Redakcja Polska

Najważniejsze wydarzenia tygodnia: 17.06.2024 r.

17.06.2024 09:42
W tym wydaniu: konferencja w sprawie odbudowy Ukrainy w Berlinie, spotkanie szefów MON krajów NATO w Brukseli oraz szczyt Bukaresztańskiej Dziewiątki w Rydze.
Audio
Radosław Sikorski w Berlinie
Radosław Sikorski w BerlinieFot.: PRdZ/Piotr Pogorzelski

Radosław Sikorski zapewnia, że Polska ma ogromne atuty, które pomogą w odbudowie Ukrainy

Niebezpieczeństwo jest dużo bliżej niż wielu z nas chce przyznać - powiedział we wtorek minister spraw zagranicznych Polski Radosław Sikorski na konferencji w sprawie odbudowy Ukrainy w Berlinie. W stolicy Niemiec obecni byli też szefowie dyplomacji Ukrainy, Włoch, Niemiec, W. Brytanii i pełnomocniczka USA ds. Ukrainy.

Minister spraw zagranicznych Ukrainy Dmytro Kułeba zwrócił się do przedsiębiorców krajów współuczestniczących w konferencji, aby "nie czekali i zaczęli inwestować już teraz w Ukrainie". Zadeklarował, że Ukraina jest gotowa na nowe inwestycje i zwrócił publiczności uwagę na fakt, iż Ukraińcy są świetnymi przedsiębiorcami z którymi można pracować. 

Równocześnie zapytany o to co jest Ukrainie najbardziej potrzebne przypomniał, ze jego kraj nadal potrzebuje zestawów obrony przeciwlotniczej, które pomagają chronić ludność cywilną przed rosyjskimi nalotami. Jednocześnie zaznaczył, że Ukraina dąży do uzyskania członkostwa w UE i to jest sprawą kluczową.

Szefowa MSZ Niemiec Annalena Bearbock, która prowadziła spotkanie dyplomatów, przypomniała zobowiązania swojego państwa na rzecz pomocy Ukrainie i potępiła rosyjską agresję. Odnosząc się do aspiracji Ukrainy do Unii Europejskiej, Bearbock zaznaczyła, że Wspólnota gwarantuje demokrację i wolność.

Pomoc w wysokości 140 milionów euro na odbudowę infrastruktury i innych kluczowych sektorów na Ukrainie zapowiedział szef MSZ Włoch, wicepremier Antonio Tajani. Dodatkowo Włochy zamierzają przeznaczyć 45 mln euro na odbudowę Odessy. W pakiecie wojskowym znajdzie się również zestaw obrony przeciwlotniczej SAMP-T - przekazał Tajani.

Specjalna przedstawicielka USA ds. gospodarczej odbudowy Ukrainy Penny Pritzker podtrzymała deklarowane wsparcie administracji prezydenta Joe Bidena dla Ukrainy. Przypomniała, że w celu wsparcia ukraińskiej gospodarki USA m.in. tymczasowo zniosły cła na import stali do Ukrainy. Jednocześnie zwrócił uwagę na to, że Ukraina musi kontynuować reformy i nie może się poddać korupcji, bo od tego zależy wsparcie USA. 

Minister spraw zagranicznych Wielkiej Brytanii David Cameron zwrócił uwagę na to w jaki sposób Ukraina poradziła sobie z flotą rosyjską na Morzu Czarnym, dzięki czemu Odessa, najważniejsze ukraińskie miasto portowe, nie jest już tak zagrożone jak było na początku wojny. Równocześnie podkreślił, że domaga się aby wszystkie tankowce przewożące rosyjska ropę były kontrolowane i zatrzymywane w zachodnich portach ponieważ stwarzają one zagrożenie.

Sikorski zadeklarował, że wie, iż Ukraina umie przeprowadzać wielkie reformy, ale nie może z nimi czekać. Szef polskiej dyplomacji doradził Kijowowi, aby wykorzystał czas kryzysu bo w tym okresie te działania mogą być łatwiejsze niż w czasie pokoju.

