"Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) ślad węglowy jest jednym z kluczowych wskaźników zmian klimatu" - podaje Główny Urząd Statystyczny (GUS). Wskazał, że największym składnikiem śladu węglowego jest dwutlenek węgla (CO2), ale do jego powstania przyczyniają się również inne gazy, takie jak metan (CH4) czy tlenek azotu (N2O).
28:17 2025_01_04 12_30_46_PR2_Zielona_Dwojka.mp3 Klimatyczne podsumowania roku i prognozy na 2025 (Zielona Dwójka)
Emisja gazów cieplarnianych w Polsce
Jak podał, udział Polski w globalnej emisji gazów cieplarnianych w 2023 roku wyniósł 0,69 procent, podczas gdy dla porównania Niemiec to 1,29 proc., Francji - 0,73 procent, a Hiszpanii - 0,54 procent. Na globie największym emitentem pozostają Chiny (30,1 proc.), USA (11,3 proc.) oraz Indie (7,8 proc.).
W ocenie autorów raportu "rolnictwo jest jednym z głównych źródeł zanieczyszczeń, negatywnie wpływających na kształtowanie środowiska naturalnego". W 2022 roku jego udział w polskiej strukturze emisji gazów cieplarnianych wyniósł 8,8 procent. Ponadto populacja bydła w kraju w 2023 roku wyniosła 6,3 mln sztuk.
Czytaj także:
Zanieczyszczenia powietrza i gleby
"Zanieczyszczenie powietrza, wody i gleby powodowane jest m.in. przedostawaniem się składników odżywczych i pestycydów z systemu rolniczego" - tłumaczą autorzy. Wskazali, że niewykorzystane w rolnictwie związki azotu i fosforu mogą przedostawać się do wód, a azot do atmosfery. Podkreślili, że istotne jest zachowanie równowagi między "ochroną środowiska a korzyściami ekonomicznymi" co ma zapewnić regeneracje zasobów przyrodniczych do dalszej produkcji.
Zmiany klimatu
"Zmiana klimatu jest zarówno przyczyną, jak i konsekwencją wylesiania i degradacji lasów" - zauważył GUS. Wskazał, że ekstremalne zjawiska pogodowe, np. susze coraz częściej stanowią przyczynę pożarów lasów, które to emitują "ogromne ilości CO2 do atmosfery". GUS przekazał, że lasy na świecie zajmują 4,1 mld ha co stanowi prawie jedną trzecią jego powierzchni.
"W państwach Unii Europejskiej lasy stanowią największy ekosystem lądowy i obejmują około 160 mln ha" - dodał GUS. W Polsce w 2021 roku było to nieco mniej 10 mln hektarów.
Ekstremalne zjawiska pogodowe
Jak zauważyli autorzy raportu, ekstremalne zjawiska pogodowe i klimatyczne mogą prowadzić do strat ekonomicznych. W samej Unii Europejskiej w 2022 roku wyniosły one ponad 50 mld euro.
Dane zawarte przez Główny Urząd Statystyczny dotyczą roku 2023 lub 2022, a także "w wyjątkowych sytuacjach – ostatniego dostępnego w międzynarodowych bazach danych". Głównym źródłem danych, na które powołuje się GUS jest Eurostat.
***
Tytuł audycji: Zielona Dwójka
Prowadziła: Katarzyna Nowak
Gość: prof. Szymon Malinowski - fizyk atmosfery, współtwórca portalu Nauka o Klimacie, przewodniczący Komitetu ds. Kryzysu Klimatycznego przy Prezydium Polskiej Akademii Nauk.
Data emisji: 4.01.2025
Godz. emisji: 12.30
IAR/PAP/zch
