Michał Urbaniak: wolności nauczyłem się w Polsce

Ostatnia aktualizacja: 05.03.2012 11:00
- Samo granie jazzu było dla mnie rodzajem protestu – mówił w Dwójce znakomity muzyk.
Audio
  • Michał Urbaniak: wolności nauczyłem się w Polsce
Michał Urbaniak
Michał UrbaniakFoto: Wojciech Kusiński/PR

- Większą część życia, zwłaszcza w Nowym Jorku, w okresie komputeryzacji (byłem jednym z pionierów), grałem na wszystkim. Mam cztery płyty nagrane samodzielnie, grałem na keyboardach, saksofonach, skrzypcach. Nie wstydzę się tego. Ale nowe rzeczy zrobiłem na skrzypcach - mówił w Dwójce Michał Urbaniak.

Z saksofonistą Zbigniewem Namysłowskim, Michał Urbaniak był w pewnym okresie bardzo blisko, "byliśmy jak bracia syjamscy". To była przyjaźń budowana na fascynacji muzyką.

- Był dla mnie wzorem, powodem przeniesienia się do Warszawy. Był moim pierwszym band leaderem, a ja przez trzy lata najmłodszym członkiem jego zespołu - opowiada jazzman.

Stylistyka, jaką grali, w naturalny sposób ulega zmianom. Jednak Michał Urbaniak potrafi podać dość ścisłą datę przełomu w swojej drodze twórczej.

- W okolicach roku 1971 postanowiłem przestać być purystą jazzowym. Pochodzę z innego kraju, choć całe życie czułem się nowojorczykiem, więc dlaczego w tym wielonarodowym tyglu nie uwolnić "słowiańskiej duszy"? Stąd się wzięły skrzypce, stąd trochę motywów ludowych… mam około 20 kompozycji w stylu ludowym.

W audycji Magdaleny Juszczyk Michał Urbaniak mówił między innymi o stosunku do tradycji i nowoczesności, do krytyków muzycznych, o znaczeniu Milesa Davisa, a także o tym, za co skrzypek ceni hip-hop, a za co smooth jazz. Zapraszamy do wysłuchania audycji.

 

***

Michał Urbaniak to multiinstrumentalista, gra również na saksofonie. Gry na tym instrumencie uczył się samodzielnie. Zwykł mówić, że skrzypce to jego żona, saksofon - kochanka.

Naukę gry na skrzypcach rozpoczął w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Warszawie w 1961 r. W owym czasie podjął współpracę z Jazz Rockers Zbigniewa Namysłowskiego. To z tym zespołem debiutował w 1961 r. na Międzynarodowym Festiwalu Muzyki Jazzowej "Jazz Jamboree" w Warszawie. Przez dwa lata od 1962 r. grał w Kwintecie Krzysztofa Komedy. Od 1965 r. przez trzy lata pracował za granicą, głównie w Skandynawii, a na początku lat 70. wyjechał do Nowego Jorku. Zanim to nastąpiło, nagrał ze swoim zespołem w 1970 r. pierwszy zagraniczny album "Parathyphus B". Z grupą, którą współtworzyli m.in. Adam Makowicz, Czesław Bartkowski, Andrzej Dąbrowski i Urszula Dudziak, występował na "Jazz Jamboree" i kilku festiwalach europejskich.

Pożegnalny koncert przed wyjazdem do Stanów Michał Urbaniak zagrał wraz ze swoją żoną Urszulą Dudziak w 1973 r. Ich zachodnioniemiecka płyta "Super Constellation" wydana została w Stanach Zjednoczonych, zatytułowano ją tam "Fusion". Columbia wydała też kolejne albumy muzyków: "Atma" oraz "Fusion III" i one przyczyniły się do sukcesu, jaki Michał Urbaniak odniósł wraz z Urszulą Dudziak w Ameryce.

Zespół The Michal Urbaniak Fusion istniał od połowy lat 70. do 1989 r., nagrywał płyty, koncertował w klubach i na festiwalach. Jazzman wielokrotnie jeździł z nim w trasy koncertowe po Europie.

Michał Urbaniak współpracował z największymi osobistościami jazzu, do nich zaliczyć należy George'a Bensona, Wayne'a Shortera, Marcusa Millera, Joe Zawinula, Rona Cartera, Billy'ego Cobhama, Herbie Hancocka, Kenny'ego Garretta, Jaco Pastoriusa. Miles Davis zaprosił Michała Urbaniaka do współpracy przy płycie "Tutu" w 1986 r.

Ten rok był dla naszego gościa przełomem w kontaktach z Polską, przyjechał i zagrał ze swoim amerykańskim zespołem na "Jazz Jamboree". Był to pierwszy od trzynastu lat pobyt muzyka w kraju.

Znacząca jest też jego muzyka komponowana dla teatru i kina. Mariusz Treliński zaprosił kompozytora do współpracy przy filmie "Pożegnanie jesieni"(1990 r.), a Krzysztof Krauze przy "Długu" (1999 r.). W programie "W Dwójce raźniej" rozmawiamy o pracy przy filmach, którą nagrodzono dwukrotnie na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni, chodzi muzykę do filmu Andrzeja Czeczota "Eden" z 2003 r. i Krzysztofa Krauzego "Dług".

Po opublikowaniu w ubiegłym roku książki Andrzeja Makowieckiego "Ja, Urbanator. Awantury muzyka jazzowego" krążą pogłoski o planach Michała Urbaniaka, by z kinem związać się w jeszcze jeden, być może zaskakujący, sposób.

 

Do dyspozycji słuchaczy zostawiamy adres mailowy:wdwojcerazniej@polskieradio.pl.



Czytaj także

Spotkanie z Barbarą Sass

Ostatnia aktualizacja: 13.01.2012 09:09
Rozmowa z cenioną reżyserką i scenarzystką, nagrodzoną m.in. za "robienie kina kobiecego". Audycja "W Dwójce raźniej" w piątek o 18.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Cezary Kosiński w Dwójce

Ostatnia aktualizacja: 27.01.2012 09:26
Rozmowa z cenionym, wielokrotnie nagradzanym aktorem teatralnym (znaczące role u takich reżyserów jak Grzegorz Jarzyna oraz Piotr Cieplak) i filmowym. Audycja z cyklu "W Dwójce raźniej".
rozwiń zwiń