25 maja 992 roku zmarł Mieszko I, pierwszy historyczny władca Polski.
Nie jest znana dokładna data urodzin Mieszka I. Zakłada się, że miało to miejsce między 922 a 945 rokiem. Jak głosi legenda, do 7 roku życia Mieszko I był ślepy. Podczas jednej z uczt jego ojciec Siemomysł, rozpaczał nad losem swojego syna i przyszłością swoich poddanych. Wówczas Mieszko miał odzyskać wzrok i, co więcej, rozpoznać osoby, których dotąd przecież nie widział. Odzyskanie wzroku przez Mieszka miało zwiastować oświecenie żyjącego dotąd w ciemności ludu.
Chrzest Polski
W 965 roku Mieszko zawarł małżeństwo z Dobrawą, czeską księżniczką. Kolejnym krokiem było przyjecie chrztu w 966 roku. Często twierdzi się, że Mieszko przyjął chrzest za pośrednictwem Czechów, tak aby uniknąć niemieckiego pośrednictwa. Tę decyzję uznaje się jako dowód na dalekowzroczność Mieszka i jego dążność do niezależności.
– Co ciekawe, nie zwrócono uwagi na to, że w Pradze nie było wówczas żadnego biskupstwa – mówił prof. Grzegorz Myśliwski w audycji "Na historycznej wokandzie" Andrzeja Sowy z 2001 roku. – A więc pozostaje pytanie, czy Mieszko żeniąc się z Dobrawą planował chrzest czy chodziło o nawiązanie pewnego sojuszu politycznego, który był mu z różnych względów potrzebny.
Jak podkreślał prof. Myśliwski Mieszko I chrzest przyjął najprawdopodobniej w Bawarii. Jego związki z Niemcami były dość silne.
– Był zaangażowany po śmierci Ottona I i Ottona II w wewnętrzne rozgrywki niemieckie popierając takie kandydatury, które będą dla Czech i Polski korzystniejsze – mówił prof. Stanisław Trawkowski w audycji "Królowie i książęta polscy" Elizy Bojarskiej z 1984 roku.
28:10 Mieszko_I_książęta i królowie polscy.mp3 Co wiemy o Mieszku I? Mówi historyk prof. Stanisław Trawkowski, aud. Elizy Bojarskiej z cyklu "Królowie i książęta polscy". (PR, 2.08.1984)
Zaprowadzenie chrześcijaństwa przez Mieszka I, aut. Jan Matejko, źr. "Dzieje cywilizacji w Polsce" Zamek Królewski w Warszawie, Wikipedia/dp
Podboje Mieszka
Ojcowie Mieszka panowali na terenach obecnej Wielkopolski, a przez sojusze zdobyli także Kujawy i Pomorze Wschodnie oraz Mazowsze. Mieszko przez większość okresu swojego panowania toczył walki o Pomorze Zachodnie, zdobywając tereny aż po Odrę. W ostatnich latach życia przystąpił także do wojny z Czechami, zdobywając Śląsk i prawdopodobnie Małopolskę.
– Czasy Mieszka były bardzo okrutne, nie było właściwie innego wyjścia niż podbój – podkreślał prof. Grzegorz Myśliwski. – Gdyby miało się to dokonać przy pomocy ewolucji to czekalibyśmy jeszcze ze 100 lat i nie wiadomo czy doczekalibyśmy się państwa polskiego.
14:59 Mieszko_I_na historycznej wokandzie.mp3 O postać Mieszka I i o jego znaczenie dla dziejów Polski spierają się historycy: dr Grzegorz Myśliwski i dr Paweł Żmudzki, aud. Andrzeja Sowy z cyklu "Na historycznej wokandzie" (16.05.2001)
Mieszko w swoich działaniach kierował się interesem swoim i swojego państwa, do tego stopnia, że wchodził w układy nawet z wcześniejszymi wrogami. Był sprawnym politykiem, a swoim następcom oddał państwo dużo silniejsze i o znaczącej pozycji w Europie.
Podział państwa Polan
Źródła historyczne potwierdzają, że Mieszko I podzielił swoje państwo między swoich czterech synów: Bolesława Chrobrego i trzech potomków z drugiego małżeństwa z Odą Dytrykówną. Choć dziś rozdzielenie kraju pomiędzy synów jest krytycznie oceniane, niestety według ówczesnego prawa Mieszko musiał to zrobić. Ostatecznie władzę w kraju przejął najstarszy syn Bolesław.
– Z naszego punktu widzenia był to krok, który moglibyśmy potraktować jako polityczny błąd – mówił prof. Paweł Żmudzki w audycji Andrzeja Sowy z 2001 roku. – Dla nas jasne jest to, że jedność oznacza siłę, a podział słabość.
Pierwszy władca Polski został prawdopodobnie pochowany w katedrze poznańskiej. Choć w rzeczywistości jego prochów nigdy nie znaleziono i nie wiadomo do końca, gdzie naprawdę spoczął.
– Był to człowiek, który umiał wykorzystać sytuacje międzynarodowe, który potrafił wpłynąć na społeczeństwo i podporządkować idei wielkiego państwa – podkreślał prof. Stanisław Trawkowski. – To był człowiek sukcesu.
mb
