Historia

18 listopada

Ostatnia aktualizacja: 18.11.2011 00:00
Wyświęcenie bazyliki św. Piotra.

1626 - W Rzymie została wyświęcona bazylika św. Piotra, której budowę rozpoczęto w 1452 roku. Jest to drugi co do wielkości kośció na świecie. Powstał na miejscu bazyliki wczesnochrześcijańskiej, zbudowanej ok. 324 roku przez Konstantyna Wielkiego. 485. rocznica

Pozostałe wydarzenia:

1095 - W Clermont we Francji podczas synodu, papież Urban II ogłosił rozpoczęcie przygotowań do wyprawy krzyżowej mającej na celu uwolnienie Jerozolimy spod dominacji muzułmańskiej. Pierwsza wyruszyła w 1096 roku.  

 

1655 - Początek oblężenia klasztoru paulinów na Jasnej Górze przez wojska szwedzkie. Na czele obrońców stanął przeor zakonu Augustyn Kordecki. Oblężenie zakończyło się w nocy z 26/27 grudnia. 

1786 - Urodził się Carl Maria von Weber, niemiecki kompozytor, jeden z głównych reprezentantów okresu romantyzmu, pianista, dyrygent, autor utworów fortepianowych, koncertów i oper, jak: "Silvana", "Oberon", "Wolny strzelec". Zmarł 5 czerwca 1826 roku. 225. rocznica

1853 - Urodził się Władysław Zamoyski, działacz społeczny w Wielkopolsce, na Podhalu i na emigracji we Francji. W sporze majątkowym o część Tatr Wysokich uzyskał w 1902 roku wyrok, włączający okolice Morskiego Oka w granice Galicji.  

1860 - Urodził się Ignacy Paderewski, pianista, kompozytor, działacz niepodległościowy i polityk, w latach 1919-1921 minister spraw zagranicznych RP, sygnatariusz traktatu wersalskiego. W końcu lat 30. współtwórca Frontu Morges, jako działacz społeczny znaczne sumy ze swoich dochodów przeznaczał na cele dobroczynne, oświatowe i niepodległościowe.

1888 - Zmarł Walery Rzewuski, fotograf, prekursor zorganizowanego ruchu fotograficznego na ziemiach polskich. Fotografował między innymi sceny z powstania styczniowego, którego był uczestnikiem.  

1891 - Urodził się Gio Ponti, włoski architekt, przedstawiciel modernizmu i jeden ze współtwórców sukcesu włoskiej szkoły projektowania po II wojnie. Międzynarodową sławę przyniósł mu wieżowiec Pirelli z 1958 roku. W 1928 roku założyciel czasopismo artystyczno-architektoniczne "Domus", które prowadził aż do śmierci. Zmarł 16 września 1979 roku. 120. rocznica

1900 - Urodziła się Wanda Wermińska, śpiewaczka operowa, pedagog. Zmarła 30 sierpnia 1988 roku.

1901 - Urodził się George Horacy Gallup, amerykański dziennikarz, socjolog i statystyk, twórca Instytutu Badania Opinii Publicznej Gallupa. W 1935 roku założył istniejący do dziś Instytut Gallupa, który prowadzi badania socjologiczne. Zmarł 26 lipca 1984 roku. 110. rocznica

1906 - Urodził się Klaus Mann, niemiecki pisarz, syn pisarza Thomasa Manna. Działał w  antyfaszystowskim ruchu intelektualistów niemieckich. Autor dramatów i powieści - "Mefisto". Zmarł 21 maja 1949 roku. 105. rocznica

1906 - Urodził się George Wald, amerykański fizjolog i biochemik, profesor Uniwersytetu Harvarda w Cambridge, członek Narodowej Akademii Nauk. Za odkrycia dotyczące chemizmu widzenia, głównie struktury rodopsyny, wraz z H.K. Hartline’em oraz R.A. Granitem, otrzymał w 1967 roku Nagrodę Nobla w dziedzinie medycyny. Zmarł 12 kwietnia 1967 roku. 105. rocznica

1907 - Na scenie paryskiej opery, rosyjska balerina Anna Pawłowa zatańczyła solową partię "umierającego łabędzia", dzięki której osiągnęła światowy rozgłos, stając się najsłynniejszą tancerką swej epoki.

1918 - Józef Piłsudski powołał rząd niepodległej Polski z Jędrzejem Moraczewskim jako premierem. 

1922 - Zmarł Marcel Proust, francuski pisarz, autor powieści "W poszukiwaniu straconego czasu", opowiadań, wierszy. Urodził się 10 lipca 1871 roku.

1930 - Urodził się Kazimierz Kord, dyrygent, dyrektor Teatru Muzycznego w Krakowie, Wielkiej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia i Telewizji w Katowicach oraz dyrektor Filharmonii Narodowej w Warszawie; występował z wieloma orkiestrami oraz realizował spektakle w teatrach operowych m.in. w Nowym Jorku, Londynie, Baden-Baden.  

