Indywidualne środki wyrazu, zwłaszcza przy składaniu życzeń świątecznych i noworocznych, są zawsze wartościowsze niż skopiowane czy ściągnięte z internetu formuły.
W jaki sposób złożyć życzenia naszym bliskim, by rzeczywiście ująć w nich to, co chcemy? Okazuje się, że takie pytanie pojawia się w „wielu głowach” gdy zabieramy się do pisania czy składania bezpośrednio życzeń świątecznych i noworocznych. Według profesora Jerzego Podrackiego, pracownika Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego nie ma schematu, według, którego można ułożyć piękne życzenia. Ponieważ trzeba brać pod uwagę to, do kogo się mówi i w jakiej sytuacji. Inaczej wyglądają życzenia składane najbliższej osobie, inaczej życzenia składane rodzicom, znajomym, szefowi. Inne są życzenia osób publicznych np. prezydenta czy premiera. W związku z czym, to jest czynnik najważniejszy. Ponieważ ten czynnik, jak mówią językoznawcy- socjolingwistyczny, warunkuje poetykę, warunkuje również możliwość doboru słów. Innych wyrazów użyjemy kierując życzenia do najbliższej osoby, innych przemawiając do wszystkich obywateli.
Posłuchaj, jakie inne czynniki nadają kształt życzeniom świątecznym. (1014,75 KB)
A czego życzyć? Oczywiście jeżeli układamy życzenia sami, powinny być one zindywidualizowane. Tym, co jednak przydaje się każdemu, bez względu na wiek i sytuację w jakiej się znajduje, jest zdrowie.
„Zdrowie przydaje się w każdej sytuacji”- mówi prof. Jerzy Padrocki . (444 KB)
Ponieważ zabawy językowe dla wielu z nas okazują się nie małym wyzwaniem, pomocne mogą okazać się Mistrzostwa Polski w Składaniu Życzeń Świątecznych i Noworocznych. W tym roku odbyła się już VIII edycja, która została zorganizowana w ramach Ogólnopolskiego Programu Społecznego „Mistrz Mowy Polskiej”.
Przeczytaj i posłuchaj wybranych życzeń świątecznych uczestników VIII Otwartych Mistrzostw Polski w Składaniu Życzeń Świątecznych i Noworocznych.
„Życzę mojej ojczyźnie, życzę wszystkim moim rodakom rozsianym w świecie prawdziwej radości z nadchodzących Świąt Bożego Narodzenia. W tych dwóch słowach mieści sens pełnej tradycji świąt, które po raz kolejny spędzę w moim domu, w Londynie. Pragnę podzielić się z moimi rodakami zamieszkałymi w Polsce i tymi, którzy mieszkają dziś poza jego granicami naszą wspólną nadzieją na lepsze jutro. Życząc im aby pokój Pański panował na całym świecie”-
posłuchaj przesłanych do Polski, życzeń żony gen. Władysława Andersa- Ireny. Czyta Paweł Sztompke. (1,05 MB)
„Niech Nowy Rok przyniesie wszystkim 12 miesięcy zdrowia, 53 tygodnie wiary i nadziei, 365 dni wypełnionych do końca, 8760 godzin światłej radości, 5600 minut wytrwałości i pogody ducha oraz ponad 3 mln sekund miłości - posłuchaj życzeń Pawła Łatuszki, ambasadora Białorusi. (977,62 KB)
„Chcę złożyć paniom życzenia czegoś zupełnie niemożliwego. Życzę Paniom aby Pań mężowie mieli dwa razy tyle pieniędzy niż panie potrafią wydać”- posłuchaj jakie życzenia złożył Janusz Korwin Mikke (345,75 KB)
"Za tydzień, o tej porze będzie przez komin gramolił się Mikołaj. Mamy rok olimpijski, więc życzę państwu jak najwięcej sportowych wzruszeń. Zacznie się jak zwykle, w styczniu od tego naszego Adasia. Co my byśmy mogli bez niego zrobić? Czekaliśmy chyba 50 lat. Starsi kibice pamiętają, był taki Stanisław Marusarz. Kiedyś, jeszcze przed wojną, pojechał do Oslo na Mistrzostwa Świata. Nie było jeszcze internetu, więc wszyscy czekali jak wróci.Gdy wrócił pytają go: jak Stasiu było?. On odpowiedział: jak się odbiłem, to leca- 120 m, leca dalej- 140m i przyszedł halny i cofną mnie na 90m. Życzę państwu, żeby Adaś skakał jak najdalej - posłuchaj życzeń Andrzeja Persona. (3,41 MB)
Barbara Krafftówna mówi, że sama składa bardzo różne życzenia swoim bliskim. „Wszystko zależy od okoliczności i od tego komu je składam. Czasem okazuje się też, że jakieś pojedyncze życzenie, złożone komuś to stanowczo za mało. Dziś często mówi się ogólnie- wszystkiego najlepszego. Gdybyśmy zaczęli wyliczać wszystko to, co naprawdę chcemy powiedzieć, to wtedy ujawniły by się nasze charaktery. I w finale okazałoby się, że wszystkiego najlepszego, to jest jak i syna i córeczkę i złotą beczkę. I ta złota beczka, zawsze na końcu puentuje życzenia, które okazują się być najlepsze. Bo to złoto daje szczęście. Byle nie za dużo tego złota”.
Posłuchaj życzeń Barbary Krafftówny dla słuchaczy Polskiego Radia (453,75 KB)
Wniosek jest prosty: kilka samodzielnie ułożonych słów, dla naszych bliskich znaczy więcej niż najwymyślniejsze sformułowania, które skopiujemy od innych.
Magdalena Zaliwska
