Historia

Żołnierze Wyklęci. Walczyli o wolną Polskę

Ostatnia aktualizacja: 27.02.2023 06:00
"Nil", "Zapora", "Inka", "Łupaszka", "Lalek", "Pług" - żołnierze i działacze podziemia antykomunistycznego. Walczyli o wolną Polskę. Władza ludowa potraktowała ich jak zdrajców. 
Żołnierze Wyklęci. Walczyli o wolną Polskę

1 marca przypada Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych. Z tej okazji w serwisie historycznym Polskiego Radia przypominamy dzisiaj ich losy.

Wyklęci to ci, którzy nie uznali końca II wojny i z bronią w ręku wystąpili przeciw drugiemu – obok nazizmu – zaborczemu totalitaryzmowi. Stanęli nie tylko przeciw potężnym siłom nowego agresora, lecz także wobec jego gigantycznej, bezwzględnej propagandy. Nie mogli zwyciężyć zbrojnie ani nawet ocalić swojego wizerunku – przez lata ciążyło na nich odium bycia bandytami. Peerel wyrzucił ich na śmietnik historii.

Kliknij w obrazek i dowiedz się więcej o polskim podziemiu niepodległościowym:

src="https:\/\/static.prsa.pl/ef77c352-0fba-471b-807a-cba8cffb3334.file"

Niemniej wiadomo już także, że to – żołnierze. Uczestniczący w strukturze, podporządkowani hierarchii, uznający dyscyplinę. Gdy Polskę zalała bezkresna, wzbierająca fala sowietyzmu, stali się siłami zbrojnymi bez państwa i bez szansy na zewnętrzną pomoc.

Żołnierze wyklęci pojawili się – jako hasło – w 1992 roku, sześć lat później wydawca Adam Borowski rozwinął tę inicjatywę, przygotowując album "Żołnierze wyklęci. Antykomunistyczne podziemie zbrojne po 1944 roku".

Gdy 1 marca 2011 Polska po raz pierwszy obchodziła Narodowy Dzień Pamięci "Żołnierzy Wyklętych" – jako doroczne święto państwowe – wielu reagowało zdziwieniem: "Jak to narodowa pamięć, tym bandytom?" Dla pogodzonych z komunizmem i ofiar peerelowskiej propagandy, żołnierze ci pozostali wyklętymi bez cudzysłowu.

 

Czytaj także

Józef Kuraś: będziemy się bić za Polskę bez komunistów

Ostatnia aktualizacja: 21.02.2023 05:50
21 lutego 1947 roku we wsi Ostrowsko pod Nowym Targiem otoczony przez UB i KBW mjr Józef Kuraś "Ogień" próbował popełnić samobójstwo. Śmiertelnie ranny zmarł następnego dnia w szpitalu w Nowym Targu.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Gen. August Emil Fieldorf "Nil". Wierny żołnierz Niepodległej

Ostatnia aktualizacja: 20.03.2021 06:00
20 marca 1895 roku urodził się August Emil Fieldorf, oficer WP, organizator i szef Kedywu Komendy Głównej AK, jeden z najbardziej zasłużonych żołnierzy Armii Krajowej i polskiego podziemia niepodległościowego, skazany przez władze komunistyczne na karę śmierci, wyrok wykonano 24 lutego 1953 roku.
rozwiń zwiń
Czytaj także

"Byli kontynuacją ruchu oporu z II wojny światowej". Prof. Andrzej Paczkowski o Żołnierzach Wyklętych

Ostatnia aktualizacja: 01.03.2024 05:45
- Żołnierze wyklęci wywodzili się w dużej mierze ze struktur Armii Krajowej. Liczyli, że wybuchnie trzecia wojna światowa. I oni stawiali sobie takie zadanie, żeby przetrwać do momentu, kiedy ta wojna się rozpocznie - mówił prof. Andrzej Paczkowski w rozmowie z Portalem Polskiego Radia w 2014 roku.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Żołnierze Wyklęci. Skazani na zapomnienie

Ostatnia aktualizacja: 01.03.2024 05:58
Bestialsko torturowanych, skazanych na śmierć w pokazowych procesach, zamordowanych strzałem w tył głowy, oprawcy chowali pod osłoną nocy, w bezimiennych mogiłach. Pamięć o Żołnierzach Wyklętych okazała się silniejsza. Po upadku PRL do zbiorowej świadomości dostały się informacje o miejscach spoczynku ofiar zbrodniczego systemu.
rozwiń zwiń