Michel Foucault – nauczyciel wolności

Pod koniec życia Michel Foucault w jednym z wywiadów powiedział, że większość jego książek należy czytać jako autobiografię, w której on sam jest zawarty.

"Zimny kwadrat" - instalacja Toma Fechta przy wejściu do Bundeskunsthalle w Bonn fot. Wikimedia Commons/ Creative Commons Attribution-Share Alike 2.0 Germany/Hans Weingartz

35 lat temu, 25 czerwca 1984, zmarł Michel Foucault. Choć sam nie nazywał się filozofem, ani historykiem, a próby komentowania swoich prac nazywał "tańcem powidoków i nieustającą grą przymiarek", to dziś jest uważany za jednego z najważniejszych myślicieli XX wieku.

Michel Foucault jest uważany za patrona różnorodności i wielości perspektyw, do którego odnosi się wiele dyscyplin wiedzy. - Badał to, co materialne i konkretnie. Nie ograniczał się do pojęć i abstrakcyjnego myślenia – mówiła na antenie Polskiego Radia dr Joanna Bednarek - to sprawia, że książki francuskiego myśliciela są tak fascynujące i wykraczają poza to, co jest prawomocnym dyskursem filozoficznym i historycznym

W wielu książkach, z których trzeba wymienić "Słowa i rzeczy: archeologia nauk humanistycznych", "Historię szaleństwa w dobie klasycyzmu", "Nadzorować i karać: narodziny więzienia" ujawnia mechanizmy władzy oraz daje nam narzędzia do stawiania codziennego oporu. – Foucault jest mistrzem i nauczycielem wolności. Poprzez demaskacje liberalnego złudzenia wolności na poziomie jednostki i społeczeństwa, a także pokazanie narzędzi, dzięki którym możemy przetwarzać siebie i nasze pragnienia, aby być ludźmi wolnymi – tłumaczył dr hab. Jacek Kochanowski.

Pod koniec życia Michel Foucault w jednym z wywiadów powiedział, że większość jego książek należy czytać jako autobiografię, w której on sam jest zawarty. – Zmagał się z różnymi problemami, które były diagnozowane jako problemy psychiczne, a potem psychiatryczne. Między innymi ze swoją homoseksualnością – opowiadał socjolog.

Dzieła Foucaulta dziś cieszą się ogromną popularnością i recepcją wśród socjologów, antropologów, etnografów, ale też prawników. Jest dyskutowany na poważnie w wielu różnych tradycjach teoretycznych i naukowych, które zwykle ze sobą nie rozmawiają.

Dlaczego warto dziś czytać dzieła francuskiego filozofa i jak rozumieć słynne hasło o ”śmierci człowieka”? Posłuchaj audycji z cyklu ”O wszystkim z kulturą”.