Historia

Esbecy i Pomarańczowa Alternatywa

Ostatnia aktualizacja: 19.10.2011 14:00
Służba Bezpieczeństwa traktowała alternatywne ruchy młodzieżowe jako działalność, która uzupełnia walkę polityczną z systemem komunistycznym.
Audio
  • Major Frydrych opowiada w skrócie historię Pomarańczowej Alternatywy
Fragment okładki
Fragment okładkiFoto: źr. IPN

Działalność Pomarańczowej Alternatywy - ruchu opozycyjno-artystycznego z lat 80. ubiegłego wieku - z perspektywy dokumentów Służby Bezpieczeństwa to temat najnowszej publikacji wrocławskiego Instytutu Pamięci Narodowej.

Narodziny Pomarańczowej Alternatywy mają początek w ruchach studenckich Wrocławia z początku lat osiemdziesiątych. Ta opozycyjno-artystyczna formacja zasłynęła z happeningów, które ośmieszały komunistyczne władze i piętnowały absurdy PRL-u. Jednym z najbardziej rozpoznawalnych symboli Pomarańczowej Alternatywy był krasnal malowany na murach budynków. Na publikację pt. "Wszyscy proletariusze bądźcie piękni! Pomarańczowa Alternatywa w dokumentach aparatu represji PRL (1987-1989)" składa się wybór i opracowanie 134 dokumentów wytworzonych przez Służbę Bezpieczeństwa między czerwcem 1987 r. a październikiem 1989 r. Materiały dokumentują działalność Pomarańczowej Alternatywy oraz innych niezależnych środowisk młodzieżowych, m.in. Federacji Młodzieży Walczącej.

"Dokumenty te, pomimo swojej jednostronności, stanowią ważne źródło w badaniach nad historią funkcjonowania środowisk młodzieżowych w końcowym etapie ustroju komunistycznego w Polsce. Przedstawiają skalę zainteresowania i mechanizm działań podejmowanych przez SB względem tych środowisk" - piszą we wstępie do publikacji Joanna Dardzińska i Krzysztof Dolata, którzy dokonali wybory i opracowania dokumentów.

Więcej o Pomarańczowej Alternatywie w serwisie RADIA WOLNOŚCI>>>

Autorzy opracowania podkreślają, że zgromadzone dokumenty są również dowodem na bezradność organów bezpieczeństwa wobec zjawisk, z którymi do tej pory nie miały one do czynienia. "Ze względy na brak instrukcji postępowania w przypadku organizacji happeningów stosowano tradycyjne metody inwigilacji, jak: gromadzenie wszelkich informacji związanych z miejscem, czasem, scenariuszem oraz organizatorami planowanych akcji. Przygotowywano plany operacyjnego zabezpieczenia imprez, sporządzano raporty, analizy oraz plany działań. Stosowane metody zupełnie nie przystawały do zmieniającej się rzeczywistości" - wskazują autorzy opracowania.

Jednocześnie z dokumentów wynika, że Służba Bezpieczeństwa traktowała alternatywne ruchy młodzieżowe jako działalność, która uzupełnia walkę polityczną z systemem komunistycznym.

W publikacji oprócz dokumentów i ich opracowania znalazły się także relacje organizatorów i uczestników akcji happeningowych z Wrocławia, Warszawy, Łodzi, Gdańska, Poznania oraz Rzeszowa. "Są one cennym uzupełnieniem całego opracowania, ponieważ umożliwiają konfrontację informacji zawartych w oficjalnych, często bezbarwnych raportach sporządzanych przez funkcjonariuszy SB z wiedzą samych organizatorów bądź uczestników akcji happeningowych, którzy spisali swoje wspomnienia niekiedy w humorystycznym, zabawnym stylu" - podkreślają Dardzińska i Dolata.

W książce zawarto również bogaty zbiór fotografii dokumentujących akcje happeningowe. Pochodzą one z archiwum Niezależnej Agencji Fotograficznej "Dementi" oraz z kolekcji prywatnych.

Czytaj także

Jak SB inwigilowało naukowców

Ostatnia aktualizacja: 10.01.2011 06:00
Według historyków IPN proces badania esbeckich akt dotyczących wyższych uczelni dopiero się rozpoczyna.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Słupska "Solidarność" w rękach SB

Ostatnia aktualizacja: 19.01.2011 16:00
W latach 80. jedna czwarta członków zarządu "Solidarności" w Słupsku była współpracownikami Służby Bezpieczeństwa.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Filmowcy w matni bezpieki

Ostatnia aktualizacja: 31.05.2011 07:00
Służba Bezpieczeństwa korzystała z sieci agentów, szukała tzw. haków, używała podsłuchów i kontrolowała korespondencję.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Krasnal w pomarańczowej czapce osią sporu

Ostatnia aktualizacja: 20.06.2011 15:10
Wrocław bezprawnie posługuje się konkursowym logiem z krasnalem w pomarańczowej czapce - tak twierdzi Waldemar Fydrych, inicjator Pomarańczowej Alternatywy lat 80.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Szpiegowski arsenał bezpieki

Ostatnia aktualizacja: 20.09.2011 14:00
Technologie stosowane przez SB przedstawia album przygotowywany przez historyków IPN.
rozwiń zwiń