W wielu źródłach można przeczytać, że 14 lipca 115 lat temu w Leoncinie koło Nowego Dworu przyszedł na świat ten niezwykły żydowsko-polsko-amerykański pisarz. Jednak ani dzień, ani też rok jego urodzin nie jest pewny. - Jeżeli przyjrzymy się biografii Singera to 1902 rok wydaje się bardziej prawdopodobny, niż 1904, choćby ze względu na fakt, że Izaak Baszewis Singer pamiętał pożar w Radzyminie. Rodzina Singerów mieszkała tam około 1906-1907 roku. Trudno uwierzyć, że jako dwu- czy trzyletni chłopiec by to pamiętał - opowiadała prof. Monika Adamczyk-Garbowska, wykładowczyni UMCS. - Często również podawano późniejszą datę urodzin w obawie przed zaciągnięciem do wojska w czasie I wojny światowej. Natomiast nie wiem, czy ktokolwiek trafił na akt urodzenia pisarza - podkreśliła.
- Historia z 14 lipca wydaje mi się wymyślona. Ciekawe jest to, że jest też inna data dzienna i nie są to równo dwa lata różnicy. Natomiast to, że Singer być może bronił się przed wcieleniem do wojska, miało istotne znaczenie - mówiła dr Hanna Węgrzynek.
Jak podkreślała prof. Monika Adamczyk-Garbowska, Izaak Baszewis ukrywał przed ojcem, że czyta literaturę świecką, czy nawet jidysz. Ze wspomnień z Biłgoraja można się dowiedzieć, że czytał gdzieś na drzewie, czy pisał schowany w krzakach. - Świecka literatura to była literatura trefna dla środowisk ultra-ortodoksyjnych czy chasydzkich. Nawet później żartobliwie wspominał w jakichś tekstach z Warszawy, jak ojciec przyjechał do niego i pytał, co on robi, to mówił, że sprzedaje gazety. Już bardziej szacownym zajęciem niż pisanie było sprzedawanie gazet – wspominała prof. Monika Adamczyk-Grabowska.
Dlaczego Singer używał dwóch nazwisk – Baszewis i Singer? Jaka była rodzina Singerów? Jak wpłynęła na jego twórczość Warszawa? I dlaczego to miasto wciąż powracało w jego wspomnieniach? O tym w nagraniu audycji.
***
Tytuł audycji: Strefa literatury
Prowadziły: Anna Lisiecka i Katarzyna Hagmajer-Kwiatek
Goście: prof. Monika Adamczyk-Garbowska (tłumaczka utworów Singera, Uniwersytet Marii Curie-Sklodowskiej) oraz dr Hanna Węgrzynek (historyk, Muzeum Getta Warszawskiego)
Data emisji: 14.07.2019
Godzina emisji: 18.00
am/pg