1936 - Urodził się Don Cherry, amerykański muzyk jazzowy - trębacz, pionier "wolnego jazzu". Sławę zdobył dzięki nagraniom z kwartetem Ornette’a Colemana co umożliwiło mu podjęcie współpracy z najlepszymi muzykami jazzowymi. Dwukrotnie wystąpił z polskim zespołem "Osjan". Zmarł 19 października 1995 roku. 75. rocznica

1939 - Rząd generała Władysława Sikorskiego zawarł umowę z władzami brytyjskimi o utworzeniu Polskiej Marynarki Wojennej w Wielkiej Brytanii. Był to pierwszy akt międzynarodowy, podpisany przez Rząd RP na uchodźstwie.

1939 - Urodziła się Margaret Atwood, kanadyjska pisarka, poetka i krytyczka literacka, aktywistka społeczna i ekologiczna, autorka powieści science fiction "Opowieść podręcznej", "Ślepy zabójca", "Dzikość życia", "Zbójecka narzeczona".

1941 - Zmarł Walter Nernst, niemiecki fizyk i chemik, laureat Nobla. W pracy naukowej zajmował się termodynamiką ciała stałego, elektrochemią i teorią roztworów, sformułował tzw. trzecią zasadę termodynamiki. Za prace nad teorią ciepła otrzymał w 1920 roku Nagrodę Nobla w dziedzinie chemii. 70. rocznica

1944 - Urodził się Eustachy Rylski, pisarz i scenarzysta. Debiutował w 1984 roku dyptykiem powieściowym "Stankiewicz. Powrót". Jest autorem zbiorów opowiadań "Dziewczynka z hotelu Excelsior", Tylko chłód", powieści "Człowiek w cieniu", "Warunek", dramatów "Sprawa honoru", "Chłodna jesień". Laureat Nagrody Nike.

1952 - Zmarł Paul Eluard, francuski poeta, przedstawiciel surrealizmu i dadaizmu, autor poematów wysławiających miłość, wolność i nadzieję. Urodził się 14 grudnia 1895 roku.

1964 - Zmarł Jan Bystroń, etnolog, socjolog, historyk kultury, pisarz. Był profesorem uniwersytetów w Poznaniu, Krakowie i Warszawie, członkiem Polskiej Akademii Nauk. W  badaniach koncentrował się na kulturze polskiej, folklorze i twórczości ludowej. Jako pierwszy w Polsce uznał komunizm za zjawisko socjologiczne. Jest autorem prac "Pieśni ludu polskiego",  "Pojęcie narodu w socjologii polskiej", a przede wszystkim dwutomowych "Dziejów obyczajów w dawnej Polsce". Urodził się 20 października 1892 roku. 

1965 - Biskupi polscy wysłali list do biskupów niemieckich, wzywający do pojednania obu narodów. Napisali w nim słynne słowa: "przebaczamy i prosimy o wybaczenie". List zawierał zaproszenie do udziału w obchodach 1000-lecia chrztu Polski. Podczas obrad Soboru Watykańskiego II, list podpisało 34. polskich biskupów, między innymi kardynał Stefan Wyszyński i Karol Wojtyła.   

1986 - "Solidarność" została członkiem światowej Konfederacji Pracy i Międzynarodowej Konfederacji Wolnych Związków Zawodowych.

1989 - Zmarł Adam Kunicki, neurochirurg. Jest uważany za współtwórcę neurologii polskiej. Zainteresowania naukowe koncentrował przede wszystkim na diagnostyce i leczeniu operacyjnym chorób układu nerwowego.

1991 - Zmarł Gustav Husak, słowacki polityk. W latach 1969-87 sekretarz generalny KC KPCz, prezydent Republiki Czechosłowacji od 1975 do 1989 roku. 20. rocznica

1997 - Na zakończenie sesji Unii Zachodnioeuropejskiej w Erfurcie ministrowie państw zagranicznych i obrony podpisali deklarację o wspólnym systemie bezpieczeństwa. 

1999 - Zmarł Paul Bowles, amerykański poeta, pisarz, tłumacz i kompozytor, autor biografii, esejów, szkiców z podróży, poezji i opowiadań. Komponował muzykę do filmów, baletów, oper i sztuk teatralnych. Pracował z takimi reżyserami jak Orson Welles, Elia Kazan i John Huston. Jest autorem powieści "Pod osłoną nieba", opowiadań "Przyjaciel świata".  

2001 - Zmarł Jerzy Adamski, krytyk literacki i teatralny, eseista, pedagog, autor publikacji "Świat wolteriański", "Historia literatury francuskiej", "Katastrofa kultury", "Teoria klapy teatralnej", "Modele miłości i wzory człowieczeństwa. Szkice z literatury włoskiej" i "Dno oka". Urodził się 23 stycznia 1922 roku. 10. rocznica

2002 - Zmarł James Coburn, amerykański aktor. Zagrał w filmach: "Patt Garrett i Billy the Kid", "Siedmiu Wspaniałych", "Prywatne piekło". W 1999 roku otrzymał Oscara za drugoplanową rolę w filmie "Prywatne piekło" w reżyserii Paula Schradera. Urodził się 31 sierpnia 1928 roku.

Czytaj także

17 listopada

Ostatnia aktualizacja: 17.11.2011 00:00
Zmarła caryca Katarzyna II.
rozwiń zwiń