Mózg sprzed 2 tys. lat?

Brytyjscy archeolodzy odkryli coś, co może być ludzkim mózgiem sprzed 2 tys. lat.

Brytyjscy archeolodzy odkryli coś, co najprawdopodobniej jest ludzkim mózgiem sprzed 2 tysięcy lat. To zadziwiające znalezisko, ponieważ tkanka taka jak mózg rozkłada się zwykle bardzo szybko.

Wykopaliska, podczas których dokonano odkrycia, prowadzone są niedaleko Yorku w północnej Anglii. Jak wiadomo, Anglia słynie z terenów podmokłych i torfowisk, a właśnie w takich miejscach materiały organiczne i tkanki miękkie zachowują się najdłużej. Podczas badań koło Yorku archeolodzy znaleźli błotnisty dół z czaszką, prawdopodobnie złożoną tam w charakterze ofiary. Niespodzianka spotkała odczyszczającą ją osobę: zauważyła, że w środku znajduje się dziwna, żółta substancja. Pozostałości ludzkiej głowy zostały następnie zabrane na Uniwersytet w Yorku, gdzie poddano je badaniom. Prześwietlenie czaszki zdradziło, czym najprawdopodobniej była substancja – okazało się, że ma ona kształt zbliżony do zmniejszonego mózgu.

Naukowcy nie są jeszcze pewni, czy żółta substancja ma na pewno charakter organiczny. Nie zachowały się bowiem żadne inne miękkie tkanki, które zwykle znajdują się w czaszce, a zatem trudno wyjaśnić, jakie szczególne właściwości błota z Yorkshire wpłynęły na zachowanie się tej najbardziej efemerycznej z tkanek miękkich. Zwykle tłustawe pozostałości tkanki nerwowej zostają zaabsorbowane przez bakterie glebowe wciągu kilku miesięcy. – To zadziwiające, że skan pokazał struktury, które są niezaprzeczalnie pochodzenia mózgowego – powiedział BBC Philip Duffey, neurolog, który skanował czaszkę. – Teraz ważne jest, abyśmy ustalili, w jaki sposób przetrwały te struktury, czy zawierają jakis materiał biologiczny, a jeśli nie, to z czego właściwie się składają – mówił. Eksperci podejrzewają, że zachowane tkanki mogły ulec jakiemuś procesowi zbliżonemu do fosylizacji.

Inną wątpliwość budzi samo datowanie czaszki. 2000 lat ma osada, w pobliżu której znaleziono dół ze szczątkami, ale nie ma pewności, czy czaszka pochodzi z tego samego okresu. Na obszarze, na którym prowadzone są bieżące badania, osadnictwo istnieje praktycznie nieprzerwanie od co najmniej 300 roku p.n.e.

Znaleziona substancja, jeśli rzeczywiście okaże się tkanką nerwową, będzie zdecydowanie najstarszym mózgiem na Wyspach Brytyjskich, ale nie na świecie. Jak podała agencja Associated Press, najstarsze mózgi, jakie dotąd znaleziono, mają około 8 tys. lat. Wszystkie pochodzą z torfowiska Windover Farms z Florydy. Zostały tam znalezione w 1986 roku.

(ew)