Historia

Ludwik Mierosławski – "generał klęska"

Ostatnia aktualizacja: 22.11.2023 05:50
- Mierosławski był człowiekiem, który z wielką pewnością siebie głosił, że wie, jak wyzwolić Polskę – mówił historyk prof. Andrzej Szwarc.
Ludwik Mierosławski, grafika Eugnea Louisa Charpentiera, źr. Wikimedia Commonsdp
Ludwik Mierosławski, grafika Eugène'a Louisa Charpentiera, źr. Wikimedia Commons/dp

145 lat temu, 22 listopada 1878 roku, zmarł Ludwik Mierosławski, poeta, dyktator powstania styczniowego, demokratyczny konspirator i wojownik o wolność narodów Europy.

Ten opis ukazuje Mierosławskiego niemal jak herosa. Prawda jest jednak taka, że życie pierwszego dyktatora powstania styczniowego jest pasmem porażek i klęsk.

Mierosławski urodził się w polsko-francuskiej rodzinie szlacheckiej 17 stycznia 1814. W wieku zaledwie szesnastu lat walczył w powstaniu listopadowym. Po upadku zrywu musiał udać się na emigrację.

Młody powstaniec związał się z Towarzystwem Demokratycznym Polskim. Tam zasłynął jako znakomity teoretyk wojskowości. Czas miał pokazać, że między teorią i praktyką jest kolosalna różnica.

- Mierosławski był człowiekiem, który z wielką pewnością siebie głosił, że wie jak wyzwolić Polskę – mówił prof. Andrzej Szwarc w audycji Hanny Marii Gizy z cyklu "Klub ludzi ciekawych wszystkiego".


Posłuchaj
17:21 Mierosławski HMG.mp3 Fragment audycji Hanny Marii Gizy z cyklu "Klub ludzi ciekawych wszystkiego" z udziałem prof. Wiesława Cabana oraz prof. Andrzeja Szwarca. (PR, 13.04.2013)

 

Pierwsza okazja ku temu pojawiła się w 1846 roku, wraz z planowanym powstaniem. Mierosławski miał zostać jego dyktatorem, jednak pojmano go wraz z resztą konspiracyjnego dowództwa wskutek donosu, nim powstanie zdążyło wybuchnąć. Niedoszły dowódca został uwolniony dopiero dwa lata później, kiedy w Berlinie wybuchła wiosna ludów.

Fala wystąpień przetaczała się przez Europę, a za nią podążał Mierosławski. Najpierw dowodził upadłym powstaniem w Wielkopolsce. Później "za wolność waszą i naszą" walczył na Sycylii, następnie został wybrany głównodowodzącym rewolucyjnej armii Badenii i Palatynatu. Po klęsce swoich sił podał się do dymisji i wrócił do Paryża.

W 1860 Garibaldi powierzył mu tworzenie w Neapolu Legionu Międzynarodowego. Oddziały nie powstały, ale Mierosławski wykorzystał znajomość z włoskim rewolucjonistą dla własnej korzyści.

- Mierosławski przesyłał do Królestwa swoje wizerunki w towarzystwie Garibaldiego – wyjaśniał prof. Andrzej Szwarc.

Dokonania rewolucjonisty w Europie robiły wrażenie na konspiratorach w kraju. Mierosławski był naturalnym kandydatem do władzy dyktatorskiej. Jego kariera na tym stanowisku była jednak krótka: po dwóch przegranych bitwach i wobec konfliktu z Marianem Langiewiczem, kolejnym przywódcą powstania styczniowego, opuścił swoje oddziały. Dalej aspirował do stanowiska wodza naczelnego powstania, pozostając jednak w bezpiecznym Krakowie.

- Wdawał się w zajadłe spory osobiste, a w środkach nie przebierał – mówił gen. Marian Kukiel w felietonie z archiwum Radia Wolna Europa. – Gasła jego gwiazda. Grzechem jego było to, że uwierzył w swoją jedyność, wyłączność i nieomylność oraz w to, że Polska to on.


Posłuchaj
09:44 Mierosławski Kukiel.mp3 Felieton gen. Mariana Kukiela z cyklu "Cienie i blaski przeszłości" poświęcony postaci Ludwika Mierosławskiego. (RWE, 20.09.1964)

 

bm


Czytaj także

Aleksander Wielopolski – realista czy zdrajca

Ostatnia aktualizacja: 30.12.2022 05:40
30 grudnia 1877 roku zmarł margrabia Aleksander Wielopolski. - W oczach Polaków był to samowolny, nieliczący się z opinią publiczną magnat, który złamał dotychczasowy wspólny front ziemiaństwa względem caratu – mówił w audycji Polskiego Radia historyk dr Piotr Szlanta.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Dionizy Czachowski. Bicz na Moskali

Ostatnia aktualizacja: 06.11.2023 05:45
Z jednej strony samorodny talent dowódczy, z drugiej - okrutnik o wybuchowym temperamencie. Energicznością i skutecznością w boju wyróżniał się na tle innych dowódców powstania styczniowego.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Anna Pustowójtówna – powstaniec w spódnicy

Ostatnia aktualizacja: 02.05.2017 06:00
- Wiadomość o młodej kobiecie-adiutancie powstańczego generała obiegła całą Europę, budząc sensację i entuzjazm wśród przyjaciół sprawy polskiej – mówił prof. Andrzej Notkowski na antenie Polskiego Radia.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Mierosławski. Pierwszy dyktator powstania styczniowego

Ostatnia aktualizacja: 20.01.2018 15:00
- Dyktatura miała być pełnią władzy cywilnej i wojskowej sprawowanej jednoosobowo. Rzeczą charakterystyczną jest, że w historii polskich ruchów niepodległościowych dyktatorzy byli wyłaniani z obozu demokratycznego - mówił w Dwójce prof. dr hab. Andrzej Szwarc.
rozwiń zwiń