Minęły trzy dekady działalności Stowarzyszenia "Wspólnota Polska", organizacji wspierającej Polonię, Polaków za granicą i ich potomków. Organizacja od początku istnienia ma status stowarzyszenia, co oznacza, że zrzesza ludzi, którzy dobrowolnie angażują się i pracują na rzecz idei, jaką jest pomoc rodakom w kultywowaniu polskości poza granicami kraju.
Stowarzyszenie „Wspólnota Polska” powołano do życia w 1990 r. Pomysłodawcą i głównym inicjatorem był Andrzej Stelmachowski, profesor prawa, a w latach 1989- 1991 marszałek Senatu. Wśród założycieli i członków Stowarzyszenia było wiele znanych osób życia publicznego, senatorów i posłów, hierarchów Kościołów chrześcijańskich, kombatantów, twórców kultury, wybitnych naukowców, lekarzy, prawników i dziennikarzy.
Gala 30-lecia Stowarzyszenia "Wspólnota Polska" na Zamku w Pułtusku Foto: Maria Wieczorkiewicz/PRdZ
To oni wyznaczyli stowarzyszeniu cele, które zapisane w statucie 30 lat temu, nadal nie tracą aktualności: inspirowanie, wspomaganie i prowadzenie wszechstronnej współpracy Polonii oraz Polaków z zagranicy z ojczyzną w dziedzinach: oświaty, nauki, kultury, religii, gospodarki, turystyki i sportu; propagowanie, wspieranie i prowadzenie nauczania języka polskiego oraz podtrzymywania jego znajomości wśród Polonii i Polaków mieszkających za granicą; upowszechnianie w środowiskach polonijnych wiedzy o kulturze polskiej i współczesnych zjawiskach w życiu społecznym, gospodarczym i politycznym kraju; pogłębianie w Polsce wiedzy o Polonii i emigracji; działanie na rzecz polskiego dziedzictwa kulturowego poza granicami kraju; pomoc w zapewnieniu opieki duszpasterskiej w języku polskim; wspieranie dążeń emigracji i środowisk polonijnych do umacniania swojej pozycji społeczno-ekonomicznej w krajach osiedlenia; obrona praw polskiej mniejszości narodowej; działanie na rzecz rozwoju regionalnego.
Szczegółowy program Stowarzyszenia został opracowany, a następnie był modyfikowany po konsultacjach przeprowadzonych w trakcie Konferencji „Kraj–Emigracja”, spotkania Polaków oraz osób polskiego pochodzenia z całego świata w Rzymie w 1990 r. oraz podczas kolejnych Światowych Zjazdów Polonii i Polaków z Zagranicy w latach 1993, 2001, 2007, 2012 i 2018.
Podczas Gali na Zamku w Pułtusku wręczono Medale 30-lecia Stowarzyszenia Wspólnota Polska" Foto: Maria Wieczorkiewicz/PRdZ
- Kilkanaście milionów Polaków i osób polskiego pochodzenia mieszka poza granicami naszego kraju, to ważne, by duma z polskości była pielęgnowana; Stowarzyszenie "Wspólnota Polska" ma ogromne zasługi w integrowaniu polskiej rodziny na całym globie - napisał w liście prezydent Andrzej Duda.
List od prezydenta, skierowany do uczestników obchodów jubileuszu 30-lecia Stowarzyszenia "Wspólnota Polska", odczytał podczas sobotnich uroczystości w Pułtusku prezydencki minister Adam Kwiatkowski. Minister wręczył również ordery i odznaczenia nadane przez prezydenta zasłużonym członkom Stowarzyszenia.
Dariusz Piotr Bonisławski, prezes Stowarzyszenia "Wspólnota Polska" odznaczony został przez Prezydenta RP Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski Foto: Maria Wieczorkiewicz/PRdZ
"Mało jest w świecie narodów, które za sprawą trudnej historii doświadczyły równie dramatycznych losów jak Polacy. Pokolenia naszych rodaków musiały nieraz szukać wolności i chleba na obczyźnie. Najazdy, wojny, rozbiory i wynikające z nich zmiany granic Rzeczypospolitej spowodowały, że wielu rodaków stało się obywatelami innych państw" - napisał prezydent.
