18 grudnia 2011 roku zmarł Vaclav Havel.
30:11 vaclav havel____710_00_ii_tr_0-0_10909559197784df[00].mp3 Vaclav Havel - audycja z cyklu "Biografie niezwykłe". (Archiwum PR)
26 stycznia 1993 roku Havel został pierwszym prezydentem Republiki Czeskiej. Wcześniej, od 29 grudnia 1989 roku, sprawował urząd prezydenta Czechosłowacji. Wybitny pisarz i dramaturg, po wybuchu aksamitnej rewolucji w listopadzie 1989, stał się jednym z założycieli antykomunistycznego Forum Obywatelskiego i właśnie z ramienia tego ruchu kandydował na najwyższy urząd w państwie.
Najlepszy ambasador Czech za granicą
Przez cały okres urzędowania wspierał procesy demokratyzacji życia w kraju i jego dążenia w kierunku politycznych struktur cywilizacji zachodniej. Nie udało mu się zapobiec rozpadowi Czechosłowacji. Za jego kadencji Republika Czeska wstąpiła do NATO, miał też duże zasługi w przygotowaniu kraju do wejścia do Unii Europejskiej.
Gdy sprawował najwyższy urząd w państwie, za granicą nazywano go "prezydentem filozofem" i "poetą prezydentem".
Uważał, że politykę można uprawiać w sposób przyzwoity
Podczas wizyty w Krakowie w 2007 roku, zapytany o stosowanie zasad moralnych w polityce, wyraził przekonanie, że nie tylko można, ale trzeba się nimi kierować: "Jeśli polityka zaczyna się oddalać od zasad, to w sposób niezauważalny i powolny, ale zmienia się w rodzaj cyrku".
W latach 60. i 70. Vaclav Havel był czołowym czeskim dysydentem. Konsekwentnie walczył z systemem komunistycznym, dając temu wyraz w licznych pismach i poprzez organizację kampanii na rzecz obrony praw człowieka. Był sygnatariuszem Karty 77. Za zasługi w przebudowie systemu politycznego we wschodniej Europie otrzymał w 2003 roku tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Warszawskiego.
Poeta prezydent
Havel był wybitnym dramatopisarzem. W sztukach zajmował się między innymi tematyką władzy, biurokracji i języka. W esejach i listach z więzienia, oprócz analizy polityki, podejmował zagadnienia filozoficzne: wolności, władzy, moralności i transcendencji. Jego utwory literackie, zakazane w dawnym bloku wschodnim, zyskały światowy rozgłos, a ich autor otrzymał liczne nagrody i wyróżnienia, za twórczość artystyczną oraz postawę obywatelską.
Na stanowisku prezydenta Republiki Czeskiej Havel pozostał przez dwie pięcioletnie kadencje. Urząd złożył 2 stycznia 2003 roku. Nadal jednak angażował się w politykę. Po długiej przerwie, w 2008 roku, napisał dramat: "Odejścia", inspirowany własnymi doświadczeniami z zakresu polityki. Sztukę tę w 2011 roku przeniósł na ekran, debiutując w roli reżysera.
Wzorem prezydentów amerykańskich założył Bibliotekę Havla, która, z myślą o opinii publicznej i badaczach, gromadzi materiały związane z jego twórczością i działalnością polityczną. Vaclav Havel został też uhonorowany najwyższymi odznaczeniami wielu krajów, między innymi polskim Orderem Orła Białego, francuską Legią Honorową, amerykańskim Medalem Wolności, Orderem Kanady I Klasy.
Były prezydent zmarł 18 grudnia 2011 roku w swym wiejskim domu w Hradeczku, na Pogórzu Karkonoskim.
Był najlepszym ambasadorem Czech za granicą
