Historia

Apollo 17 - ostatnie lądowanie człowieka na Księżycu

Ostatnia aktualizacja: 07.12.2020 05:35
7 grudnia 1972 roku, o godzinie 05:33, wystartował Apollo 17. Była to ostatnia, szósta, załogowa misja księżycowa amerykańskiego programu lotów kosmicznych Apollo. Misja powiodła się, kosmonauci wykonali zaplanowane spacery (EVA) i badania księżycowe. Jak do tej pory była to ostatnia osobista wizyta człowieka na Księżycu.
Ostatni człowiek na Księżycu, Apollo 17
Ostatni człowiek na Księżycu, Apollo 17Foto: NASA/Domena publiczna

Posłuchaj
01:21 Start Apollo 17 - fragm. 7 dni w kraju.mp3 Start rakiety - fragm. "7 dni z kraju i ze świata". (PR, 1972)

 

Dowódcą misji Apollo 17 był Eugene Cerman, a w skład załogi wchodzili jeszcze Ronald Evans i Harrison Schmitt. Na Księżycu wylądowali 11 grudnia, przebywali tam 3 dni 2 godziny 59 minut i 40 sekund, zebrali ponad 110 kg próbek, odbyli 3 spacery po powierzchni Księżyca, o łącznym czasie 22 godziny 3 minuty i 57 sekund. Na Ziemię powrócili 19 grudnia.

Załoga Apollo 17 Załoga Apollo 1, fot. NASA/domena publiczna

Misja jednak zasłynęła bardziej z tego, co udało się zrobić kosmonautom, z odległości około 29 000 km od Ziemi, pięć godzin i sześć minut po starcie. Zdjęcie Ziemi – zwane The Blue Marble – stało się jednym z najpopularniejszych zdjęć na świecie. Astronauci mieli Słońce za swoimi plecami, stąd Ziemia jest w pełni oświetlona, co przy zdjęciach kuli ziemskiej robionych z kosmosu było rzadkością. Nazwa zdjęcia w tłumaczeniu pokazuje, z czym kojarzyła się ona kosmonautom – szklany niebieski marmurek.

Co warto dodać – zdjęcie w pierwotnej wersji ukazywało ziemię "do góry nogami" - gdzie Antarktyda znajdowała się u góry – dopiero później, przed oficjalną publikacją, nadano zdjęciu powszechnie przyjętą perspektywę, w której u góry jest biegun północny.

Widok Ziemi - zdjęcie zrobione w czasie misji Apollo 17. Fot. NASA/domena publiczna Widok Ziemi - zdjęcie zrobione w czasie misji Apollo 17. Fot. NASA/domena publiczna

Program Apollo był amerykańską odpowiedzią na działania Związku Radzieckiego i jego próby podboju kosmosu. Rosjanie wyprzedzali Amerykanów w liczbie lotów okołoziemskich i okołoksiężycowych, ale nigdy nie udało się jego kosmonautom wylądować i przespacerować po Księżycu. Jedynymi osiągnięciami były loty bezzałogowe z samobieżnymi łazikami –  zwanymi łunochodami.

Obok wyścigu zbrojeń między tymi dwoma mocarstwami pojawił się też wyścig podboju kosmosu. Prezydenci, najpierw Dwight Eisenhower, a po nim John F. Kennedy, zdawali sobie sprawę jak ważne są sukcesy w tym względzie – ważne dla badań, dla gospodarki, militarnie, ale też dla świadomości i dumy narodowej. Wszak pierwszy krok człowieka (Neila Armstronga  i Buzza Aldrina z 21 lipca 1969) na Księżycu oglądał "na żywo" dosłownie cały Świat, nawet "blok" krajów komunistycznych.

Ciekawostką jest też to, że Rosjanie swoje eksploracje kosmosu nazywali zazwyczaj Sputnik, Łuna i Wostok (Wschód). Amerykanie zaś odwoływali się do mitologii - Merkury (choć tu chyba bardziej wzorowali się na nazwie i ruchu planety układu słonecznego), Gemini (konstelacja Bliźniąt z dwoma bliźniaczymi gwiazdami – nazwa odnosiła się do dwumiejscowego lądownika) i w końcu Apollo (bez komentarza).

Po zakończeniu programu Apollo, światowe ośrodki kosmonautyki zwróciły się bardziej w stronę współpracy, a nie wyścigu. Głównym celem stało się stworzenie możliwości długookresowego przebywania człowieka w przestrzeni kosmicznej z bardzo przyszłościowymi planami założenia baz na Księżycu bądź na Marsie.

PP


Zobacz więcej na temat: księżyc kosmos USA Ziemia
Czytaj także

Kazimierz Kordylewski - odkrywca księżyców pyłowych Ziemi

Ostatnia aktualizacja: 07.11.2018 05:45
- Astronom, by poznać to, co widać, musi się dobrze natrudzić. Czytać z nieba nie wystarczy - mówił Kazimierz Kordylewski na antenie Polskiego Radia. To jednak właśnie dzięki wnikliwej obserwacji nieba gołym okiem naukowiec dokonał swoich najważniejszych odkryć. Najsłynniejszym dokonaniem Kordylewskiego było odkrycie księżyców pyłowych Ziemi. Ich istnienie potwierdzili właśnie węgierscy fizycy i astronomowie.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Neil Armstrong. Człowiek, który zrobił wielki krok dla ludzkości

Ostatnia aktualizacja: 20.07.2024 05:55
20 lipca 1969 roku Neil Armstrong jako pierwszy człowiek postawił stopę na globie innym niż Ziemia. 500-600 milionów ludzi na całym świecie obserwowało z zapartym tchem, jak schodzi po drabince na spacer po Srebrnym Globie.
rozwiń zwiń
Czytaj także

55. rocznica lądowania na Księżycu. Karol Wójcicki: słuchanie relacji radiowej z tego wydarzenia było niesamowitym przeżyciem

Ostatnia aktualizacja: 20.07.2023 05:59
- Lądowanie człowieka na Księżycu było jednym z największych, o ile nie największym osiągnięciem technologicznym człowieka w historii - uważa Karol Wójcicki, popularyzator astronomii, autor bloga "Z głową w gwiazdach". 
rozwiń zwiń