Berlińska konferencja w sprawie odbudowy Ukrainy (Ukraine Recovery Conference 2024), zorganizowana przez Ukrainę i Niemcy, odbywa się we wtorek i środę. Głównym jej celem jest dalsza mobilizacja międzynarodowego wsparcia na rzecz odbudowy, reform i modernizacji Ukrainy.

Przejęcie przez NATO od USA koordynacji dozbrajania Ukrainy i szkoleń żołnierzy było jednym z najważniejszych tematów spotkania ministrów obrony państw Sojuszu w Brukseli

99 procent całego wsparcia wojskowego dla Ukrainy zapewniają sojusznicy z NATO. Dlatego - jak tłumaczył sekretarz generalny Jens Stoltenberg - sensowne jest, by Sojusz przejął nad tym kontrolę: "Od czasu pełnoskalowej napaści Rosji sojusznicy zapewnili wsparcie wojskowe Ukrainie o wartości około 40 miliardów euro rocznie. Proponuję, byśmy utrzymali ten poziom wsparcia jako minimum tak długo, jak to będzie konieczne, a sojusznicy podzielili się tym ciężarem sprawiedliwie. Paradoks polega na tym, że im dłużej planujemy i im dłużej się angażujemy, tym szybciej na Ukrainie zapanuje pokój. Ponieważ wiarygodne długoterminowe zaangażowanie pokazuje Moskwie, że nie może nas przeczekać." 

NATO wkrótce przejmie od USA koordynację dozbrajania Ukrainy. To ma być bardziej zinstytucjonalizowana pomoc i przewidywalna. Ale to także przygotowanie NATO na ewentualną wygraną Donalda Trumpa w jesiennych wyborach prezydenckich, który wiele razy groził wstrzymaniem pomocy wojskowej dla Kijowa. Sekretarz generalny NATO Jens Stoltenberg zabiega też o zgodę sojuszników na fundusz dla Ukrainy - 40 miliardów euro rocznie.

Zwalnia rosyjska ofensywa na Charków - powiedział w Brukseli sekretarz obrony USA Lloyd Austin. Jego zdaniem efekty przynosi zniesienie przez sojuszników ograniczeń dotyczących użycia zachodniej broni przez Kijów.

Ukraińskie wojska mogą teraz wykorzystywać zachodni sprzęt, by uderzać w cele wojskowe na terenie Rosji odpowiadając na ataki: "Dostrzegam spowolnienie postępów Rosji i ustabilizowanie tego konkretnego odcinka linii frontu. Kilka tygodni temu istniały obawy, że nastąpi znaczący przełom ze strony Rosjan. Nie sądzę, byśmy to zobaczyli w przyszłości."

Amerykański sekretarz obrony podkreślił, że ukraińscy żołnierze dobrze wykorzystują dostarczaną broń i amunicję, a będzie jej coraz więcej i to sprawi, że będą coraz silniejsi. Dodatkowo Kijów mobilizuje coraz więcej osób i szkoli coraz większą liczbę żołnierzy, co również będzie miało wpływ na sytuację na polu bitwy. 

Polska wraz z Niemcami i Szwecją będzie rotacyjnie pełniła dowództwo na Bałtyku. Poinformował o tym wicepremier minister obrony narodowej Władysław Kosiniak-Kamysz, który wziął udział w spotkaniu w Brukseli. "Zabiegałem o to, odkąd zostałem ministrem" - powiedział dziennikarzom.


Wicepremier powiedział też, że obecność systemów Patriot w Polsce będzie kontynuowana. "Mamy takie potwierdzenie od sekretarza obrony USA, z którym rozmawiałem"- mówił szef MON. Władysław Kosiniak-Kamysz dodał, że podjęto także decyzję o wzmocnieniu dowództwa NATO w Europie. "To bardzo ważne zadania dla dowództwa Wielonarodowego Korpusu Północno-Wschodniego w Szczecinie" - powiedział szef MON.

