Jako profesor Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie dzielił się swą wiedzą i talentem z młodszymi pokoleniami artystów. Zmarł w 1929 roku.
Był jednym z głównych przedstawicieli symbolizmu w Polsce przełomu XIX i XX wieku. Na początku malował sceny rodzajowe i szkice inspirowane utworami Juliusza Słowackiego. Z tego okresu pochodzą obrazy: "Mazepa", "Dwunastu harfiarzy z Lilli Wenedy" czy "Śmierć Ellenai". Inspirował go także folklor, obficie czerpał z motywów mitologicznych i biblijnych. Malował Chrystusa, anioły, greckiego boga śmierci Tanatosa, harpie, fauny, chimery i ludzi, wplatając te postacie w symboliczne sytuacje czy surrealistyczne wizje.
Centralnym punktem odniesienia sztuki Jacka Malczewskiego był jednak człowiek widziany przez pryzmat spraw ostatecznych. W dojrzałej twórczości malarza dominowała refleksja nad życiem i śmiercią. Taką tematykę przedstawiają między innymi dzieła: "Wiara, nadzieja, miłość", "Błędne koło", "Melancholia".
Jackowi Malczewskiemu przypisuje się autorstwo około dwóch tysięcy obrazów olejnych. Bogatą część jego dorobku stanowią autoportrety, których namalował co najmniej 150, nie licząc karykatur i rysunków.
Jacek Malczewski przez lata angażował się także w działalność pedagogiczną w krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych. Od 1912 roku do wybuchu pierwszej wojny światowej był jej rektorem. Uczył malarstwa także kobiety, które wówczas nie mogły studiować w akademii. Miał specyficzny sposób bycia - do studentów czekających na ocenę mistrza mawiał: "malujcie tak, żeby Polska zmartwychwstała".
Artysta zmarł w 1929 roku w Krakowie. Spoczywa w Krypcie Zasłużonych w podziemiach kościoła ojców paulinów na Skałce.
IAR/PP
