"Polsko-hiszpańska" wymiana handlowa ma już ponad 5000 lat? Znaleziono najstarszy okaz bursztynu bałtyckiego na Półwyspie Iberyjskim

Zespół naukowców z uniwersytetów w Granadzie i Cambridge zidentyfikował najstarsze okazy bursztynu bałtyckiego, jakie kiedykolwiek znaleziono na Półwyspie Iberyjskim. Odkrycia tego luksusowego importowanego produktu dokonano na stanowisku Cova del Frare w Katalonii, w warstwie osadowej datowanej na lata 3634–3363 p.n.e.

Trwają Mistrzostwa Świata w Poławianiu Bursztynu - komu dopisze szczęście?

Foto: Shutterstock/ntv

- Odkrycie pozwala z całą pewnością stwierdzić, że pojawienie się bursztynu bałtyckiego na Półwyspie Iberyjskim nastąpiło co najmniej w IV tysiącleciu p.n.e., czyli ponad tysiąclecie wcześniej niż sądziliśmy. Prawdopodobnie obrót bursztynem stanowił część większego szlaku handlowego przebiegającego przez południe Francji - ocenia autorka odkrycia doktor Mercedes Murillo-Barroso z Uniwersytetu w Grenadzie.

Udokumentowano wykorzystanie licznych złóż bursztynu na Półwyspie Iberyjskim od górnego paleolitu, a dzięki badaniom prowadzonym przez archeologów wiemy, że od IV tysiąclecia p.n.e. bursztyn sycylijski zaczął docierać na Półwysep Iberyjski przez szlaki handlowe na Morzu Śródziemnym. Jednak do tej pory uważano, że bursztyn bałtycki dotarł na Półwysep dopiero w II tysiącleciu p.n.e., kiedy to stał się podstawowym surowcem, zastępując inne rodzaje bursztynu - te pochodzące z Półwyspu Iberyjskiego i z Sycylii.

Czytaj także:

• "Hiszpańskie Stonehenge". Susza odsłoniła megality sprzed 7000 lat
• Hiszpania. W Katalonii odkryto pozostałości świątyni sprzed 2500 lat
• Najstarsza biżuteria ozdobna w Eurazji odkryta w Polsce

Badania zespołu naukowców z Grenady i Cambridge dowodzą, że obecność nadbałtyckiego bursztynu na Półwyspie Iberyjskim trzeba cofnąć o kolejne dwa tysiące lat. 

- Przedstawiamy standardową analizę spektroskopii w podczerwieni koralika bursztynu pochodzenia bałtyckiego znalezionego na stanowisku Cova del Frare w warstwie datowanej na lata 3634–3363 p.n.e. Spektroskopia w podczerwieni daje nam swego rodzaju odcisk palca złoża bursztynu, stąd wiadomo, że jest to bursztyn bałtycki – mówi Mercedes Murillo-Barroso.

Badanie potwierdza, że bursztyn bałtycki przybył na północno-wschodni Półwysep Iberyjski już w neolicie. Miało to miejsce prawdopodobnie za sprawą kupców/agentów handlowych kultury Sepulcres de Fossa, której zasięg pokrywa się w przybliżeniu z obszarem dzisiejszej Katalonii. Wynik datowania bursztynu odnalezionego przez naukowców pokrywa się z czasem dominacji na ziemiach polskich gospodarki rolno-hodowlanej i początkiem wydobycia i wytopu miedzi. 

- Odkrycie to ma niewątpliwie ważne implikacje dla naszego zrozumienia wczesnych sieci wymiany egzotycznych materiałów i ich wpływu na struktury społeczne - wskazuje profesor Uniwersytetu Cambridge Marcos Martinón-Torres. 

EurekAlert!/Scientific Reports/bm