Rosja jest i pozostanie najbardziej znaczącym i bezpośrednim zagrożeniem dla bezpieczeństwa Sojuszu 

Prezydent Andrzej Duda powiedział, że należy zrobić wszystko, by polska granica była jak najbardziej bezpieczna i szczelna, ale by też wzmocnić bezpieczeństwo Polaków, a także żołnierzy oraz funkcjonariuszy, którzy granicy strzegą. Zapewnił, że Polska "do upadłego" będzie ścigać mordercę polskiego żołnierza.

Prezydent Duda uczestniczył we wtorek w sesji otwierającej szczyt B9 w Rydze, w którym wziął udział także sekretarz generalnego NATO Jens Stoltenberg

Wschodnia flanka NATO jest bastionem i rubieżą obrony państw sojuszu przed ewentualna dalszą agresją Rosji - powiedział prezydent Andrzej Duda podczas wystąpienia dla dziennikarzy w Rydze. Prezydent przebywa na szczycie państw Bukareszteńskiej Dziewiątki. Wziął w nim udział także sekretarz generalny NATO Jens Stoltenberg.

Andrzej Duda podkreślił, że wschodnia granica sojuszu jest obecnie najbardziej zagrożona. Nie tylko z powodu trwającej rosyjskiej agresji na Ukrainę, ale również z powodu trwającej wojny hybrydowej i działań Rosji.

Prezydent podczas rozmów z przywódcami Bukareszteńskiej Dziewiątki przedstawił też priorytety na zbliżający się szczyt NATO, który odbędzie się w Waszyngtonie na początku lipca. Należą do nich: dalsze wzmacnianie zdolności odstraszania i obrony sojuszu, kwestie związane z euroatlantyckimi ambicjami Ukrainy i dążenie tego kraju do członkostwa w Unii Europejskiej, a także rewizja traktatu Rosja-NATO, który został złamany przez Rosję i - jak powiedział Andrzej Duda - nie obowiązuje. 

Prezydent zaapelował też o zwiększenie przez kraje należące do NATO wydatków na obronność. Andrzej Duda dodał, że w kontekście rosyjskiej agresji na Ukrainę poziom tych wydatków powinien być stale podnoszony.

Na magazyn Mija Tydzień zaprasza Katarzyna Semaan.


Wybory do Parlamentu Europejskiego. Koalicja Obywatelska przed Prawem i Sprawiedliwością

15.06.2024 08:45
Koalicję Obywatelską poparło nieco ponad 37 procent wyborców, PiS niewiele ponad 36 procent, Konfederację ponad 12 procent. Następne były Trzecia Droga i Lewica - poparte przez około 6,9 procent głosujących i 6,3 procent. Koalicja Obywatelska ma mieć 21 europosłów, PiS 20, Konfederacja 6, a Trzecia Droga i Lewica po trzech.

Szef MSZ Ukrainy: Ukraina będzie musiała zaangażować się w dialog z Rosją, ale nie w języku ultimatum

16.06.2024 14:18
- Deklaracja szczytu pokojowego, odbywającego się w Szwajcarii, uwzględnia wszystkie pryncypialne propozycje naszego państwa. Ukraina będzie musiała zaangażować się w dialog z Rosją, ale nie w języku ultimatum - oświadczył w niedzielę minister spraw zagranicznych Ukrainy Dmytro Kułeba.

Donald Tusk na szczycie UE ma zaproponować kandydaturę Ursuli von der Leyen na szefową KE

17.06.2024 09:48
W Brukseli szefowie rządów i głowy państw spotkają się dzisiaj na nieformalnym szczycie Rady Europejskiej. Donald Tusk jest już w Belgii i wraz z premierem Grecji Kiriakosem Mitsotakisem, jako reprezentanci zwycięskiej Europejskiej Partii Ludowej, ma zaproponować kandydaturę Ursuli von der Leyen na drugą kadencję w roli szefowej Komisji Europejskiej.