Podkreślił, że - w efekcie - kilkanaście milionów Polaków i osób polskiego pochodzenia mieszka poza granicami Polski, w wielu krajach, na różnych kontynentach. "Jest ogromnie istotne, aby nawet w najbardziej oddalonych zakątkach świata duma z polskości była pielęgnowana, a więzi, mające źródło w poczuciu tożsamości narodowej, były umacniane. Ogromne zasługi w integrowaniu wielkiej polskiej rodziny na całym globie ma Stowarzyszenie "Wspólnota Polska", które właśnie obchodzi piękny jubileusz 30-lecia swej działalności" - zaznaczył Andrzej Duda.
Prezydent pogratulował z tej okazji wszystkim działaczom Stowarzyszenia zaangażowanym w rozwijanie współpracy z rodakami rozsianymi po świecie. "Ma rangę symbolu, że "Wspólnota Polska" jest niemal rówieśnikiem niepodległej Rzeczypospolitej, która odzyskała wolność po zwycięstwie nad komunizmem. Symboliczną wymowę ma także fakt, że inicjatorem i pierwszym prezesem Stowarzyszenia był wybitny działacz opozycji demokratycznej śp. prof. Andrzej Stelmachowski" - zaznaczył prezydent.
Podczas Gali 30-lecia Stowarzyszenia "Wspólnota Polska" uhonorowano Nagrodą im. prof. Andrzeja Stelmachowskiego Związek Polaków na Białorusi Foto: Maria Wieczorkiewicz/PRdZ
Według Andrzeja Dudy świadczy to o tym, jak ogromną wagę przywiązuje wolna Polska do umacniania łączności ze wszystkimi naszymi rodakami za granicą. "Cieszę się, że już po raz kolejny przyznana została prestiżowa Nagroda im. prof. Andrzeja Stelmachowskiego za istotny wkład w budowanie wspólnoty jednoczącej Polaków na całym świecie i serdecznie gratuluję jej laureatowi" - zaznaczył.
"Szczególną uroczystość stanowi dzisiejsze nadanie Światowemu Centrum Polonii w Pułtusku imienia Ignacego Jana Paderewskiego" - kontynuował prezydent. Jak zaznaczył, "wybór tej wspaniałej postaci – wielkiego artysty, który rozsławił Polskę w świecie, wybitnego polityka, jednego z ojców założycieli naszej odrodzonej przed stu laty niepodległości oraz znakomitego społecznika, który walnie zasłużył się dla pogłębiania więzi z Polonią – dowodzi, że pragną państwo nawiązywać do najchlubniejszych tradycji naszej historii i rozwijać to piękne dziedzictwo w realiach świata XXI wieku".
Uroczystość powołania Światowego Centrum Polonii im. I.J.Paderewskiego w Pułtusku Foto: Maria Wieczorkiewicz/PRdZ
Prezydent podkreślił, że jest pełen uznania dla dokonań Stowarzyszenia. "W imieniu Rzeczypospolitej dziękuję za państwa dorobek, który jest wielkim dobrem całej polskiej rodziny, żyjącej w tak wielu miejscach świata. Składam najlepsze gratulacje wszystkim dziś odznaczonym, którzy nie szczędzili sił dla umacniania więzi naszej polskiej wspólnoty" - zaznaczył.
Prezydencka kancelaria przekazała w komunikacie na swej stronie internetowej, że odznaczeni zostali: za wybitne zasługi w działalności na rzecz polskiego dziedzictwa kulturowego, za działalność na rzecz środowisk polonijnych Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski - Dariusz Bonisławski oraz ks. bp Wiesław Lechowicz; Srebrnym Krzyżem Zasługi - Tomasz Głowiński, Anna Kietlińska, Tomasz Różniak, Władysław Strutyński; Brązowym Krzyżem Zasługi - Krzysztof Łachmański oraz Elżbieta Stelmachowska.
W imieniu prezydenta Adam Kwiatkowski złożył wieniec i zapalił znicz na grobie śp. profesora Andrzeja Stelmachowskiego (pierwszego prezesa Stowarzyszenia) na warszawskich Powązkach. Na Zamku w Pułtusku prezydencki minister wziął udział w uroczystym otwarciu Światowego Centrum Polonii im. Ignacego Jana Paderewskiego.
Zapraszamy do wysłuchania rozmowy z Dariuszem Piotrem Bonisławskim, prezesem Stowarzyszenia "Wspólnota Polska", z którym rozmawiały Halina Ostas i Maria Wieczorkiewicz.
PAP/ho