Tata Krystyny Chiger lubił powtarzać, że ma ona pamięć, która jest niczym pułapka - sieć zbierająca zdarzenia, słowa, emocje, okruchy rzeczywistości. Sama pani Krystyna przyznaje: - Tak, pamiętam. Kiedy coś zobaczyłam, coś usłyszałam, coś przeżyłam, zachowałam to na później. Dzięki tej pamięci, która jest "odpowiedzią na zapominanie", możemy dziś poznać wojenne losy rodziny Chigerów, lwowskich Żydów.
Ostatnia żyjąca osoba z grupy ocalonych z getta we Lwowie, Krystyna Chiger postanowiła wrócić do bolesnych wspomnień z czternastu wojennych miesięcy i opowiedzieć je światu. Ośmioletnia Krysia była w grupie dwunastu osób ukrywanych we lwowskich kanałach przez Polaka, Leopolda Sochę. Jest to świadectwo życia bez dostępu do światła i świata, w strachu i niepewności, opowieść o czasie "gdy szczęście i jasność zmieniają się w desperację i ciemność". Na polski rynek księgarski właśnie trafia historia Krystyny Chiger "Dziewczynka w zielonym sweterku".
Uwaga! Książkę mogą Państwo wygrać w naszym konkursie, proszę tylko odpowiedzieć poprawnie na pytanie, które znajduje się pod koniec artykułu.
Autorka opowiada o losach swej rodziny, o Lwowie czasu wojny i przerażającej codzienności w cuchnących kanałach. Krystyna Chiger odmalowuje obrazy tak, jak je zapamiętała jako ośmioletnie dziecko. Opowieść wzbogacona jest wspomnieniami spisanymi przez ojca autorki, który w kanałach prowadził dziennik. Z tych zapisków Krystyna Chiger czerpie dane np. na temat rozliczeń z kanalarzem, który, jedynie początkowo, pobierał pieniądze za swą pomoc. Lekturę dopełniają zdjęcia rodziny Chigerów pochodzące z archiwum autorki.
Przez czternaście bolesnych miesięcy w kanałach małej Krysi towarzyszył zielony sweterek, jedna z niewielu pamiątek tamtego czasu. Dziecięce ubranko istnieje do dziś, jest eksponatem w waszyngtońskim Muzeum Holocaustu, stanowi przejmujące świadectwo tamtej historii.
Ta wzruszająca opowieść została wybrana tematem najnowszego filmu Agnieszki Holland "W ciemności". Rolę Leopolda Sochy powierzono Robertowi Więckiewiczowi. Reżyserka pragnie opowiedzieć historię bliską bohaterom, rzeczową i uczciwą emocjonalnie.
Krystyna Chiger z mężem przy zielonym sweterku w Muzeum Holocaustu w Waszyngtonie. Zdjęcie z książki "Dziewczynka w zielonym sweterku", Wydawnictwo Naukowe PWN. Archiwum autorki.
Tłumaczką książki jest Beata Dżon – dziennikarka, która przygotowała także, wraz z Tomaszem Drozdowiczem, film dokumentalny o "historii dziewczynki z kanałów Lwowa". Do książki dołączona jest płyta DVD z tym filmowym wywiadem autorki – 65 lat po wyjściu z lwowskich kanałów. Zapraszamy do obejrzenia tego dokumentu (wystarczy kliknąć w ikonę kamery w boksie Wideo po prawej stronie).
Książka ukazała się nakładem Wydawnictwa Naukowego PWN. Polskie Radio objęło publikację swoim patronatem.
(pj)
