Peter Bruegel Starszy "Zima"

Ostatnia aktualizacja: 27.12.2020 15:00
To pierwszy, tak monumentalny i rozległy obraz zimy w malarstwie europejskim. Jest częścią niezachowanego w całości cyklu, na którym Peter Bruegel Starszy w sześciu obrazach ukazał poszczególne miesiące.
Peter Bruegl, Zima (Myśliwi na śniegu)
Peter Bruegl, Zima (Myśliwi na śniegu)Foto: shutterstock/Oleg Golovnev

Posłuchaj
14:56 2020_12_27 14_45_21_PR2_Jest_taki_obraz.mp3 Peter Bruegel Starszy "Zima" (Jest taki obraz/Dwójka)

 

Zima to grudzień i styczeń, a nie przetrwało malowidło z przedstawieniem wiosny (kwietnia i maja). Seria obrazów powstała dla Nicolasa Jongelincka, antwerpskiego kupca i kolekcjonera, który posiadał aż 16 obrazów Breugla, oprócz "Pór roku" również "Wieżę Babel".

Cykl nawiązywał do średniowiecznej tradycji ukazywania pór roku w pojedynczych przedstawieniach, poświęconych pracom poszczególnych miesięcy. Zazwyczaj jednak były to miniatury, dekoracje modlitewników, a nie pokaźne malowidła. Na 12 kartach znajdowały się widoki miesięcy, panującej w poszczególnych porach roku pogody i ludzkich, sezonowych zajęć. W stworzonej przez Bruegla serii są również prace miesięcy, m.in. sianokosy, żniwa i powrót stada.

W zimowym pejzażu pierwszoplanowymi bohaterami są powracający z polowania myśliwi, którym towarzyszy sfora psów. I ludzie i zwierzęta są zziębnięci, kulą się z zimna. Polowanie raczej nie zakończyło się sukcesem, jeden z mężczyzn niesie niepokaźne trofeum – chudego lisa. Myśliwi nie są jednak jedynymi bohaterami dzieła. Niedaleko nich, przed gospodą grupka ludzi krząta się przy rozpalonym ognisku, poniżej na moście ktoś niesie gałęzie na opał, a w dole, mieszkańcy wioski bawią się na zamarzniętym stawie, grają w hokej i curling. A zatem w srogiej, nieprzyjaznej człowiekowi porze roku można znaleźć odrobinę beztroskiej rozrywki.

Przedstawiony w "Zimie" pejzaż nie jest widokiem konkretnego miejsca. Odległe góry przywołują znane malarzowi Alpy, które szkicował podczas podróży, a nie niderlandzki (nomem omen) pejzaż. Wysokie umieszczenie pierwszego planu było zabiegiem kompozycyjnym, z wysokiego punktu widzenia, jak z lotu ptaka, malarz mógł ukazać szeroką panoramę zimowego pejzażu i ludzkich aktywności.

Peter Bruegl St., "Zima" ("Myśliwi na śniegu") z 1565 roku (deska, 117 x 162 cm, Kunsthistorisches Museum, Wiedeń)

***

Tytuł audycji: Jest taki obraz 

Prowadził: Michał Montowski

Gość: dr Grażyna Bastek

Data emisji: 27.12.2020

Godzina emisji: 14.45


Czytaj także

Artur Grottger. Romantyk pędzla

Ostatnia aktualizacja: 13.12.2023 05:35
Powstanie styczniowe oglądamy przez pryzmat jego wyobraźni. Ekspresyjne, pełne symboliki wizje artysty stały się obrazem tragedii narodu polskiego. Jego dzieła są dla sztuk plastycznych tym, czym dla literatury twórczość Mickiewicza i Słowackiego.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Dwie wersje "Św. Mateusza piszącego ewangelię"

Ostatnia aktualizacja: 20.12.2020 15:33
W audycji "Jest taki obraz" historyk sztuki dr Grażyna Bastek opowiadała tym razem o dziele "Św. Mateusz piszący ewangelię" Michelangela Merisi da Caravaggia.
rozwiń zwiń