Jak wyjaśnia Magdalena Trzaska z Narodowego Instytutu Kultury i Dziedzictwa Wsi, andrzejkowe wróżby miały charakter wyłącznie damski. W wigilię imienin Andrzeja spotykały się panny, aby za pomocą różnych rytuałów dowiedzieć się czegoś o swoim życiu, szczególnie w kontekście przyszłego zamążpójścia.
Jednym z popularnych zwyczajów było losowanie symboli ukrytych pod talerzykami. Wylosowana obrączka oznaczała rychłe małżeństwo, podczas gdy grudka ziemi nie zwiastowała szczęścia w miłości.
Najsłynniejsze wróżby andrzejkowe
Do najpopularniejszych praktyk należało wróżenie z wosku oraz butów. Wróżenie z wosku polega na przelewaniu roztopionego wosku przez dziurkę od klucza na wodę, a z powstałego kształtu odczytywano symbole, które miały wskazywać przyszłość.
Wróżba z butami polega na tym, że panny uczestniczące w zabawie zdejmowały buty i układały je w kolejce od jednej ściany izby do drugiej. But, który jako pierwszy dotarł do końca, należał do panny najbliższej zamążpójścia.
Jedną z mniej znanych wróżb była ta związana z gałązką wiśni. W Andrzejki zrywano gałązkę, wkładano ją do wody i czekano na rozwój pąków. Jeśli zakwitła na Boże Narodzenie, wróżyło to małżeństwo w nadchodzącym roku.
Andrzejkowe tradycje dziś
Choć współczesne Andrzejki są przede wszystkim okazją do zabawy w gronie przyjaciół, wiele z dawnych zwyczajów przetrwało do dziś, stając się ciekawym elementem kulturowym. Praktyki takie jak lanie wosku czy wróżenie z butów nadal cieszą się popularnością, łącząc tradycję z radością wspólnego świętowania.
Andrzejki to nie tylko wspomnienie dawnych wierzeń, ale także żywy przykład, jak tradycje ludowe mogą przetrwać i wciąż budzić zainteresowanie w nowoczesnym świecie.
IAR/dad