Nieznany naśladowca Caravaggia

Ostatnia aktualizacja: 23.05.2021 15:00
W 2014 roku na strychu w Tuluzie odnaleziono obraz przedstawiający "Judytę z głową Holofernesa", szybko okrzyknięty zaginionym obrazem Caravaggia. Francuzi zaczęli przetrząsać nie odwiedzane od lat zakamarki swoich domów, a historycy sztuki spierali się o autorstwo malowidła.
Caravaggio Judyta z głową Holofernesa
Caravaggio "Judyta z głową Holofernesa"Foto: Shutterstock/patuletail

Posłuchaj
14:55 2021_05_23 14_44_47_PR2_Jest_taki_obraz.mp3 Nieznany naśladowca Caravaggia (Jest taki obraz/Dwójka)

Obraz był silnie promowany przez dom aukcyjny, ale to nic dziwnego – za jego "oryginalnością" przemawiało 120 milionów euro, których spodziewano się na aukcji. Luwr jednak nie skorzystał z prawa pierwokupu i promocyjnej ceny. Ostatecznie obraz został kupiony na dwa dni przed aukcją do prywatnej kolekcji, a ceny sprzedaży nie ujawniono.

Porównanie odnalezionego obrazu z "Judytą z głową Holofernesa" z Galleria Barberini w Rzymie, pewnym dziełem Caravaggia z ok. 1599, nie wypada dla znaleziska zbyt dobrze. Pazur Caravaggia polegał głównie na genialnym rozgrywaniu dramaturgii wydarzeń i umiejętnym oddaniu psychologii postaci.

W obrazie z Rzymu Judyta, chociaż drobna i delikatna, lewą ręką z siłą trzyma za włosy głowę Holofernesa, a drugą ucina mu głowę. Krew tryska, a służąca z zaciekawieniem, ale i lekkim przerażeniem obserwuje, co się dzieje i czeka z otwartym workiem. Tymczasem gesty i postawy postaci w wersji z Tuluzy są mało przekonywujące – Judyta koniuszkiem palców ujmuje włosy asyryjskiego wodza, jego głowa zdaje się wisieć w powietrzu, miecz w drugiej ręce również zawisa w przestrzeni, a Judyta patrzy na widza, i to nawet zalotnie. Żadnego grymasu, żadnej akcji. A przy tym kilka błędów w obrębie anatomii (np. wyłamany bark Holofernesa i dziwny skrót perspektywiczny ręki), wreszcie różne kierunki padania światła na poszczególne postaci.

Tak, dzieło z pewnością wyszło spod pędzla caravaggionisty, ale czy samego Caravaggia? Raczej nie.

Caravaggio "Judyta z głową Holofernesa" (Galeria Barberini, Rzym) i nieznany naśladowca Caravaggia "Judyta z głowa Holofernesa" (kolekcja Johna Tomilsona Hilla)

***

Tytuł audycji: Jest taki obraz 

Prowadził: Michał Montowski

Gość: dr Grażyna Bastek (historyk sztuki)

Data emisji: 23.05.2021

Godzina emisji: 14.45

Czytaj także

"Cranach na Wawelu" - wyjątkowa wystawa dzieł Lukasa Cranacha starszego

Ostatnia aktualizacja: 17.05.2021 09:09
Na Zamku Królewskim w Krakowie - od 20 maja do 24 października - dostępna dla zwiedzających będzie wystawa "Cranach na Wawelu" prezentująca dzieła jednego z najważniejszych artystów niemieckiego renesansu.
rozwiń zwiń