Pielgrzymka, która została zorganizowana dla uczczenia pamięci Polaków zmarłych na emigracji, odbyła się w niedzielę. Wydarzenie zorganizowano z inicjatywy Towarzystwa Historyczno-Literackiego, przy współudziale Polskiej Misji Katolickiej we Francji, Kolegiaty św. Marcina w Montmorency, Ośrodka Dialogu Księży Pallotynów, Towarzystwa Opieki nad Polskimi Zabytkami i Grobami Historycznymi we Francji oraz Stowarzyszenia Polskich Kombatantów i ich Rodzin we Francji.
Pielgrzymi uczestniczyli we mszy św. w językach polskim i francuskim w XVI-wiecznej kolegiacie św. Marcina w Montmorency, gdzie wicerektor Polskiej Misji Katolickiej ks. dr Krystian Gawron. wygłosił również modlitwę do beatyfikowanego w niedzielę kard. Stefana Wyszyńskiego.
Po eucharystii przedstawiciele Polonii złożyli kwiaty na cmentarzu Les Champeaux przy tablicach pamiątkowych osób zasłużonych dla Polski, natomiast w domu Księży Pallotynów odbył się koncert polonijnego chóru Piast.
Wspólna historia
Przemówienia na temat wspólnej historii Polaków i Francuzów oraz współpracy polsko-francuskiej wygłosili na cmentarzu mer Montmorency Maxime Thory, polski konsul w Paryżu Andrzej Szydło oraz wicerektor ks. dr Gawron. Cmentarz w Montmorency nazywany jest panteonem polskiej emigracji. Współcześnie zachowało się w Montmorency 276 grobów Polaków.
Przy nagrobkach Norwida oraz rodziny Mickiewiczów recytowano ich poezję. Pierwszym, który odkrył dla Polaków znajdujące się około 20 km od Paryża Montmorency, był chory na gruźlicę Maurycy Mochnacki. Przyjeżdżali tu również weteran wojen napoleońskich generał Karol Otto Kniaziewicz i dramatopisarz Julian Ursyn Niemcewicz. Bywali tu na wakacjach Adam Mickiewicz, książę Adam Czartoryski, Delfina Potocka, Fryderyk Chopin i inni znani przedstawiciele polskiej emigracji.
Mogiły Polaków i Francuzów
Po II wojnie światowej cmentarz zapełnił się grobami uczestników polskiego i francuskiego ruchu oporu, wojskowych, więźniów obozów oraz więźniów politycznych.
Prochy Adama Mickiewicza sprowadzono tu ze Stambułu w 1856 roku, a w 1890 roku przeniesiono je na Wawel, gdzie ostatecznie spoczęły w Krypcie Wieszczów Narodowych, podobnie jak prochy Cypriana Kamila Norwida, który zmarł w 1883 roku w kościelnym przytułku w Ivry pod Paryżem i tam został pochowany, ale po pięciu latach jego szczątki przeniesiono do zbiorowej mogiły polskiej na cmentarzu Les Champeaux. W 2001 roku urnę z ziemią z grobu również przeniesiono do Krypty Wieszczów Narodowych na Wawelu.
Na cmentarzu spoczywają obecnie m.in. poeta Aleksander Wat, malarka Olga Boznańska, uczestnik insurekcji kościuszkowskiej oraz jeden z dowódców Legionów Polskich we Włoszech - Karol Otto Kniaziewicz, działaczka społeczna, żona kompozytora i premiera Ignacego Paderewskiego - Helena Paderewska, malarze Józef Tadeusz Makowski, Bolesław Biegas czy Władysław Ciesielski oraz wielu innych Polaków.
PAP/dad