"Zgiełk czasu" Mandelsztama według Ryszarda Przybylskiego
- Jest twórcą metafizycznym w znaczeniu ogólnym: jako ktoś, kto stawia pytania dotyczące świata, ale przede wszystkim istnienia. Jest pisarzem, dla którego ważne jest istnienie człowieka, ale też narodów, istnienie Polski, kultury, natury - tłumaczył prof. Urbanowski. - W związku z tym powraca też u niego pytanie o śmierć, o umieranie. Jest to nieustanna rozmowa z historią, z przeszłością - podkreślał badacz.
Jak przypomniał gość Dwójki, w porządku historycznoliterackim umieszcza się twórczość Rymkiewicza w klasycyzmie. - To nurt w poezji XX-wiecznej, który trochę kształtował się w geście sprzeciwu wobec awangardowej linii poezji. Zwłaszcza w polemicznym geście wobec tego myślenia o literaturze czy o kulturze, która zakłada, że możliwa jest oryginalność poprzez odcięcie się od tradycji, przeszłości. Że poeta wybitny to ten , który odrzuca przeszłość, odrzuca umarłych, nie rozmawia z nimi - mówił prof. Urbanowski.
W audycji obok wypowiedzi badaczy literatury usłyszeliśmy również - z nagrań archiwalnych Polskiego Radia - rozmowy z samym Jarosławem Markiem Rymkiewiczem. Poeta wspominał m.in. swoje wczesne spotkanie z lekturą "Ojca zadżumionych" Słowackiego. - Nigdy potem nie zapomniałem już tego niesamowitego, przerażającego poematu - opowiadał.
Wśród książek Jarosława Marka Rymkiewicza są tomy esejów poświęconych najwybitniejszym polskim pisarzom: "Juliusz Słowacki pyta o godzinę", "Aleksander Fredro jest w złym humorze", "Żmut", "Baket", "Leśmian. Encyklopedia", tomy esejów historycznych "Kinderszenen", "Wieszanie", "Samuel Zborowski", ponadto tomy wierszy: "Konwencje", "Znak niejasny, baśń półżywa", "Zachód słońca w Milanówku", "Pastuszek Chełmońskiego" i "Koniec lata w zdziczałym ogrodzie", a także przekłady utworów Mandelsztama, Eliota i Flauberta.
***
Tytuł audycji: Dwukropek
Przygotowały: Dorota Gacek i Anna Lisiecka
Goście: Elżbieta Czerwińska (szefowa Wydawnictwa Sic), prof. Maciej Urbanowski (historyk literatury z Uniwersytetu Jagiellońskiego), Marcin Sendecki (poeta, krytyk literacki) i Krzysztof Koehler - poeta, krytyk. historyk literatury.
Data emisji: 13.07.2018
Godzina emisji: 18.00
jp/mko