"Z poczucia piękna, z potrzeby posiadania. Kobiecy świat rzeczy w osiemnastowiecznej Rzeczypospolitej" to książka, która pokazuje, że rywalizacja o piękno, prestiż i pozycję społeczną była nie tylko efektem zbytku i luksusowych gustów, ale i ważną częścią przemian gospodarczych.
15:27 PR2 2024_12_30-16-31-28.mp3 Prof. Bożena Popiołek o świecie osiemnastowiecznych kobiet (Wybieram Dwójkę)
Piękno i prestiż
Badając Polskę XVIII wieku prof. Bożena Popiołek oceniła, że nie da się jednoznacznie określić, czego pożądały ówczesne kobiety. - Piękno jest bardzo trudne do zdefiniowania. Możemy szukać go także w brzydocie. Piękno to barwa, światło, słowo, kształt. Jest wielorakie i takie starałam się przedstawić w swojej książce - powiedziała autorka.
- Kobiety otrzymywały szereg przedmiotów w posagu czy prezentów albo upominków. Miały one także charakter korupcyjny, bo taki był tamten świat. Z drugiej strony rywalizacja o posiadanie rzeczy pięknych, cennych czy wyjątkowych była niezwykle istotnym elementem tego świata. Była to walka o prestiż i status społeczny - zaznaczyła.
Wartość przedmiotów
Kwestia posiadania wyjątkowych rzeczy nie była jednak związana tylko z prestiżem. Był to też element poznawania innych kultur, któremu towarzyszyła także rywalizacja. - Wszystkie przedmioty, które kobiety gromadziły były także formą transferu kulturowego. Wiele tych rzeczy było pochodzenia cudzoziemskiego, jak choćby porcelana, zachłyśnięcie się tzw. chińszczyzną, która utożsamiana była z kobiecością. Jednak zawsze elementem potrzeby posiadania była rywalizacja - powiedziała prof. Popiołek.
Posiadanie było również elementem wpływającym na budowanie swojego samopoczucia. - Część tych przedmiotów była jak kostium, który zmienia w zupełnie inną postać. Zmienia to także nas. Dodaje pewności siebie i poczucie zupełnie innej pozycji jaką w rzeczywistości posiadamy - oceniła autorka.
Świat XVIII wieku
Czas XVIII w. charakteryzował się dużymi różnicami między warstwami społecznymi. Często podobnie było także z różnicami wynikającymi z płci. Jednak potrzeba posiadania wpływała także na niższe warstwy społeczne. Wszystko to prowadziło to zmian społecznych, a nawet gospodarczych. Czasy te wydają się czymś odległym jednak im bardziej się je pozna, tym są nam bliższe - ocenia prof. Bożena Popiołek.
- Różnicy tak bardzo nie widać w przypadku zamożnych kobiet. One uczestniczyły w tym męskim świecie. W uboższych warstwach społeczeństwa różnice pod względem mentalnym i wykształcenia były dużo silniejsze - przyznała.
Czytaj także:
- Wiemy dużo o tamtym świecie i tamtych problemach. Im wiemy więcej, tym ten świat zbliża się do naszego - powiedziała autorka książki "Z poczucia piękna, z potrzeby posiadania. Kobiecy świat rzeczy w osiemnastowiecznej Rzeczypospolitej" .
***
Tytuł audycji: Wybieram Dwójkę
Prowadzenie: Jakub Kukla
Gość: prof. Bożena Popiołek (autorka książki)
Data emisji: 30.12.2024
Godz. emisji: 16.30
dz/pg
