Historia

Na Pomorzu odkryto elitarny pochówek sprzed blisko tysiąca lat

Ostatnia aktualizacja: 31.12.2021 05:40
Dwa bursztynowe pierścienie, misa z brązu i żelazny nóż w skórzanej pochewce z okuciami z brązu znajdowały się w grobie mężczyzny z przełomu XI i XII wieku, który archeolodzy odkryli w Ostrowitem (Pomorskie). Zdaniem badaczy zmarły był przedstawicielem ówczesnych lokalnych elit.
Archeolog przy pracy - zdjęcie ilustracyjne
Archeolog przy pracy - zdjęcie ilustracyjne Foto: Microgen/Shutterstock

Tysiącletnie skarby

Szczątki zostały złożone w komorze grobowej, w swojej konstrukcji przypominającej obszerną skrzynię lub niewielki domek. Tego typu pochówki - związane z wczesnośredniowiecznymi elitami - archeolodzy nazywają komorowymi. Badacze uważają, że zmarły był chrześcijaninem - jego ciało ułożono bowiem na osi wschód-zachód, co było zwyczajem często praktykowanym przez wyznawców tej religii. 

O randze grobu świadczy nie tylko jego wielkość, lecz także wyposażenie. Naukowcy zwrócili szczególną uwagę na dwa niemal identyczne bursztynowe pierścienie, symetrycznie rozłożone wzdłuż osi ciała zmarłego. Jak podkreślił w rozmowie z Polską Agencją Prasową dr hab. Jerzy Sikora z Instytutu Archeologii Uniwersytetu Łódzkiego, który od kilku lat kieruje badaniami w Ostrowitem, materiał, z którego biżuteria została wykonana, wskazuje na to, że za życia mężczyzna musiał pełnić znaczącą rolę w lokalnej społeczności. 

- Bursztyn można wiązać albo z pośrednictwem w handlu tym surowcem, albo z kontrolą nad lokalnymi złożami – dodał. 

W okolicach grobowca archeolodzy odnaleźli również wykonaną z brązu misę, nóż żelazny w skórzanej pochewce z okuciami z brązu i dwa kawałki monet. Pod misą naukowcy dojrzeli także niewielkie fragmenty skóry – najpewniej pozostałości obuwia zmarłego, zachowane dzięki konserwującemu wpływowi tlenków miedzi.

Ostrowite jako ważny lokalny ośrodek władzy 

Nie jest to pierwszy tego typu pochówek odnaleziony w Ostrowitem. Dzięki zastosowaniu wykrywaczy metali w poprzednich latach badaczom udało się namierzyć w pobliżu wiele fragmentów mis z brązu. Z tego też powodu archeolodzy podejrzewają, że dawniej w okolicy znajdowało się więcej grobów, które w późniejszych wiekach musiały zostać zniszczone. 

Jak podkreślił dr hab. Jerzy Sikora w rozmowie z PAP, od XI do XIV wieku Ostrowite było ważnym, ale lokalnym ośrodkiem władzy. Istotnym aspektem funkcjonowania osady był handel. Świadczą o tym liczne znaleziska archeologiczne z ostatnich lat - np. odważniki do wag szalowych, a także monety (m.in. zachodnioeuropejskie, głównie saskie) i szereg importowanych przedmiotów (np. mis z brązu), pochodzących z Wielkopolski, Skandynawii, Rusi i krajów Europy Zachodniej. 

Nauka w Polsce/szz/jb

Czytaj także

Naukowcy przebadają szczątki rycerzy poległych w bitwie pod Grunwaldem

Ostatnia aktualizacja: 16.09.2021 05:40
Prawie 40 tysięcy kości uczestników słynnej bitwy z 1410 roku zostanie poddanych badaniom antropologicznym. Dzięki nim będzie można ustalić nie tylko, jak rycerze wyglądali, lecz także, co jedli i na co chorowali. 
rozwiń zwiń
Czytaj także

Ostatni neandertalczycy mogli ukryć się na Gibraltarze

Ostatnia aktualizacja: 05.10.2021 05:30
W jaskini Vanguard Cave na Gibraltarze archeolodzy odkryli grotę, która była zasypana piaskiem przez około 40 tysięcy lat, zaś odnalezione tam obiekty mogą ujawnić nowe fakty o neandertalczykach żyjących na tych terenach.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Najstarsza biżuteria ozdobna w Eurazji odkryta w Polsce

Ostatnia aktualizacja: 26.11.2021 05:55
W 2010 roku w Jaskini Stajnia w Jurze Krakowsko-Częstochowskiej archeolodzy odnaleźli wisiorek wykonany z kości słoniowej, ozdobiony motywem ułożonych w linie kropek. Najnowsze badania wskazują na to, że artefakt powstał 41 500 lat temu, co czyni go najstarszym znanym w Eurazji przykładem tego typu biżuterii. 
rozwiń zwiń
Czytaj także

W syberyjskiej jaskini odkryto najstarsze kości tajemniczych praludzi zwanych denisowianami

Ostatnia aktualizacja: 30.11.2021 05:30
Denisowianie, wymarła gałąź ludzkiego drzewa genealogicznego, zostali zidentyfikowani całkiem niedawno. W Azji wciąż odkrywane są nowe skamieniałości naszych prehistorycznych krewniaków. Odnalezione właśnie szczątki mają około 200 000 lat.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Egipt. Odkryto dwie mumie ze złotymi językami

Ostatnia aktualizacja: 18.12.2021 05:40
Podczas prac archeologicznych prowadzonych w miejscowości Al-Bahnasa (Górny Egipt) badacze odnaleźli szczątki mężczyzny i kobiety pochodzące sprzed 2500 lat. Ku zdziwieniu naukowców okazało się, że obie mumie mają złote języki.  
rozwiń zwiń
Czytaj także

Odkryto prawdopodobnie najstarszy znany w Europie pochówek dziewczynki w wieku niemowlęcym. Ma 10 tys. lat

Ostatnia aktualizacja: 20.12.2021 05:40
Pochowano ją w jaskini na terenie obecnych Włoch tuż po epoce lodowcowej. Społeczność łowców-zbieraczy złożyła dziecko do grobu z bogatym zestawem cennych paciorków i wisiorków oraz szponem orła, sygnalizując w ten sposób swój smutek. - To pokazuje, że nawet najmłodsze członkinie grupy były uznawane za pełnoprawne osoby w społeczeństwie - oceniają autorzy badań. 
rozwiń zwiń