wielkim we Lwowie oraz podczas posiedzenia Rady Najwyższej ZSRR w Moskwie 2 listopada 1939 roku.
"Dobroduszny" Stalin, wysłuchawszy próśb ludu, przychylił się do nich i "wspaniałomyślne" podpisał dekret o inkorporacji zagarniętych ziem Rzeczypospolitej Polskiej do sowieckiej Rosji. Słuchowisko Tomasza Skilera przypomina nie tylko wydarzenia historyczne, ale również odsłania mechanizmy sowieckiej propagandy, które de facto istnieją do dziś w bardzo podobnej formie i są bez skrępowania stosowane przez takich uzurpatorów, jak Putin czy Łukaszenka.
"Jesienny Ogień 2023" - dynamiczny pokaz sprzętu wojskowego
17 września na poligonie w Bemowie Piskim odbywa się dynamiczny pokaz Wojska Polskiego "Jesienny Ogień 2023". Abramsy, K2, Kraby, HIMARS-y, Borsuki, Raki, Rosomaki i myśliwce F-16 - to tylko część nowoczesnego uzbrojenia, które będzie można zobaczyć w akcji, w trakcie strzelań na poligonie. W pokazie "Jesienny Ogień" uczestniczy około tysiąca żołnierzy z elitarnych jednostek Wojska Polskiego. Zapraszamy na relacje w Programie 1 Polskiego Radia. Szczegóły TUTAJ.
W rocznicę sowieckiej agresji w radiowej Dwójce o g. 18.00 przypomnieliśmy słuchowisko "Inny świat" według książki Gustawa Herlinga-Grudzińskiego (1951 © Copyright by the Estate of Gustaw Herling-Grudziński). Występują m.in. Piotr Bajtlik i Andrzej Mastalerz.
Książka Gustawa Herlinga-Grudzińskiego "Inny świat. Zapiski sowieckie" jest jednym z najważniejszych świadectw życia sowieckim w łagrze, a zarazem jednym z najistotniejszych utworów w historii polskiej, a także światowej literatury XX wieku.
Dla autora "Innego świata" przewodnikiem duchowym po nieludzkiej rzeczywistości łagrów były "Zapiski z martwego domu" Fiodora Dostojewskiego, wręczone mu w zaufaniu przez pewną Rosjankę, Natalię Lwownę.
Cytat z tej książki rozpoczyna również słuchowisko "Inny świat" w adaptacji Wojciecha Tomczyka i reżyserii Anny Wieczur-Bluszcz. Ogromnie dużą rolę w wykreowaniu przestrzeni dźwiękowej słuchowiska odgrywa też muzyka stworzona specjalnie do "Innego świata" przez Pawła Szamburskiego. Akustycznie zrealizował je Andrzej Brzoska.
W przededniu rocznicy (w sobotę, 16 września) napaści ZSRR na Polskę, w audycji "Świat do trzeciej" Paweł Turski relacjonował obecną sytuację na granicy polsko-białoruskiej. To tu dziś, 84 lata po haniebnej napaści, mamy do czynienia z atakiem hybrydowym, którego reżyserem jest Moskwa, a wykonawcą reżim w Mińsku.
Tym razem dziennikarz Trójki odwiedził pogranicze w okolicach Czeremchy, Hajnówki oraz Białowieży. Na tym odcinkach dochodzi ostatnio do licznych prób przekroczenia granicy. Tylko w środę 35 migrantów przeprawiło się przez rzekę w okolicach Białowieży. Ze służącymi tutaj funkcjonariuszami straży granicznej, żołnierzami oraz policjantami porozmawia między innymi o tym, jak osoby te utrudniają służbom funkcjonowanie i przeprowadzanie zgodnych z prawem działań.
Do wysłuchania specjalnych relacji dziennikarzy Programu 3 Polskiego Radia oraz archiwalnych nagrań zaprosiliśmy od piątku 15 września w audycjach "Zapraszamy do Trójki" oraz w sobotniej "Świat do trzeciej".
W Czwórce w niedzielę (17.09) w porannej audycji "Podcasty w Czwórce" zaprosiliśmy na podcast Jakuba Jamrozka pt. "Cios w plecy - Agresja ZSRR na Polskę!". Autor zdradzi szczegóły tych wydarzeń, przypomni kto i kiedy zdecydował o ataku. Sprawdzi też jak to możliwe, że agresja została zaplanowana już w sierpniu i jak atak był przedstawiany propagandowo.
Podejmie się też próby odpowiedzi na pytania: czy Wojsko Polskie miało szansę w starciu z rosyjskim najeźdźcą? Jak na agresję żołnierzy Armii Czerwonej zareagowali polscy cywile?
Te tragiczne wydarzenie wspominalismy też w audycji "Czwórka do kwadratu". Tuż po 15.00 spotkaliśmy się z Cezarym Rutkowskim, prezesem stowarzyszenia Wspólnota Sybiraków. Przypomnieliśmy o "Sybirakach"i o tym jak wyglądał ich niechciany dom.
DS/ZCH/PJ/ID
